Co czwartego Polaka nie stać na zakup mieszkania

Jak wyliczyli analitycy Home Broker, przeciętne mieszkanie sprzedane w ostatnich 12 miesiącach kosztowało ponad 242 tys. zł. Z kolei z danych Związku Banków Polskich wynika, że przeciętny kredytobiorca dysponował około 25-proc. wkładem własnym. Zaciągając kredyt na zakup nieruchomości w złotówkach, przy oprocentowaniu na poziomie 6,5% i 25-letnim okresie kredytowania, trzeba liczyć się z miesięczną ratą na poziomie 1228 zł.**

Rata kredytu hipotecznego to nie wszystko

Niestety, aby dostać taki kredyt na mieszkanie trzeba całkiem sporo zarabiać. Do comiesięcznej raty doliczamy bowiem koszty związane z eksploatacją nieruchomości, samochodu czy inne wydatki konsumpcyjne. Koszty utrzymania, jakie banki przyjmują dla trzyosobowej rodziny, wynoszą od 1400 zł do nawet 3200 zł. Średnio jest to kwota 2184 zł.

– Minimalny dochód statystycznej polskiej rodziny, którego osiąganie pozwoliłoby na zaciągniecie kredytu na zakup mieszkania można oszacować na 3300 zł netto miesięcznie – mówi Bartosz Turek, analityk Home Broker. – Daje to 40 tys. zł rocznie. Trzeba oczywiście pamiętać, że poziom wymaganego dochodu, gwarantującego określoną zdolność kredytową byłby wyższy, jeśli rodzina miałaby też inne zobowiązania – np. kredyty gotówkowe czy limity zadłużenia dostępne na kartach kredytowych.

Przynajmniej 25% nie weźmie kredytu na zakup własnego M**

Ilu pracujących Polaków jest w stanie spełnić bankowe wymagania? Na podstawie danych GUS i Eurostatu można szacować, że w 2011 roku 24,7% obywateli nie osiągnęło dochodu powyżej 40 tys. zł. Nie ma więc zdolności do uzyskania analizowanego kredytu.

Dotyczy to jednak sytuacji, kiedy kredyt byłby zaciągnięty na 75% wartości nieruchomości, a rodzina nie miała innych zobowiązań finansowych.
– Biorąc jednak pod uwagę statystyki NBP można oszacować, że statystyczny Polak winien jest bankom ponad 14 000 zł, a oprocentowanie tego długu przekracza 13% w skali roku – dodaje Turek. – Uwzględniając te dane w naszych szacunkach znacznie większa część społeczeństwa zostałaby zakwalifikowana do grona tych, którzy na mieszkanie nie mogliby sobie pozwolić.

Nie byłoby to już niecałe 25%, ale około 35% mieszkańców Polski. Badania zawierają też inne uproszczenie. Uwzględniono w nich wszystkie ujęte w statystykach dochody Polaków, a niektóre z nich mogłoby być pominięte przez bank w ocenie zdolności kredytowej (np. zyski kapitałowe).

Kolejna kwestia, to wiek badanych – oficjalne statystyki obejmują wszystkie osoby osiągające dochód, również emerytów. Tymczasem w tej grupie skłonność do zaciągania kredytów hipotecznych jest relatywnie niska.

Obliczenia ekspertów należy więc traktować jako orientacyjne.

– Potwierdzają one jednak, że w Polsce potrzebny jest efektywnie działający program wspierający zakupy mieszkań – ocenia Turek. – Z końcem roku wygasa popularna Rodzina na swoim. Programy, które maja ją zastąpić, czyli plan wsparcia polegający na stopniowym dochodzenia do własności poprzez długoterminowy najem czy dopłaty do zakupu ekologicznych domów raczej nie wypełnią próżni po Rodzinie na swoim.

Co ciekawe z danych Eurostatu wynika, że zaledwie 1% Polaków miało w 2011 roku dochody przekraczające 80 000 zł netto. Z drugiej strony identyczna grupa osób dysponowała kwotą niższą niż 3800 zł.