Budowa przyłączy – potrzebne pozwolenie na budowę czy zgłoszenie?

Zgodnie z prawem inwestor, który chce wybudować przyłącze nie ma obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Wątpliwości dotyczące tego zagadnienia pojawiają się najczęściej w związku z właściwym rozumieniem, a w konsekwencji także z zastosowaniem, znowelizowanego Prawa budowlanego dotyczącego obowiązku zgłoszenia.

Wybór procedury należy do inwestora

Inwestor, który chce wybudować przyłącze, może sam dokonać wyboru procedury umożliwiającej mu jego realizację. Może zdecydować się na budowę na podstawie zgłoszenia (swoje działania opiera wtedy na art. 30 Prawa budowlanego) lub też bez niego (według przesłanek zawartych w art. 29a Prawa budowlanego). Nowelizacja tej ustawy miała na celu przede wszystkim skrócenie czasu potrzebnego na sfinalizowanie budowy. Miała również usprawnić relacje między inwestorami a przedsiębiorstwami energetycznymi, gazowniczymi i wodno-kanalizacyjnymi. Jakie są różnice między tymi procedurami?

Budowa przyłączy na podstawie zgłoszenia

Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 20 ustawy Prawo budowlane nie ma obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę przyłączy (elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych) bez względu na to, czy związane są one z jakimś obiektem budowlanym, czy też prowadzą do niezabudowanych działek. Jeśli inwestor zdecyduje się na budowę na podstawie zgłoszenia swoje działania musi oprzeć na przesłankach zawartych w art. 30 wspomnianej ustawy. Zobowiązany jest do zgłoszenia budowy do właściwego – ze względu na miejsce usytuowania nieruchomości – organu administracji architektoniczno-budowlanej.

W zgłoszeniu powinien uwzględnić takie aspekty jak: rodzaj, zakres, sposób wykonania oraz termin rozpoczęcia robót budowlanych. Wraz ze zgłoszeniem dostarcza się także: projekt zagospodarowania działki lub terenu wraz z opisem technicznym instalacji, wykonany przez projektanta z odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi, oświadczenie o prawie do dysponowania daną nieruchomością na cele budowlane oraz, jeśli taki wymóg dyktują odrębne przepisy, odpowiednie szkice i rysunki czy inne pozwolenia lub uzgodnienia.

Organ, w drodze decyzji, może wnieść sprzeciw co do zamierzeń budowlanych w terminie 30 dni od dnia doręczenia mu zgłoszenia. Bartosz Antos z portalu grunttozysk.pl mówi, że inwestor może przystąpić do wykonywania robót budowlanych nie później niż po upływie dwóch lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia. Należy także pamiętać, że zgodnie z art. 57 Prawa budowlanego inwestor zobowiązany jest do dołączenia do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego (lub też do wniosku o pozwolenie na jego użytkowania) potwierdzenia odbioru zrealizowanych przyłączy. Jeśli w trakcie analizy zgłoszenia, organ administracji architektoniczno-budowlanej zauważy braki w przedłożonej przez inwestora dokumentacji, inwestor zobowiązany jest do dostarczenia brakujących dokumentów. Musi zrobić to w określonym przez urząd terminie. Jeśli nie podejmie stosownych działań, może liczyć się z wydaniem sprzeciwu co do budowy przyłączy.

Budowa przyłączy bez zgłoszenia

Znowelizowane przepisy – a konkretnie art. 29a ustawy Prawo budowlane – pozwalają inwestorowi na wybudowanie przyłączy bez zgłoszenia. Inwestor, który wybierze taką procedurę zobowiązany jest do wykonania planu sytuacyjnego na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub mapy jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Jeśli chodzi natomiast o wykonanie przyłączy zależnie od ich rodzaju stosowane będą różne przesłanki prawne – Prawa energetycznego lub ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Należy pamiętać, że inwestor ma prawo wyboru jednego spośród zaprezentowanych rozwiązań. Nie może zatem mieszać wytycznych – jeśli dokonał zgłoszenia budowy nie może stosować art. 29a wspomnianej ustawy. Dywersyfikacja możliwości i pozostawienie możliwości wyboru inwestorowi miała doprowadzić do uproszczenia procesu budowy przyłączy i skrócenia czasu potrzebnego na ich wykonania.