Mity na temat ledów, czyli diody na cenzurowanym

Rozprawmy się z tymi mitami. Swoją wiedzą na temat oświetlenia LED podzieli się z nami Adam Gołąb, menedżer ds. efektywności energetycznej w firmie Trilux Polska.

Opinia eksperta: Żarówki tradycyjne, energooszczędne i LED. Które lepsze?

Czy LEDy to tylko moda?

Podobnie jak telewizory LED wyparły już praktycznie tradycyjne odbiorniki z kineskopem, w oświetleniu świecące diody będą stopniowo eliminować inne źródła światła. I to nie tylko z powodu ograniczeń wprowadzanych w Unii Europejskiej (od września 2012 r. obowiązuje zakaz sprzedaży żarówek głównego szeregu o mocach przekraczających 25 W), ale także ze względu na istotne zalety lamp diodowych, przede wszystkim niskie zużycie energii elektrycznej i trwałość, czyli czas świecenia.

Czy oświetlenie ledowe nadaje się do domu i mieszkania?

Musimy chronić nasze środowisko m.in. przez zmniejszanie emisji dwutlenku węgla powstającego w procesie wytwarzania energii oraz eliminowanie szkodliwych substancji (ołowiu, rtęci) stosowanych w produkcji źródeł światła.

Warto przeczytać: **

** 

Dlatego możemy się spodziewać, że stopniowo diody zastąpią większość lamp stosowanych teraz w oświetleniu i to nie tylko z powodu decyzji rządowych. Dlaczego? Bo sami przekonamy się o ich zaletach. Nadal dostępne są żarówki halogenowe, żarówki świecące kierunkowo lub świetlówki (kompaktowe oraz liniowe) ale także coraz więcej dostępnych jest lamp diodowych o konstrukcji umożliwiającej bezpośrednie zastąpienie tych źródeł światła (bez zmiany oprawy oświetleniowej) oraz nowych opraw oświetleniowych z modułami LED. Coraz lepsze i tańsze LEDy (a postęp w tym zakresie jest nadzwyczaj szybki) będą zastępować tradycyjne źródła światła.

Czy diody LED nadają się do oświetlenia miejsca pracy?

Zdaniem eksperta LEDy można zamontować np. nad biurkiem lub fotelem do czytania.  Diody świecące nie emitują promieniowania nadfioletowego (UV), a ciepło (promieniowanie podczerwone IR). Ciepło wytwarzane przez diodę jest z grubsza porównywalne z ciepłem emitowanym przez inne źródła światła. Jednak z uwagi na niższe moce LEDów ciepło powstaje w mniejszej ilości i nie jest skierowane na oświetlane powierzchnie. Zatem bezpośrednio nie dogrzewa nas i oświetlanych przedmiotów.

Dostępne lampy diodowe i moduły LED mają podobną do tradycyjnych źródeł światła (żarówek, lamp wyładowczych) paletę barw (oznaczaną za pomocą temperatury barwowej albo skrótowo, odpowiednim symbolem). Mamy LEDy z ciepło-białą barwą światła (jak żarówki), barwą neutralną (często nazywaną barwą dzienną) lub barwą zimną.

Produkowane są również LEDy RGB. Świecą one, w zależności od wysterowania, różnymi kolorami. LEDy RGB nie są przewidywane do oświetlania bezpośredniego miejsc pracy, ale umożliwiają uzyskanie odmiennej atmosfery we wnętrzu. Ponadto światło ledowe nie pulsuje, w związku z czym nie męczy wzroku. Jest więc przydatne w oświetleniu miejsc pracy, a jakość oświetlenia zależna jest przede wszystkim od zastosowanej oprawy.

Jak kształtują się ceny LEDów i opraw z LEDami?

Jeżeli uwzględnimy jednorazowy wydatek, to są one drogie. Zwykła żarówka 60 W kosztowała ok. 5 zł, cena zamiennika ledowego o mocy 12 W to 150 zł. Trwałość żarówki wynosi 1000 godzin (przy przeciętnej eksploatacji 5 godzin dziennie oznacza to czas świecenia przez 200 dni), trwałość odpowiednika LED to 30 000 godzin (ponad 16 lat). W tym okresie zużylibyśmy 30 żarówek, a ich koszt (w cenach stałych) wyniósłby 30 x 5 zł = 150 zł. co daje kwotę porównywalną z kosztem LEDa.

Zobacz również: Oświetlenie LED: dobre i złe ledówki 

Jeśli uwzględnimy jednak, że żarówki zużyją w tym okresie 1 800 kWh, a dioda tylko 360 kWh, oraz przyjmując, że 1 kWh kosztuje tylko 50 groszy, okazuje się, że oświetlenie żarowe będzie nas kosztowało ponad 1000 zł, a z LED tylko 330 zł. Niestety ceny energii elektrycznej nie będą malały. A koszt LEDów powinien się zmniejszać.

Porównanie kosztów nowych opraw oświetleniowych jest bardziej skomplikowane. Są one różne, a ich wybór podyktowany jest względami estetycznymi. Jednak różnice w cenach zakupu opraw są znacznie mniejsze niż w przypadku źródeł światła, a szacunek kosztów zużycia energii porównywalny. Dobrzy producenci sprzętu oświetleniowego oferują klientom kalkulator efektywności ekonomicznej opraw oświetleniowych, umożliwiający dokładne obliczenie czasu zwrotu poniesionych kosztów. W zależności od rodzaju oprawy, liczby sztuk, oczekiwanych efektów oświetleniowych okresy amortyzacji nakładów, dzięki oszczędności w zużyciu energii elektrycznej, bardzo często wynoszą ok. 5 lat.