Elewacja domu: czym i jak ją wykończyć

Elewację domu można wykończyć na wiele sposobów. Do najpopularniejszych zaliczane są tynki. Do wyboru są również cegły, kamień i drewno. Istnieje wiele rozwiązań wykończenia elewacji, dlatego warto dobrze przemyśleć, co właściwie chcemy zafundować naszym ścianom, pamiętając przede wszystkim o tym, że codziennie będziemy musieli stawać z tym „twarzą w twarz".

Popularna elewacja – tynki

Tynk jest najtańszym materiałem elewacyjnym. Tynki cienkowarstwowe stosuje się głównie jako warstwę wierzchnią na bezspoinowych systemach ociepleń (na bazie styropianu). Można też wykańczać nimi ściany jednowarstwowe, bez warstwy termoizolacji. By tynk zdobił nasz dom przez długie lata, musi być starannie położony.
Coraz więcej jest tynków kolorowych. Szeroka gama barw pozwala na wymyślne i nietypowe rozwiązania. Łatwo można je dopasować do pokrycia dachowego, okien i drzwi.

Cenna wiedza dla właścicieli starszych domów: **

 **

Wyróżnia się kilka rodzajów tynków cienkowarstwowych. Pierwsze z nich to tynki cementowo-wapienne. Są one bardzo wydajne i odporne na korozję biologiczną. Niestety dość dobrze chłoną wodę i nie są odporne na skurcz, który może doprowadzić do pękania tynku w trakcie wiązania. Ich podstawową zaletą jest wysoka paroprzepuszczalność, a trwałość tynku rośnie wraz z upływem czasu.

Drugi typ - tynki silikatowe - są odporne na deszcz i zanieczyszczenia atmosferyczne. Mają one jednak mniejszą paroprzepuszczalność niż tynki cementowo-wapienne. Są jednak elastyczne, dlatego pokrywają małe rysy skurczowe powstałe w tynku tradycyjnym.

Jeżeli zależy nam na tynkach odpornych na działanie wody, możemy wybrać tynki żywiczne (akrylowe). Są one dosyć szczelne i mają mniejszą paroprzepuszczalność. Zaletą mas żywicznych jest różnorodność kolorów. Zalety tynków mineralnych i żywicznych zostały połączone w tynkach silikonowych i silikonowo-żywicznych. Zwiększają one trwałość muru i są odporne na działanie wody. Ale nie blokują przenikania pary wodnej z budynku. Ich dodatkową zaletą jest to, że ulegają samooczyszczeniu podczas deszczu i przez lata zachowują intensywny kolor.

 Zobacz dostępne tynki elewacyjne i ich charakterystykę: Tynki zewnętrzne na twój dom 

Cegła na elewacji

Elewacje z cegły są piękne i ponadczasowe. Stosuje się do tego cegły klinkierowe, licowe i silikatowe. Można nimi wyłożyć całe ściany lub tylko ich fragmenty. Wykończenie elewacji tego typu materiałami lepiej uwzględnić już podczas projektowania konstrukcji domu, ponieważ najłatwiej wymurować taką elewację, gdy ściany domu są trójwarstwowe, a warstwa zewnętrzna jest jednocześnie elewacją. Są dużo trwalsze od tynku. Trzeba jednak spełnić kila warunków. Cegły muszą być odporne na wpływ czynników atmosferycznych oraz korozję. Ponadto elewacja musi być starannie wykonana – spoina powinna być pełna, a cegły zaimpregnowane (zwłaszcza miejsca narażone na wilgoć). Konieczne są również regularne zabiegi pielęgnacyjne i konserwacyjne. Trzeba uzupełniać uszkodzone spoiny.

 Cegieł licowych i klinkierowych jest na rynku mnóstwo. Różnią się wymiarami, kolorami i mają bardzo różnie ukształtowane lico. Dostępne są cegły o powierzchniach gładkich, ryflowanych i o różnej fakturze. Silikaty, dzięki stosowaniu wapna do ich produkcji, mają odczyn zasadowy, więc nie rozwijają się na nich grzyby ani pleśnie.

Warto wiedzieć: Fuga w murze: jej kolor i kształt ma duże znaczenie 

Kamienne okładziny elewacyjne

Elewacje kamienne, które do niedawna widywane były raczej na budynkach użyteczności publicznej, od pewnego czasu chętnie wykonuje się także na domach jednorodzinnych. Są bardzo efektowne, trwałe, odporne na uszkodzenia mechaniczne i czynniki atmosferyczne, ale też ciężkie i niestety drogie.
Kamień sprawdza się jako okładzina elementów szczególnie narażonych na zniszczenia – parapetów czy narożników. Pięknie wyglądają również na reprezentacyjnych elementach domu, np. ścianach wokół okien i drzwi.

Najbardziej odporne na czynniki atmosferyczne są skały magmowe, są też jednak najdroższe. Mniejszą wytrzymałość mają skały wapienne i piaskowce miękkie, do tego ich wadą jest łatwość zabrudzenia. Trwałość okładzinie kamiennej zapewnia odpowiednia konserwacja: polerowanie i wygładzanie, a także impregnacja preparatami silikonowymi lub żywicznymi.
By kamień zdobił jak najdłużej, najlepiej sięgnąć po ten rodzimy, ponieważ harmonizuje on z klimatem i otoczeniem. Sposób obmurowania kamienia i rodzaj materiału zależą od naszej wyobraźni i dobrze zaplanowanego projektu.

Drewniany klimat

Drewno na elewacji prezentuje się bardzo efektownie i szlachetnie, ale wymaga staranności w układaniu i konserwacji. Drewnem można wykończyć każdy rodzaj ścian. Mimo, iż to materiał delikatniejszy niż kamień czy cegła, jest trwały. Warunkiem jest dobór odpowiedniego gatunku, właściwe zabezpieczenie i montaż. Najczęściej wybierane są szalówki świerkowe, sosnowe lub modrzewiowe.

Zobacz również: Zastosowanie drewna przy budowie domu 

Przed ułożeniem drewno należy zaimpregnować, najlepiej ciśnieniowo. Drewnianą oblicówkę montuje się do ścian na ruszcie, a przybija się je ocynkowanymi gwoździami, po to by uniknąć rdzawych plam na deskach. Drewno na elewację możemy kupić w postaci gotowych profilowanych elementów lub jako tarcicę, z której dopiero zostaną one wycięte. Można je stosować samodzielnie albo łączyć z kamieniem lub cegłą.

Jeśli nie drewno, to może imitacja?

Najnowsze trendy architektoniczne szukają inspiracji w naturze. Dlatego coraz częściej na elewacjach wykorzystywane jest drewno, kamień lub nawet metal. Niestety materiały te są drogie. Mają też inne wady. Są trudne w transporcie, a ich obróbka i montaż wymaga fachowej wiedzy. Niektóre wymagają również stosownej konserwacji. Jeżeli jednak mimo to marzymy o drewnianych, kamiennych lub metalowych elewacjach lub detalach architektonicznych, to możemy zdecydować się na imitacje tych materiałów. Dzięki nim zrealizujemy elegancką elewację domu w przystępnej cenie.

Nowe technologie pozwalają na wykonanie mineralnych tynków elewacyjnych, które wyglądają jak naturalne materiały, np. piaskowiec, granit, drewno sosny, dębu i inne. Za pomocą szablonów można również uzyskać tynk, który do złudzenia przypomina mur z cegieł lub kamienia.
Dla osób szukających oryginalnego i nowoczesnego wyglądu elewacji polecamy farby metaliczne. Wykończone nimi tynki mogą mieć kolor srebra, aluminium lub złota. Będą one współgrać zarówno ze szkłem, jak i betonem oraz drewnem.

Ciekawym pomysłem na fasadę domu w stylu nowoczesnym jest tynk luminescencyjny, który „świeci" w nocy. Sprawia to niesamowite wrażenie. Efekt luminescencji zależy od tego, jakie źródła energii znajdują się w pobliżu tynku oraz jakie jest ich natężenie. Luminescencja tynku trwa tylko przez pewien czas.
Dzięki temu, że tynki dekoracyjne są lżejsze od swoich naturalnych odpowiedników, można stosować je na remontowanych domach, bez obawy, że nadmiernie obciążymy ich elewacje.