Już niebawem na rynku kotłów na paliwo stałe nastąpią ważne zmiany. Co to oznacza dla osób, które planują zakup lub wymianę kotła? Jaki związek ma program Ecodesign z wymaganiami 5 klasy według normy PN-EN 303-5:2012? Wyjaśniamy.
Czym jest Ecodesign (Ekoprojekt)?
Ecodesign to oficjalna Dyrektywa Parlamentu Europejskiego z kwietnia 2015 r. dotycząca wymagań emisyjno-energetycznych dla kotłów na paliwo stałe. Wymagania Ekoprojektu będą obowiązywały od 1 stycznia 2020 r. Dyrektywa zakłada, że nowoczesne urządzenia grzewcze powinny zapewniać wysoką sprawność i niską wartość emisyjną bez względu na to, czy kocioł będzie pracować z nominalną lub obniżoną mocą. Od stycznia wymagania zawarte w Ekoprojekcie staną się obligatoryjne dla wszystkich urządzeń grzewczych sprzedawanych na rynku zarówno w Polsce, jak i w całej Unii Europejskiej. Dokonując zakupu kotła z certyfikatem Ekoprojektu, będziemy mieć pewność, że spełni on normy ekologiczne przez cały czas jego eksploatacji. Ważniejsze jednak punktu widzenia użytkownika jest to, że nowe wymagania pozwolą zaoszczędzić nawet do 25% energii.
Przeczytaj: Ogrzewanie domu a ekologia
Sezonowa efektywność energetyczna
Poza nowymi standardami emisyjnymi, Ecodesign wprowadza też pojęcie sezonowej efektywności energetycznej (wskaźnika oznaczanego symbolem ηs). Na czym polega to kryterium? Standard sezonowej aktywności energetycznej określa średnią sprawność użytkową między nominalną i obniżoną mocą. Dotychczas uwzględniana była przede wszystkim moc nominalna, chociaż przez większość czasu kocioł z reguły pracuje z obniżoną mocą. Uśredniając powyższe wartości, ocena efektywności energetycznej staje się bardziej miarodajna. Znak Ecodesign na kotle gwarantuje, że urządzenie będzie spełniało wymagania dotyczące emisji również wtedy, gdy nie będzie działać z mocą nominalną. Zgodnie z nowymi przepisami, w przypadku kotłów o mocy przekraczającej 20 kW sezonowa efektywność energetyczna powinna wynosić co najmniej 77%, zaś dla kotłów o mocy poniżej 20 kW, wskaźnik ten powinien wynosić minimum 75%. Dla porównania tradycyjne kotły zasypowe starszej generacji mają sprawność rzędu 60-80%. Dzięki wskaźnikowi sezonowej efektywności energetycznej zyskujemy pewność, że obniżenie mocy kotła nie spowoduje niekorzystnego obniżenia jego sprawności.
Wymagania Dyrektywy Ecodesign dotyczące emisji
Od 1 stycznia 2020 r. poniższe wymagania emisyjne staną się obowiązkowe dla wszystkich urządzeń grzewczych na paliwo stałe na rynku w Polsce i w Unii Europejskiej.
Certyfikat Ecodesign gwarantuje, że średnia sezonowa emisja spalin w ciągu roku będzie się zawierała w określonym przedziale nawet wtedy, gdy urządzenie będzie pracowało z obniżoną mocą.
Ekoprojekt a wymagania dotyczące kotłów 5 klasy według normy PN-EN 303-5:2012
Przypomnijmy – kotły 5 klasy to takie, które spełniają wymagania normy PN-EN 303-5:2012. Charakteryzują się niższą emisją zanieczyszczeń, bardziej zaawansowaną technologią i wyższą wydajnością, w porównaniu do tradycyjnych kotłów (3 i 4 klasy). Ponadto, od 1 lipca 2018 r. obowiązuje zakaz sprzedaży kotłów na paliwa stałe poniżej 5 klasy.
Dowiedz się więcej: Kotły na paliwo stałe 5 klasy: czym są, ile kosztują i jak dobrać do nich paliwo
Wymagania zawarte w Dyrektywie Ecodesign są bardziej restrykcyjne od wymagań dla kotłów 5 klasy. Uwzględniają bowiem dodatkowo wartość graniczną dla emisji tlenków azotu (Nox), a także opisaną wyżej sezonową efektywność energetyczną. Kotły pracujące w warunkach niższego obciążenia generują więcej pyłu i tlenku węgla, a taka sytuacja ma miejsce stosunkowo często. Kotły zgodne z Ekoprojektem realizują wymagania dotyczące granicznych wartości emisji nawet wtedy, gdy nie pracują na pełnej mocy. Tego czynnika nie uwzględnia norma dotycząca kotłów 5 klasy.
Jak możemy na tym skorzystać?
Zarówno norma dotycząca kotłów 5 klasy, jak i Ecodesign, mają przede wszystkim korzyści ekologiczne. Dbałość o czyste powietrze leży w interesie wszystkich, wpływa bowiem na zdrowie całego społeczeństwa oraz przyszłych pokoleń. Jak jeszcze mogą na tym zyskać konsumenci? Ekologiczne kotły to też korzyści ekonomiczne, a to chyba najskuteczniej przekonuje do wyboru tych rozwiązań. Zakup i wymianę kotłów o niższej emisji spalin wspierają także programy, takie jak „Czyste Powietrze", w ramach którego można otrzymać bezzwrotną dotację pokrywającą do 90% kosztów kwalifikowanych na zakup źródła ciepła. Zastosowanie kotła o większej sprawności przekłada się na niższe zużycie paliwa, a w rezultacie – mniejsze rachunki za ogrzewanie. Nowoczesny kocioł na paliwo stałe to także większa wygoda. Automatyczne piece z podajnikiem są praktycznie bezobsługowe, paliwo może być uzupełniane nawet z częstotliwością co 10 dni.
Polecany artykuł: Czyste Powietrze 2019: jak i gdzie wypełnić wniosek? Na co i ile dofinansowania można uzyskać?
Możemy zyskać na efektywności, ale konieczne jest dobre paliwo
Nowoczesny i wydajny kocioł to jednak nie wszystko. Jeżeli nie zadbamy o dobrej jakości paliwo, to nie osiągniemy korzyści, jakie wynikają z zastosowania ekologicznych kotłów. W instrukcjach obsługi kotłów znajdują się informacje o tym, jaki rodzaj paliwa jest przeznaczony do danego typu urządzeń. Warto przestrzegać tych zaleceń, gdyż jest to warunek efektywnej i bezawaryjnej pracy kotła. Wykorzystując inne paliwo narażamy się też na to, że producent może odmówić prawa do reklamacji.