Spis treści
- Słonecznica, przypołudnik, dorotka, aptenia, portulaka – co to za rośliny?
- Przypołudnik Coopera i przypołudnik kryształowy
- Słonecznica – jak wygląda ta roślina?
- Dorotka – co to za kwiat?
- Aptenia sercolistna – jak wygląda ta roślina?
- Portulaka wielkokwiatowa
- Jak uprawiać przypołudniki, słonecznice, portulaki, aptenie i dorotki?
- Podlewanie kwitnących sukulentów
- Rośliny na suchy i słoneczny skalniak oraz do doniczki
- Jak rozmnażać rośliny odporne na słońce i suszę?
- Zimowanie roślin odpornych na słońce i suszę
Słonecznica, przypołudnik, dorotka, aptenia, portulaka – co to za rośliny?
Te rośliny pochodzą przede wszystkim z pustynnych i gorących regionów południowej Afryki. Są więc przyzwyczajone do ekstremalnych temperatur, mocnego nasłonecznienia i niedostatku wody. Tę ostatnią potrafią gromadzić w pędach i liściach, co pozwala im przetrwać bez nawadniania (są sukulentami). Dlatego świetnie nadają się do uprawy nawet w mocno nasłonecznionych miejscach i na suchych glebach.
Botanicznie panuje z nimi pewne zamieszanie – bywają zaliczane do różnych gatunków i rodzajów, a do tego dochodzą różne nazwy, używane potocznie. Ostatnio większość z nich jest zaliczana do rodziny przypołudnikowatych (znanej również pod wdzięczną nazwą pryszczyrnicowatych). Wyjątkiem są portulaki, które należą do innej rodziny, a najbardziej dekoracyjne – portulaki wielkokwiatowe – pochodzą z Ameryki Południowej.
Jeśli jednak chcemy uprawiać te kwiaty dla ich urody i wytrzymałości, niespecjalnie musimy się tymi podziałami przejmować. Podstawowe wymagania tych roślin są bardzo zbliżone, podobnie jak ich budowa i wygląd. Przedstawiamy rośliny, które lubią słoneczne i suche warunki, a przy tym najczęściej występują w sprzedaży. Podajemy też różne nazwy, pod jakimi są znane i oferowane.
Przypołudnik Coopera i przypołudnik kryształowy
To dwa najbardziej znane gatunki przypołudników. Przypołudnik Coopera tworzy płożące się pędy, ma mięsiste, wydłużone i wąskie liście. Jego kwiaty są stosunkowo duże (3-5 cm średnicy), mają ciemnoróżowe płatki o lśniącej powierzchni, natomiast ich środki są jasne. Roślina bywa też nazywana delospermą Coopera lub stokrotką afrykańską.
Przypołudnik kryształkowy, znany też jako kryształka lśniąca, tworzy pędy długości 20-60 cm, jego liście są szersze, a kwiaty nieco mniejsze i najczęściej mają biały lub kremowy kolor. Cechą charakterystyczną, a także dość ozdobną, są maleńkie przezroczyste pęcherzyki wypełnione wodą. Pokrywają liście i sprawiają, że wyglądają one, jakby były pokryte drobnymi kroplami rosy lub właśnie kryształkami (z kolei angielskie nazwy nawiązują do lodu „crystalline ice plant” lub „ice plant”).
Słonecznica – jak wygląda ta roślina?
Słonecznica to roślina znana jako delosperma, ale bywa też nazywana przypołudnikiem. W ostatnich sezonach w sprzedaży najbardziej popularna jest słonecznica wysokogórska (Delosperma nubigenum). Również ma mięsiste, dość krótkie liście, w których gromadzi wodę. Jej pędy płożą się, a dorastają do kilkunastu centymetrów długości. Dość charakterystyczne są kwiaty słonecznicy, które mają intensywnie żółty kolor.
Dorotka – co to za kwiat?
Dorotka stokrotkowata znana jest również jako przypołudnik stokrotkowaty oraz pod botaniczną nazwą Dorotheanthus, czyli kwiat Doroty. Liście dorotki są wydłużone i również pokryte pęcherzykami z wodą. Pędy dorastają do ok. 25 cm. Zaletą dorotek jest to, że ich kwiaty mają przeróżne kolory – od białego, przez kremowe i żółte oraz odcienie różu, po bordo. Płatki mogą być też niemal białe u nasady i kontrastować z ciemnym „oczkiem” w środku. Kwiaty są też wyjątkowo duże, bo mogą mieć do 5 cm średnicy.
Aptenia sercolistna – jak wygląda ta roślina?
Aptenia sercolistna bywa też sprzedawana pod nazwą stokrotka grecka oraz przypołudnik zwisający, a ponadto przypołudnik sercowaty. Aptenia ma stosunkowo długie pędy (do 60 cm) i szerokie, sercowate liście. Jej kwiaty są drobne, a płatki najczęściej mają karminowy kolor (bywają też różowe i białe). Centralna część kwiatu jest jasna. Ciekawie wygląda odmiana Variegata o liściach z jasnymi przebarwieniami.
Portulaka wielkokwiatowa
Wymienione wyżej rośliny mają kwiaty o budowie przypominającej stokrotki, z licznymi, cienkimi płatkami. W odróżnieniu od nich portulaka wielkokwiatowa ma stosunkowo szerokie płatki o błyszczącej powierzchni i przeróżnych, najczęściej intensywnych kolorach. Portulaki mogą mieć kwiaty białe, żółte, pomarańczowe, jasno- i ciemnoróżowe, czerwone. Istnieją także odmiany o kwiatach pełnych, przypominających miniaturowe róże. Liście portulaki wielkokwiatowej są najczęściej igiełkowate i mięsiste – również one (oraz ich pędy) gromadzą wodę. Istnieją ponadto odmiany o szerszych liściach i dłuższych pędach.
Jak uprawiać przypołudniki, słonecznice, portulaki, aptenie i dorotki?
Te rośliny mają bardzo zbliżone wymagania uprawowe. Po pierwsze – wymagają słońca. Ich kwiaty rozwijają się tylko w słoneczne dni. Poza tym koniecznie muszą mieć przepuszczalną ziemię, ale warto, by zawierała i materię organiczną, i próchnicę. W ogrodzie można je uprawiać na piaszczystym, żwirowym czy kamienistym podłożu, ale warto wzbogacić je w kompost. W doniczce ziemię kompostową (można ją kupić) warto przemieszać z podłożem do sukulentów i kaktusów lub piaskiem. Doniczka koniecznie musi mieć odpływ!
Podlewanie kwitnących sukulentów
Te rośliny wymagają sporadycznego nawadniania. Kwiaty w doniczkach podlewamy, kiedy ziemia przeschnie na kilka centymetrów, a w ogrodzie – przy naprawdę przedłużającej się suszy. Warto zwracać uwagę na stan liści i pędów – jeśli są jędrne, wypełnione wodą, z podlewaniem można poczekać. Natomiast jeśli zaczynają się marszczyć, warto dostarczyć roślinom wodę.
Jeśli pada i jest chłodno, dobrze jest chronić je przed deszczem, co jest zdecydowanie łatwiejsze w przypadku roślin uprawianych w pojemnikach.
Rośliny na suchy i słoneczny skalniak oraz do doniczki
Wszystkie te rośliny są niezbyt wysokie i mają płożące pędy. Są idealne na słoneczne skalniaki, gdzie panują odpowiednie warunki dla nich. Ładnie rozrastają się (ale w naszym klimacie nie są ekspansywne), tworząc poduchy kwiatów. Można obsadzać nimi także murki. Zarówno w ogrodzie, jak i w doniczce, różne wyżej omówione gatunki można sadzić razem. Rośliny o dłuższych pędach, jak aptenia czy przypołudnik kryształkowy, można umieszczać w wiszących doniczkach.
Jak rozmnażać rośliny odporne na słońce i suszę?
Większość roślin odpornych na słońce i do suszę kupimy w sklepach ogrodniczych w postaci gotowych, kwitnących już sadzonek. Nie są specjalnie drogie (w zależności od wielości i gatunku kosztują od ok. 6 do 12 zł), a jest to najszybszy i najskuteczniejszy sposób ich pozyskania.
Wiosną (marzec-kwiecień) można też wysiać ich nasiona do doniczek w domu. Jednak siewkom trzeba zapewnić dużo światła. Nasiona sieje się płytko. Młode rośliny pikuje się, kiedy mają po dwa-trzy liście właściwe. Na zewnątrz można je sadzić, gdy minie ryzyko przymrozków (po 15. maja), a wcześniej należy je zahartować, stopniowo przyzwyczajając do warunków zewnętrznych.
Skutecznym i wydajnym sposobem jest też rozmnażanie przez sadzonki pędowe, jednak w tym celu trzeba mieć już jakąś roślinę. Ścięty pęd (długości ok. 10 cm) można ukorzenić w wodzie lub bezpośrednio w przepuszczalnym podłożu. Korzenie pojawiają się szybko, a rośliny dobrze się przyjmują. Warto pamiętać o tym, gdy przypadkowo złamie się pęd – nie wyrzucajmy go, ale włóżmy do szklanki z wodą, a wkrótce będziemy mieć nową roślinkę.
Zimowanie roślin odpornych na słońce i suszę
Większość tych roślin ma niską odporność na mróz. Najbardziej odporna jest słonecznica, która zniesie spadek temperatury do -20 st. C oraz przypołudnik Coopera (do -8 st. C). Wymagają jednak zabezpieczenia na zimę. Pozostałe przymrozek zniszczy od razu.
Rośliny, które są bylinami – czyli wszystkie z wyjątkiem portulaki – można spróbować przechować w chłodnym, ale koniecznie jasnym pomieszczeniu, przy podlewaniu ograniczonym do minimum. Jednak nie zawsze się to udaje, a wygląd roślin po zimie często jest dość marny. Natomiast jesienią można pobrać z roślin sadzonki pędowe i ukorzenić je w wodzie lub doniczce. Sadzonki muszą mieć dużo światła! Ta metoda bardzo dobrze sprawdza się np. w przypadku aptenii.
Zobacz, jak wyglądają opisane kwiaty, które są najbardziej odporne na słońce i suszę
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?