Mieszkania w wielkiej płycie: mity i fakty

Nieuchronnie zbliża się teoretyczny okres żywotności budynkówz wielkiej płyty – przypominają eksperci budowlani. A problem ten nie dotyczy małego odsetka społeczeństwa ale od kilku do kilkunastu milionów Polaków. Tymczasem wciąż nie wiemy, jaki jest faktyczny stan techniczny polskich zasobów mieszkaniowych z wielkiej płyty. A w doniesieniach na ten temat mity wciąż górują nad faktami.

Z danych zebranych podczas Narodowego Spisu Powszechnego przeprowadzonego w 2011 r. wynika, że budynki datowane na okres między 1945 a 1989 rokiem stanowią dominującą kategorię w całym zasobie mieszkaniowym. W skali kraju jest to 56% zasobu mieszkaniowego. W przypadku województw tzw. ściany wschodniej udział mieszkań z czasów PRL sięga nawet 70%. Można zatem przyjąć, że tzw. problem wielkiej płyty dotyczy pokaźnej części polskiego społeczeństwa. Sejmowa Komisja Infrastruktury szacuje, że takich osób jest w naszym kraju około 10,5–11 milionów.

Zdaniem analityków: Spada popularność mieszkań w blokach z wielkiej płyty 

Dlaczego mieszkamy w blokach z wielkiej płyty

W poprzednim systemie mieszkania otrzymywaliśmy na podstawie tzn. przydziału, ale nie to jest powodem, że mieszkańcy wielkiej płyty nie zawsze chcą się przeprowadzać do nowszego zasobu.

Budownictwo wielkopłytowe ma również zalety. Podstawowym plusem jest lokalizacja tych budynków na obszarach dobrze skomunikowanych z pozostałymi częściami miast i z dobrze rozwiniętą infrastrukturą społeczną i handlową. Jest to duży plus zwłaszcza w porównaniu do najnowszych, dopiero powstających osiedli. Nowe osiedla często już po ukończeniu samych budynków i wprowadzeniu się pierwszych mieszkańców nie są wstanie zaoferować odpowiedniej liczby sklepów, szkół itp. Poza tym na starszych osiedlach zwykle jest więcej przestrzeni – zwłaszcza między budynkami, zieleń jest dobrze zagospodarowana, a nierzadko w pobliżu znajdują się również tereny rekreacyjne.

Jak długo postoją bloki z wielkiej płyty

Żywotność budownictwa wielkopłytowego pierwotnie szacowano na około 60–70 lat. Okres ten można by znacznie wydłużyć pod warunkiem regularnie i racjonalnie prowadzonej gospodarki remontowej. Problemem w przypadku polskiego budownictwa wielkopłytowego jest brak wiarygodnych danych na temat faktycznego stanu technicznego zasobu. Tymczasem ów stan to kwestia bardzo indywidualna i każdorazowo przypisana do konkretnego budynku, a sam wiek budynku to informacja jedynie pomocnicza.

Należy zatem poprzeć apel Sejmowej Komisji Infrastruktury, która w lutowym dezyderacie zaapelowała do Prezesa Rady Ministrów o przeprowadzenie ogólnopolskiego bezinwazyjnego badania stanu technicznego budynków wielkopłytowych. Chodzi zwłaszcza o zbadanie stanu połączeń konstrukcyjnych pomiędzy elementy elementami prefabrykowanymi. Dopiero kompleksowe badanie w formie ogólnopolskiego projektu dałoby wiarygodną odpowiedź na ile tzw. problem wielkiej płyty jest realny, a na ile stanowi jedynie katastroficzną wizję opartą o teoretyczne wyliczenia.