Dom, który nie potrzebuje dostępu do mediów z sieci

Prototyp Domu to dzieło firmy BUILDgreen Design – dostawcy kompleksowych rozwiązań w
zakresie projektowania i budowy ekologicznych domów energooszczędnych. 

Warto przeczytać: Nowe wytyczne dotyczące budowy domu energooszczędnego

Nawiązanie do tradycji

Dom Trzon jest budynkiem tradycyjnym, ponieważ opiera się na wzorcach wiejskiego budownictwa olenderskiego obecnego na obszarach Europy Środkowej już od przełomu XVI/XVII w. Poza tym jest zbudowany praktycznie w całości z drewna. Jednak nie ma on nic wspólnego z drewnianymi domami szkieletowymi. Dom Trzon to przykład budownictwa z zastosowaniem drewna masywnego.

Tradycję projektu widać również w tym, że dom można wznieść wyłącznie ludzką siłą. Oczywiście można użyć ciężkich maszyn, jednak nie są one niezbędne podczas budowy.

Dom samowystarczalny

Autonomiczność domu przejawia się najbardziej w aspekcie gromadzenia ciepła. 

– Z jednej strony ważną rolę odgrywa masywna piecokuchnia, która akumuluje ciepło spalania drewna przy okazji podgrzewania potraw na tradycyjnych „fajerkach", a z drugiej nowoczesny wysokosprawny kominowy wymiennik ciepła odzyskuje energię „przelatującą" przez komin i przekazuje ją do najnowocześniejszego na polskim rynku zbiornika buforowego – wyjaśnia Tomasz Mielczyński, architekt, autor projektu. – Piecokuchnia promieniuje ciepłem na kuchnię, jadalnię i salon, dokładnie tak samo, jak miało to miejsce w tradycyjnych domach wiejskich. Równocześnie zbiornik buforowy magazynuje ciepłą wodę użytkową do kąpieli i celów gospodarczych – dodaje architekt. 

Przeczytaj również: O projekcie innego domu autonomicznego

Dom został zaprojektowany bez systemu centralnego ogrzewania. Zastępuje go sposób poprowadzenia przewodów kominowych w przestrzeni trzonu centralnie umieszczonego w domu i wentylacja mechaniczna. Dzięki niemu łazienka, zajmująca większość jego wnętrza jest zawsze najcieplejszym pomieszczeniem w domu. 

Dom dla osób żyjących w zgodzie z rytmem natury

Dom Trzon jest zaprojektowany dla ludzi, którzy oczekują od domu czegoś więcej niż tylko miejsca do spania. To dom dla ludzi, którzy chcą być aktywni i do tego żyć w zgodzie z rytmem natury.
– Ten dom wymaga, aby żyć w nim cały dzień, nawet narzuca pewien rytm, związany z ruchem słońca po niebie – mówi z uśmiechem Tomasz Mielczyński.

Ważnym aspektem projektowania domu, a w szczególności rozkładu wnętrza była dzienna wędrówka słońca wokół domu i oświetlenie poszczególnych pomieszczeń światłem dziennym. – Światło poranka dociera najpierw do sypialni, których okna wychodzą na wschód i północny-wschód. Chwilę potem słońce trafia do kuchni przez szerokie panoramiczne okno, rozjaśniając przestrzeń do przygotowania posiłków na śniadanie. Wczesnym popołudniem promienie słoneczne wpadają do jadalni otwartej do przestrzeni poddasza. O zachodzie słońce oświetla część salonu i gabinet, dając światło do wieczornego wypoczynku – opowiada o swoim projekcie Mielczyński.

Światło dzienne w Domu Trzonie jest też wykorzystywane na piętrze. Antresola jest oświetlana dodatkowo rurowymi świetlikami z dyfuzorami.
Natura może również w pełni dostarczyć opału potrzebnego do ogrzania domu. Zgodnie z wyliczeniami autorów projektu potrzebne jest około 5 metrów szeciennych suchej masy do opalania pieca. Taką ilość opału bez problemu można uzyskać z zasiewu wierzbą energetyczną na powierzchni niecałych 2000 metrów kwadratowych.

Inspiracja historią

– Pierwsze symptomy mojej obsesji na punkcie Domu Trzonu pojawiły się, kiedy kupiłem rozpadające się olenderskie gospodarstwo, z pięknym ceglanym domem, który miał piec pośrodku. Idea zaprojektowania nowoczesnego, zdrowego, prostego w budowie i obsłudze domu, którego architektura rozwijałaby tradycje dobrego budownictwa wiejskiego zaczęła się wtedy rozwijać gdzieś z tyłu głowy, aby z czasem dojrzeć do pomysłów, które są warte narysowania – pisze architekt.

Przed ostateczną wersją projektu powstało kilka innych, do których architekt nie był jednak przekonany.
– Pierwszą, zupełnie nierealną wersję projektu Domu Trzonu zgłosiłem w konkursie Muratora na projekt domu ekologicznego. Dostał wyróżnienie – opowiada Mielczyński. – Niestety koncepcja okazała się bardzo trudna w realizacji. Wymagała ona wielu zmian i dalszych pomysłów na uproszczenie konstrukcji, ale w taki sposób, aby nie zatracić najważniejszej idei... Domu, w którym wszystkie funkcje są rozmieszczone wokół centralnie umieszczonej masy, na wzór dawnej wiejskiej chałupy, gdzie pomieszczenia łączyły się ze sobą, a centralny piec można było obejść dookoła.