Jak oświetlić ogród. Rodzaje i przegląd lamp ogrodowych

Podstawową decyzją dotyczącą oświetlenia ogrodu jest wybór między oświetleniem stałym a mobilnym (solarnym) lub też połączeniem obu systemów. Wyboru powinniśmy dokonać już na etapie wykańczania domu i zakładania ogrodu.

Instalacja oświetlenia stałego

Oświetlenie ogrodowe stałe zasilane jest z instalacji domowej przez system kabli podziemnych. Musimy pamiętać, że jest to instalacja elektryczna i do tego inwestycja przewidziana na lata, najlepiej więc projekt instalacji i jej wykonanie zlecić uprawnionemu elektrykowi.

Warto przeczytać: Instalacja elektryczna w ogrodzie. Jej ważne elementy 

Instalacja ogrodowa powinna być podłączona do oddzielnego (odpowiednio chronionego) obwodu. Zalecana jest ochrona dwoma rodzajami wyłączników: nadmiarowoprądowym i przeciwporażeniowym. Instalacja musi być wyposażona w specjalne wodoszczelne zewnętrzne gniazda.

W przypadku korzystania z punktów oświetleniowych wykorzystujących niskie napięcie, obudowy transformatorów najlepiej zlokalizować wewnątrz budynku lub umieścić w wodoszczelnych obudowach.

W dużym ogrodzie wskazany jest podział oświetlenia na kilka niezależnych obwodów. W ten sposób będziemy mogli na co dzień włączyć np. tylko lampy przy bramie i podjeździe do domu. Pozostałe obwody, podświetlające inne elementy (takie jak: pergole, murki, altanki, huśtawki, ławki, rzeźby czy oczka wodne), możemy uruchamiać niezależnie, w razie potrzeby, dla przyjemności swojej lub gości.

Oświetlenie solarne

Innym systemem, który możemy zamontować w każdej chwili, jest ekologiczne oświetlenie solarne. Lampy solarne wyposażone są w ogniwa słoneczne, które w dzień pobierają energię słoneczną i ładują akumulator, te z kolei po zmroku zasilają źródło światła. Czas świecenia lamp po naładowaniu waha się w granicach od 3 do 12 godzin.

Warto zobaczyć: Lampki solarne w nietypowych kształtach 

W tej kategorii mamy do wyboru cały szereg modeli, począwszy od chodnikowych wkładek, poprzez kilkunastocentymetrowe słupki a skończywszy na wysokich lampach (o wysokości 1,8–2 m) .
Użycie niewysokich słupków na energię słoneczną, wbijanych w grunt jest coraz powszechniejsze. Do niewątpliwych zalet tego rozwiązania możemy zaliczyć dowolność rozmieszczenia oraz (z reguły) niewielki koszt zakupu i eksploatacji. Chociaż lampy solarne dają mniej światła niż oświetlenie konwencjonalne, przy odpowiednim ustawieniu wyglądają efektownie.

O czym warto pamiętać

W obu systemach (stałym i solarnym), warto zastosować lampy z czujnikami zmierzchowymi lub ruchowymi. Dzięki temu ograniczamy koszty eksploatacji, w pierwszym przypadku poprzez zmniejszenie zużycia energii elektrycznej, w drugim wydłużając czas świecenia lamp.

Planując zainstalowanie oświetlenia wokół domu, pamiętajmy też o zamontowaniu tzw. świateł bezpieczeństwa. Lampy spełniające takie funkcje umieszczamy wzdłuż schodów i alejek prowadzących do budynków gospodarczych, wokół zejść do piwnic oraz zbiorników wodnych.

Również przy wyborze zewnętrznych opraw oświetleniowych musimy przestrzegać zasad bezpieczeństwa i wybierać takie, których stopień ochrony wynosi min. IP 44, najwłaściwsze jednak będą lampy IP 54, IP 55 lub IP 56, a montowane w oczkach wodnych IP 68.

IP (Index of Protection) – współczynnik ochrony urządzeń elektrycznych; IP składa się z dwóch cyfr: pierwsza (0–6) oznacza stopień ochrony przed dostępem ludzi i zwierząt do niebezpiecznych części oraz ochrony przed zanieczyszczeniami, np. pyłem, druga cyfra (0–8) określa stopień ochrony przed wodą.