Jeszcze kilkanaście lat temu pojęcie budynek zeroenergetyczny mogło być uważane za termin rodem z literatury science-fiction. Obecnie coraz częściej pisze się i mówi o konieczności budowania takich domów. Wynika to bezpośrednio z wymagań Dyrektywy 2010/31/UE, która nakłada obowiązek budowania obiektów o minimalnym zapotrzebowaniu na energię (domy pasywne) już od 9 lipca 2013 a obiektów prawie zeroenergetycznych od roku 2020. Obowiązkiem powinno stać się też umieszczanie wskaźnika efektywności energetycznej EP przy ogłoszeniach najmu lub sprzedaży budynku.
Warto przeczytać: Budownictwo ekologiczne: domy z gliny
Chociaż trwają jeszcze dyskusje nad dokładnym zdefiniowaniem budynków zeroenergetycznych to już dzisiaj wiadomo, że cechą charakterystyczną tych obiektów ma być samowystarczalność pod względem energetycznym. Budynki tego typu nie mogą być zasilane w energię z konwencjonalnych źródeł energii. Dopuszczalne jest jedynie dostarczanie z zewnątrz energii z OZE czyli odnawialnych źródeł energii (solary, pompy ciepła, turbiny wiatrowe, biomasy).
Pierwszy dom zeroenergetyczny powstał w 1973 roku w Kopenhadze wg projektu prof. Vagn Korsgaard.
Terytorialne usytowanie budynków zeroenergetycznych
Pierwszym elementem jaki musimy brać pod uwagę jest usytuowanie budynku w terenie czyli wybór działki o optymalnym położeniu.
Najlepsza jest działka umożliwiająca usytuowanie budynku na południe – w tym kierunku musi być też zwrócona największa powierzchnia elewacji. Korzystnie jest aby od strony północno-zachodniej budynek był osłoniety przed wiatrami naturalnym wzniesieniem lub drzewami położonymi w takiej odległości od domu, by ich cień nie padał na budynek. Jeśli w pobliżu znajdują się naturalne cieki wodne (stawy, jeziorka, rzeczki), można je wykorzystać dla pozyskania energii cieplnej.
Technologie zeroenergetyczne
Dom zeroenergetyczny powinien mieć kompaktową, zwartą bryłę (bez zbędnych dobudówek, mansard i wykuszy) a jego obwód zminimalizowany w stosunku do powierzchni. Dach budynku powinien mieć prostą konstrukcję, umożliwiającą łatwy montaż kolektorów słonecznych i ogniw fotowaltaicznych.
Wiele firm produkujących na potrzeby budownictwa już dzisiaj oferuje materiały o bardzo dobrych parametrach odpowiednich dla budownictwa zeroenergetycznego:
- materiały izolacyjne,
- tzw. ciepłe fasady,
- okna o niskim współczynniku przenikania ciepła,
- systemy wentylacji z rekuperacją (odzyskiem ciepła),
- kolektory słoneczne,
- przydomowe elektrownie wiatrowe,
- ogniwa fotowoltaiczne.
Inne rozwiązania zeroenergetyczne
Do budowy domów zeroenergetycznych można również zastosować biotechnologie:
- opony wypełnione ziemią – Earthship,
- worki z ziemią – Eartbag,
- kostki słomy – Strawbale,
- domy z izolacją ziemną – Earth sheltered,
- drewno + glina – Cordwood,
- domy z masy papierowej – Papercrete,
- cegła gliniana suszona na słońcu – Adobe,
- domy z ubijanej ziemi – Rammed earth.
W tych technologiach powstają domy przyjazne dla ziemi i człowieka. Są one tanie, trwałe i niezwykle ekonomiczne w eksploatacji. Ale niestety nie są u nas popularne. A warto to zmienić.
Przeczytaj również poradnik: Budujemy dom energooszczędny. Jak zdobyć dofinansowanie
Projekt domu zeroenergetycznego budowanego w Polsce
W tym roku ruszy budowa domu zeroenergetycznegow Polsce. Stanie on w Warszawie, przy ulicy Strużańskiej 13. Tan eksperymentalny budynek jednorodzinny ma być przeznaczony do celów instruktażowo-szkoleniowych oraz badawczych. Ma pomóc w rozpoznaniu technologii i produktów dedykowanych dla domów niskoenergetycznych.
