Czyste Powietrze – ciemne chmury nad rządowym programem. Czy Czyste Powietrze trafi do kosza?

– Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej informuje o tymczasowym wstrzymaniu od 1 stycznia 2019 roku naborów wniosków o dofinansowanie w ramach programu priorytetowego Czyste Powietrze, prowadzonych przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW) – ogłosił NFOŚiGW nie informując, do kiedy potrwa przerwa. Zapewnia jednak, że "sytuacja ma charakter przejściowy i wynika ze względów formalno-prawnych oraz technicznych. WFOŚiGW wznowią nabór wniosków o dofinansowanie niezwłocznie po przeprowadzeniu niezbędnej aktualizacji programu priorytetowego Czyste Powietrze oraz po dostosowaniu systemów informatycznych do zmian w prawie powszechnie obowiązującym".

Warto wiedzieć: Jakość sprawdzić jakość powietrza w okolicy? Uwaga na smog! 

Tymczasowe zawieszenie przyjmowania wniosków wynika z wejścia w życie ustawy, która wprowadza ulgę podatkową za termomodernizację. Źródłem problemu był fakt, że premia termomodernizacyjna mogła być potraktowana jako dochód, od którego beneficjenci programu musieliby odprowadzić jeszcze podatek. To sprawiało, że udziałów w programie nie byłby już tak atrakcyjny finansowo, co ograniczyłoby jego zasięg. A jednym ze skutków "Czystego Powietrza" ma być przecież skuteczna walka ze smogiem.

Unia nie chce kotłów węglowych

Ale przed „Czystym Powietrzem" i inne kłopoty. W ciągu 10 lat, według deklaracji rządu, trafią na wsparcie termomodernizacji 103 miliardy złotych. To ogromna suma, a pieniądze w sporej części pochodzić będą z funduszy unijnych. Tyle, że Komisja Europejska zajmuje twarde stanowisko w sprawie wykorzystywania paliw kopalnych (a więc węgla i gazu) – nie chce dotować przedsięwzięć, które na nich bazują. A program „Czyste Powietrze" umożliwiał termomodernizację i wymianę starych pieców węglowych także na instalacje gazowe i nowoczesne, spełniające surowe normy kotły na węgiel. Oczywiście dotację przeznaczyć można również na fotowoltaikę czy pompy ciepła. Unia chciałaby, aby w programie na który łożyć będzie pieniądze właśnie ekologiczne źródła ciepła były bardziej promowane. O ile jednak szans na finansowanie nowoczesnych kotłów węglowych nie będzie, to jak się zdaje, rozmowy w sprawie ogrzewania gazowego będą dalej prowadzone i tu znajdzie się pole do negocjacji. Obecnie jednak można w projekcie wskazać wymianę pieca węglowego na węglowy. Ewentualne zmiany dotyczyć będą dopiero perspektywy finansowej w latach 2021–2027.

Przeczytaj również:Czy pompa ciepła może być jedynym źródłem ogrzewania domu? 

Bogaci dostaną mniej na termomodernizację?

Zmienią się też niedługo zasady dofinansowania projektów termomodernizacyjnych. Obecnie na dotację w wysokości nawet 90 procent kosztów mogą liczyć najubożsi, lepiej zarabiający dostaną już tylko 30 procent. Uznano jednak, że w przypadku osób zamożnych to i tak zbyt wiele. Dla najbogatszych kwota dotacji wynieść ma po zmianach co najwyżej kilkanaście procent kosztów kwalifikowanych.

Przypomnijmy, program „Czyste Powietrze" adresowany jest do osób fizycznych, właścicieli domów jednorodzinnych. Maksymalna dotacja wynosi 53 tysiące złotych, a minimalne koszty kwalifikowane inwestycji wynieść muszą 7 tysięcy złotych. „Czyste Powietrze" to program kompleksowy, w przeciwieństwie do wielu lokalnych programów zakładających po prostu wymianę pieca, tu starać się można o wsparcie nie tylko na wymianę źródła ciepła, ale również docieplenie przegród budynków, wymianę okien i drzwi, instalację OZE czy wentylację z rekuperacją.

Nie wiadomo na razie, kiedy WFOŚiGW rozpoczną ponowne przyjmowanie wniosków w programie Czyste Powietrze.

Przeczytaj: Co robi rząd, by powietrze było czystsze