W miastach to budynki, nie drzewa są miejscem gniazdowania wielu gatunków ptaków. Symbolem tej inwazji dzikiego ptactwa na przestrzenie miejskie jest gniazdo objętych ochroną sokołów, znajdujące się od lat na Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie.
Jerzyki, wróble, jaskółki – to tylko niektóre gatunki ptaków, które zakładają gniazda w budynkach. Ich siedlisk nie można niszczyć, o czym trzeba pamiętać podczas prac termomodernizacyjnych.
– Wszystkie ptaki występujące w budynkach są chronione. Każdy remont lub termomodernizacja wymaga stwierdzenia, czy w danym budynku występują siedliska lęgowe tych zwierząt – mówi Marta Świtała, ornitolog, która przygotowała ekspertyzę dla jednej ze wspólnot mieszkaniowych, planującej remont budynku mieszkalnym i nadzorowała proces termomodernizacji.
Ocieplenie domu a ptaki. Spora część zamieszkujących miasta gatunków objęta jest ścisłą ochroną
Z miastem kojarzą nam się powszechnie gołębie. Mieszkańcy nadmorskich miejscowości na Pomorzu – ale nie tylko oni –przyzwyczajeni są również do obecności mew. Tymczasem skrzydlatych gości są całe rzesze i wcale nie ograniczają się do parków i zieleńców, wybierając miejsca do życia w miejskiej dżungli.
W miastach to właśnie budynki, a nie drzewa są najważniejszym (w wielu przypadkach – jedynym) miejscem gniazdowania ptaków, m.in. jerzyków, wróbli, jaskółek oknówek, gołębi miejskich i kopciuszków. Równie chętnie gniazdują w budynkach, m.in. mazurki, pleszki, bogatki, szpaki, puszczyki. Natomiast kaczki krzyżówki coraz częściej korzystają z gościnności... miejskich balkonów.
Warto przypomnieć: większość ptaków żyjących na fasadach, dachach, balkonach i strychach budynków jest objęta ścisłą ochroną gatunkową. Nie wolno ich zabijać, płoszyć, niszczyć ich jaj, gniazd i siedlisk. Nie można o tym zapominać, planując docieplenie budynku.
Ulga termomodernizacyjna. Ważny jest kalendarz
Prace termomodernizacyjne najlepiej przeprowadzić poza czasem lęgów ptaków i nietoperzy zamieszkujących dany budynek. Najczęściej jednak prace są wykonywane w sezonie lęgowym (zwykle od marca do września). W takim przypadku odpowiednio wcześnie powinno się zabezpieczyć otwory i szczeliny tak, aby uniemożliwić ptakom i nietoperzom dostęp do gniazd. Dlatego właśnie od współpracy z fachowcem (ornitologiem) powinna się zaczynać termomodernizacja.
Aby odpowiednio wykonać termomodernizację, czasem trzeba zniszczyć ptasie gniazda. Można to jednak zrobić wyłącznie po uzyskaniu odpowiedniej zgody Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (RDOŚ). Prace należy prowadzić zgodnie z decyzją RDOŚ i pod nadzorem przyrodniczym. Po ich zakończeniu trzeba wykonać tzw. kompensację przyrodniczą. W praktyce oznacza to na przykład montaż specjalnych budek lęgowych.
Po zakończeniu prac budowlanych należy wykonać tzw. kompensację przyrodniczą. Najczęściej polega ona na montażu budek lęgowych. Skutecznym rozwiązaniem jest pozostawienie miejsc, z których ptaki będą mogły korzystać po skończonej termomodernizacji. Rzadziej spotykany jest montaż platform lub wież lęgowych. Z wież korzystają m.in. jerzyki, wróble, jaskółki.
Bankowy poradnik ornitologiczny dla planujących termomodernizację budynków mieszkalnych
Informację o zasadach przeprowadzania tego procesu znajdziemy w specjalnym poradniku, przygotowanym przez Bank Gospodarstwa Krajowego. który pomaga finansować termomodernizacje i remonty (przyznaje premie termomodernizacyjne i remontowe z Funduszu Termomodernizacji i Remontów). Warto zapoznać się z jego treścią, zanim zdecydujemy się rozpocząć procedurę pozyskiwania środków z banków.
– Misją Banku Gospodarstwa Krajowego jest wspieranie zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego Polski. Jako instytucja społecznie odpowiedzialna, chcemy również dbać o środowisko naturalne – mówi Przemysław Osuch, dyrektor Departamentu Funduszy Mieszkaniowych w BGK. – Zależy nam, aby przedsięwzięcia finansowane ze środków FTIR były realizowane z poszanowaniem środowiska. Inwestorzy powinni pamiętać, że ptaki są naszymi sprzymierzeńcami – dodaje.
Premia przyznawana przez BGK z Funduszu Termomodernizacji i Remontów spłaca część kredytu zaciągniętego na inwestycję w banku kredytującym, który podpisał z BGK umowę. Wnioski o premie przyjmują banki kredytujące.
