Kuchnia: planowanie praktycznej i wygodnej przestrzeni

Bez względu na to, czy mamy małą czy dużą kuchnię, zawsze powinniśmy zwrócić uwagę na to, by mieć łatwy dostęp do wszystkich sekcji kuchni. Ułatwi nam to i uprzyjemni pracę. Odpowiedni układ szafek umożliwi dojście do każdej z nich. 

Strefy robocze

W każdej kuchni możemy wyróżnić 5 stref roboczych:

• do gromadzenia zapasów (lodówka, zamrażarka, suche produkty żywnościowe),
• do przechowywania (naczynia, kubki, sztućce),
• do czystości/zmywania (zlewozmywak, kosz na odpadki, zmywarka),
• do przygotowywania posiłków (blaty robocze, mikser, deski, miski, przyprawy),
• do gotowania/pieczenia (garnki, kuchenka, mikrofalówka, piekarnik).

Kolejność stref podana powyżej odpowiada osobie praworęcznej, dla osób leworęcznych kolejność tą należy odwrócić.

Zasada trójkąta roboczego

Trzy najważniejsze w kuchni sprzęty AGD z ww. stref to: lodówka, zlewozmywak i kuchenka. Najlepiej jest ustawić je tak, aby wyznaczały wierzchołki trójkąta.

Zasada trójkąta roboczego opiera się na pewnej prawidłowości dotyczącej większości przygotowywanych posiłków: wyjmujemy produkt z lodówki lub szafki, myjemy go, odpowiednio przygotowujemy i na koniec gotujemy, smażymy lub pieczemy. Łączna długość boków trójkąta roboczego nie powinna przekraczać 7 m, dobrze też jeśli trójkąt jest jak najbardziej zbliżony do równobocznego.

Zobacz również: Sprzęt AGD do zabudowy: ładny i praktyczny

Układ kuchni

Sposób rozmieszczenia mebli i sprzętów w kuchni jest zależny od kształtu, wielkości pomieszczenia oraz rozmieszczenia okien, otworów drzwiowych, występów ścian, otworów wentylacyjnych, wnęk, pionów wodnych, kanalizacyjnych i gazowych.

W wąskich kuchniach, z konieczności stosowany jest układ jednorzędowy (I). Jest on najmniej korzystny z punktu widzenie zasady trójkąta. Aby w takiej kuchni zapewnić sobie minimum wygody, należy zachować kolejność stref kuchennych.

Równie prostym układem jest układ dwurzędowy (II), ale dzięki rozmieszczeniu mebli i sprzętu AGD na przeciwległych ścianach, zapewnia komunikację zgodnie z zasadą trójkąta roboczego.

Rozwinięciem układu jednorzędowego jest kuchnia z wyspą. Stosuje się go w dużych (ok. 20 m2) najlepiej otwartych pomieszczeniach. Takie ustawienie wymaga dodatkowo zaplanowania innych często nietypowych rozwiązań instalacji elektrycznej, wodno-kanalizacyjnej lub wentylacyjnej.

Najbardziej typowymi układami są ustawienia w kształcie liter L, C (U) lub G. Układ L można zastosować w mniejszych kuchniach o kształcie zbliżonym do kwadratu. Łatwo jest w niej wygospodarować miejsce na stół. Układy C i G wymagają większych pomieszczeń.

O czym warto pamiętać przy projektowaniu kuchni?

Jeśli mamy już wyznaczone strefy i ustalone ustawienie mebli oraz sprzętów, warto zadbać o inne,
równie ważne szczegóły wpływające na naszą wygodę w kuchni: 

• kuchenka i zlewozmywak nie powinny stać bezpośrednio przy ścianie, 
• między lodówką, zlewozmywakiem i kuchenką należy przewidzieć blaty robocze o szerokości minimum 60 cm, 
• zaplanować chociaż jeden blat roboczy o szerokości 90 cm (najlepiej w strefie przygotowywania posiłków), 
• kuchenkę gazową należy umieścić w bezpiecznej odległości od drzwi i okna (ok. 60 cm), 
• wysokość blatów roboczych oraz montaż szafek górnych dopasować do indywidualnych potrzeb użytkownika (optymalna wysokość blatów roboczych to 6–8 cm poniżej linii łokci),
• zlewu nie umieszczamy centralnie pod oknem, by nie tracić oświetlonego światłem dziennym blatu roboczego, 
• jeśli planujemy piekarnik w zabudowie słupkowej, to umieszczamy go na takiej wysokości, żebyśmy mogli sięgnąć do niego bez schylania się, 
• wybór zlewozmywaka i płyty grzejnej do wbudowania pozwoli uniknąć cięcia blatów, dzięki czemu łatwiej będzie utrzymać czystość, 
• trzeba zaplanować odpowiednią liczbę gniazdek w okolicy miejsc, gdzie będzie używany drobny sprzęt kuchenny (mikser, sokowirówka, czajnik, opiekacz), 
• w dolnych szafkach warto przewidzieć jak największą liczbę szuflad, które są znacznie wygodniejsze od tradycyjnych szafek z półkami, 
• poza oświetleniem centralnym należy przewidzieć oświetlenie punktowe przy zlewozmywaku, nad blatem roboczym i płytą grzejną oraz stołem, jeśli znajduje się w kuchni. 

Warto przeczytać: Kuchnia otwarta czy zamknięta. Wady i zalety obu aranżacji kuchni