Błędnie przyjmuje się, że alergie pokarmowe dotyczą jedynie dzieci. Tymczasem alergii można „nabawić się" nawet w podeszłym wieku, wpływ na to ma wiele czynników. Jednymi z najbardziej dokuczliwych i jednocześnie nieoczekiwanych są alergie pokarmowe na owoce. Są tym bardziej przykre, że automatycznie wykluczają z diety również wiele przetworów – dżemów, przecierów, deserów, ciast, soków a nawet drinków.
Uczulenie na jabłka
Wśród owoców, które najczęściej powodują reakcje alergiczne są nasze rodzime jabłka. Z dużym prawdopodobieństwem można założyć, że osoby uczulone na pyłki brzozy i traw są również uczulone na jabłka. Świąd, obrzęk wokół ust, biegunki, niestrawność to tylko niektóre z objawów alergii. Osoby najmocniej uczulone po spożyciu jabłka mogą doznać nawet wstrząsu anafilaktycznego. Jak w przypadku każdego uczulenia pokarmowego należy eliminować z diety produkty, które uczulają. W przypadku jabłek może okazać się, że o ile osoba uczulona źle reaguje na pyłki jabłoni czy zjedzenie dojrzałego owocu, to nie ma oznak uczulenia, gdy zje jabłka przetworzone i poddane obróbce cieplnej (np. w postaci kompotu, musu czy dżemu).
Warto przeczytać: Wstrząs anafilaktyczny – objawy, przyczyny i pierwsza pomoc
Jakie owoce mogą uczulać?
Bardzo silnym alergenem są brzoskwinie, które uczulają zwłaszcza w obrębie jamy ustnej, wywołują u osób uczulonych m. in. pokrzywkę. Największe prawdopodobieństwo wystąpienia odczynów alergicznych występuje wtedy, gdy brzoskwinię zje się razem ze skórką (i odwrotnie – obranie jej ze minimalizuje ryzyko wystąpienia niechcianych reakcji). Co ciekawe, alergia na brzoskwinię może ujawnić się dość niespodziewanie nawet kilka godzin po jej zjedzeniu – jeśli w tym czasie podejmie się intensywny wysiłek fizyczny.
Kiwi – alergie na ten owoc bardzo łatwo wykryć. Organizm reaguje wysypką i pieczeniem wokół ust niemal natychmiast po zjedzeniu owocu. Można wtedy, by złagodzić objawy uczulenia, spożyć rozpuszczone wapno (albo napić się np. mleka czy jogurtu). Kiwi wręcz słynie ze swoich właściwości uczulających, dlatego podając ten owoc dzieciom po raz pierwszy trzeba to robić ostrożnie i małymi dawkami. Maluchom, lekarze mówią nawet o dzieciach do 5 roku życia, lepiej nie podawać kiwi w ogóle.
(Pixabay.com)
Banany również wywołują reakcje alergiczne, ponieważ zawierają histaminy, które „prowokują" organizm do reakcji obronnych. W przypadku bananów uczulenia powodują jednak o wiele częściej substancje konserwujące, które stosowane są przy ich obróbce. Są to środki, które mają pomóc bananom przebyć długą drogę z miejsc w których rosną do Europy, gdzie są przechowywane w specjalnych dojrzewalniach. Z uwagi na potencjał alergiczny bananów nie powinny jeść dzieci poniżej 1 roku życia.
Truskawki mogą wywołać szereg reakcji alergicznych od swędzenia i mrowienia w jamie ustnej, przez bóle brzucha, nudności i wymioty po szczególnie groźne objawy ze strony układu oddechowego. Należą do nich skurcz dróg oddechowych i trudności z oddychaniem. Osoby z nadwrażliwością na truskawki muszą uważnie czytać składy produktów – truskawki mogą znajdować się np. w jogurtach czy koktajlach mlecznych. Na szczęście alergię na truskawki dość łatwo wyleczyć, trzeba jednak na uodpornienie układu pokarmowego przeznaczyć trochę czasu, ponieważ tzw. odczulanie może potrwać nawet kilka lat.
. (Pixabay.com)
W przypadku truskawek uczulają jednak nie tylko substancje zawarte w owocu, ale również „chemia" którą są konserwowane. Nie bez powodu truskawka otwiera tzw. brudną dwunastkę, czyli listę najbardziej skażonych pestycydami owoców. Miłośnicy truskawek powinni poczekać na szczyt sezonu i nie kupować tych owoców np. zimą, kiedy wiadomo, że przybyły do nas z dalekich stron. Warto wtedy pomyśleć o tym, jak udało im się dotrwać w tak dobrym stanie przez tyle czasu, skoro świeża truskawka psuje się już po jednym dniu.
Cytrusy – grapefruity, cytryny, limonki, pomelo czy pomarańcze obwiniane są za szereg alergii. Podobnie jak w przypadku bananów i truskawek odpowiedzialność za odczyny alergiczne (wśród których najczęstszymi są zaczerwienie i obrzęk w rejonie jamy ustnej, a także pieczenie skóry) odpowiedzialne są często konserwanty, którymi faszeruje się owoce, by dłużej zachowały „świeżość".
Przeczytaj poradnik: Właściwości odżywcze pomelo i jego domowa uprawa
Warto pamiętać, że sezon na cytrusy zaczyna się pod koniec listopada zbiorami cytryn i mandarynek, a w grudniu zbierane są pomarańcze. Sezon trwa, poza niektórymi odmianami cytrusów, do końca marca. Można więc założyć, że cytrusy kupowane np. w sierpniu kilka miesięcy spędziły już w dojrzewalniach i chłodniach. Uczulenie na cytrusy jest tym bardziej dokuczliwe, że wiele osób ratuje nimi dietę w okresie zimowym, kiedy ciężko kupić już świeże owoce z naszej strefy klimatycznej. No i zapomnieć można w tym czasie o gorącej herbacie z cytryną.
Ostrożność trzeba zachować też w przypadku winogron (pestycydy), mango, malin czy gruszek.
Czy to oznacza, że trzeba rezygnować z pysznych i zdrowych owoców? Oczywiście, nie. Lepiej jednak uważnie obserwować reakcję organizmu i w razie potrzeby wprowadzać dietę eliminacyjną. Gdy wystąpią objawy alergii, warto wykonać testy alergiczne by zyskać większą wiedzę na temat własnych uczuleń i nadwrażliwości. Pod okiem lekarza można wtedy wdrożyć odpowiednie leczenie czy skomponować dietę, która będzie zdrowa i nie będzie stanowić zagrożenia dla organizmu. Warto pamiętać, że poważne reakcje alergiczne na owoce prowadzące do wstrząsu anafilaktycznego zdarzają się niezmiernie rzadko.
Dowiedz się: Co to jest owoc, a co warzywo – jakich się to określa?