Telewizja cyfrowa bez tajemnic. Wypowiedź eksperta

Na pytania na temat cyfryzacji odpowiada Michał Poroszewski, ekspert NEONET.

Jak przygotować się na naziemną telewizję cyfrową

Polska jest jednym z ostatnich krajów, który zmienia format nadawania telewizji z analogowego na cyfrowy. Niebawem wszyscy będziemy mogli oglądać telewizję w lepszej jakości. Jednak zanim to nastąpi, warto wiedzieć, jakie sprzęt jest do tego potrzebny.

Aby bez problemu odbierać sygnał cyfrowy, potrzebujemy telewizora ze specjalnym tunerem DVB-T,
w standardzie MPEG-4. Obecnie ma go każdy nowy telewizor. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy nasz również go ma – możemy to sprawdzić w instrukcji obsługi.

Dowiedz się: Czy twój telewizor jest gotów na naziemną telewizję cyfrową 

Co zrobić, jeśli okaże się, że nasz telewizor nie ma odpowiednich parametrów? Albo mamy telewizor w innym standardzie, np. MPEG-2? Wystarczy, że kupimy specjalną przystawkę – dekoder do telewizora, tzw. „Set Top Box". To niewielkie pudełko, które można ukryć za odbiornikiem, pełni funkcję dekodera, przekształcając sygnał analogowy w cyfrowy. Nie ma potrzeby wymiany instalacji antenowej ani telewizora, z którym nie chcemy się rozstawać. Dekoder z jednej strony podłączamy do telewizora, a z drugiej pod antenę. Wydamy na niego ok. 160 zł.

Telewizja cyfrowa to znaczna poprawa jakości technologii i odbioru – niesie za sobą korzystne zmiany łatwo odczuwalne dla widzów. Poprawia się jakość oglądanego obrazu – widz może oglądać programy w lepszych kolorach, w lepszym kontraście i ze zdecydowanie lepszą rozdzielczością.

Ponadto, standard naziemnej telewizji cyfrowej (DVB-T) pozwala na zakodowanie większej liczby programów oferowanych widzom w całym kraju. Dzięki nadawaniu telewizji w technologii cyfrowej każdy będzie miał możliwość odbioru kilkudziesięciu różnorodnych programów telewizyjnych techniką naziemną. Dotąd odbieranie wielu programów techniką analogową wiązało się z koniecznością posiadania anteny satelitarnej. Na pojedynczym kanale telewizji naziemnej można było zakodować tylko jeden program,
a więc liczba dostępnych kanałów była ograniczona.

Teraz, aby mieć dostęp do różnorodnej oferty, odbiorca będzie potrzebował jedynie zwykłej anteny zewnętrznej oraz telewizora z tunerem DVB-T. Każdy będzie mógł odbierać na jednym kanale zestaw paru oddzielnych programów cyfrowych - tzw. cyfrową paczkę, czyli multipleks.

Oprócz programów telewizyjnych, w multipleksie mogą się znajdować programy radiowe oraz dodatkowe informacje w formie cyfrowej, np. przewodnik po programach. Jest to rozwiązanie czysto techniczne, zwiększające efektywność częstotliwości; nie prowadzi do nakładania się na siebie programów na pojedynczym kanale po wciśnięciu przycisku na pilocie.

Ogromną zaletą sygnału cyfrowego jest jego równomierny zasięg. Na odbiór sygnału cyfrowego nie mają też wpływu przeszkody (np. góry czy masywne budynki), tak jak ma to miejsce w przypadku sygnału analogowego – oznacza to wyższą jakość obrazu nawet tam, gdzie dotąd mieliśmy z nim problem.

Cyfryzacja sprawi, że wszyscy przełączymy się na nowocześniejszy model nadawania. Wpłynie to na odbiór telewizji. Możemy być jednak spokojni. To będzie zmiana na lepsze. Poprzez nadawanie cyfrowe m.in. poprawi się jakość obrazu, a także dźwięku wydobywającego się z telewizora. Dzięki temu program TV będziemy oglądali w standardzie, jaki na zachodzie dostępny jest od dawna.

Kolejną zaletą jest również to, że zostanie wyeliminowanych wiele potencjalnych zakłóceń. Spotykamy się z nimi często podczas oglądania telewizji, kiedy denerwujemy się, że obraz „śnieży", na ekranie pojawiają się paski albo szumy. Emisje telewizji cyfrowej wyeliminują te problemy.

Dostępna będzie większa liczba programów, niż aktualnie. Nadawcy będą mogli wprowadzić także dodatkowe usługi multimedialne, jak „VOD – Video On Demand", czyli video na żądanie. Pozwoli to na wypożyczenie filmów na odległość (za pomocą pilota do telewizora). Innymi możliwościami będą np.: włączanie napisów dla filmów w różnych wersjach językowych, korzystanie z rozbudowanej telegazety, a nawet usług interaktywnych, jeśli odbiornik będzie podłączony do internetu. Jak widać – nie ma się czego obawiać. Cyfryzacja telewizji naziemnej to same zalety.

Co nowego zyskamy dzięki cyfryzacji telewizji naziemnej?

Telewizja cyfrowa to nie tylko lepsza jakość obrazu i dźwięku, ale też dodatkowe korzyści, które dotąd były dostępne tylko dla abonentów sieci kablowych i platform cyfrowych. Widzowie naziemnej telewizji cyfrowej mogą korzystać m.in. z EPG, czyli elektrycznego przewodnika po programach. To dzięki niemu właśnie na ekranie można zobaczyć program telewizyjny wszystkich kanałów telewizyjnych, jakie odbieramy.

Zobacz również: Jak wybrać antenę, by odbierać naziemną telewizję cyfrową 

Usługą dostępną dla posiadaczy specjalnego tunera lub TV jest PVR, czyli możliwość nagrywania (z możliwością zaprogramowania) ulubionych audycji telewizyjnych, a także zatrzymanie na chwilę programu, który jest właśnie nadawany, np. kiedy musimy wyjść na spacer z psem. Kolejną korzyścią płynącą z przełączenia się na odbiór cyfrowy są dodatkowe napisy w różnych wersjach językowych. To szczególnie przydatne dla osób uczących się np. angielskiego. Ustawiając angielskie napisy do polskiego lektora można w prostszy sposób przyswoić słówka.

Wpływ fal elektromagnetycznych na ludność to problem poruszany od dawna. Uczestniczymy w rozwoju cywilizacyjnym, którego skutkiem jest m.in. promieniowanie elektromagnetyczne. Zwłaszcza, że wiele urządzeń, bez których nie wyobrażamy sobie dzisiaj funkcjonowania, emituje promieniowanie: powietrzne linie przesyłowe prądu wysokiego napięcia, łączność radiowa, a także komputery, kuchenki mikrofalowe oraz inne urządzenia elektryczne, z których korzystamy na co dzień.

Obawy przed promieniowaniem pojawiają się również w kontekście trwającej właśnie cyfryzacji. Wymiana instalacji antenowej nastręcza obawy czy ilość szkodliwego promieniowania nie zwiększy się. Tymczasem czekające nas przejście z nadawania analogowego na cyfrowe wprowadzi pozytywne zmiany w tym zakresie. Instalacje do odbioru sygnału cyfrowego emitują bowiem mniejszą ilość promieniowania niż instalacje analogowe. Tym samym telewizyjne obiekty nadawcze będą emitować mniej szkodliwych fal. Dla przypomnienia warto dodać, że w Polsce obowiązują stosunkowo restrykcyjne wymagania w zakresie ochrony ludności przed promieniowaniem elektromagnetycznym.

Nie tylko lepsza jakość odbioru obrazu i dźwięku, ale też innowacyjne usługi czekają na widzów naziemnej telewizji cyfrowej, którzy w przyszłości pewnie będą mogli korzystać np. z VOD (Video On Demand), czyli tzw. wirtualnej wypożyczalni filmów, seriali i programów. Kolejną usługą jest Timing Shifting. To możliwość zatrzymania transmisji programu telewizyjnego, kiedy np. musimy odebrać telefon i następnie jego ponowne uruchomienie, po powrocie do pokoju. Inną ciekawą usługą będzie mogła być tzw. Catch Up TV. Dzięki niej możemy obejrzeć program telewizyjny także po zakończeniu jego emisji na antenie.

Dostępne mogą być także dodatkowe napisy ze ścieżką dialogową dla osób niesłyszących i niedosłyszących. Wśród nowych usług multimedialnych mogą znaleźć się też dodatkowe ścieżki dźwiękowe i narracyjne dla poszczególnych kanałów oraz przełączanie pomiędzy różnymi wersjami językowymi napisów. A także tzw. dostęp warunkowy, który umożliwia odbiór dodatkowych, szyfrowanych przez nadawców transmisji, np. wydarzeń sportowych. Usługi te zależne będą od poszczególnych nadawców, którzy będą mogli dzięki nim urozmaicić swoje programy. Mogą być one także częściowo płatne lub do ich używania może być potrzebny dodatkowy sprzęt.
Jak widać warto odpowiednio wcześniej zakupić set-top-box i śmiało przełączyć się na lepszą jakość.

Czy po wprowadzeniu cyfryzacji będę mogła normalnie korzystać z zestawu kina domowego, radia i nagrywarki DVD?

Cyfryzacja nie będzie miała wpływu na to w jaki sposób odtwarzamy obraz z urządzeń dodatkowych. Jeśli jednak planuje Pani zakup nowego odbiornika telewizyjnego, który umożliwiać ma odbiór sygnałów telewizji cyfrowych, warto sprawdzić czy posiada odpowiednie złącza. To właśnie od ich dostępności będzie zależał sposób podłączenia zewnętrznych urządzeń takich jak odtwarzacze, DVD, dekodery telewizji kablowych czy satelitarnych.

Jeżeli nagrywarka DVD nie będzie posiadała wbudowanego tunera DVB-T
w standardzie MPEG-4 – to po wyłączeniu sygnału analogowego - nie będziemy mieli możliwości nagrywania cyfrowych programów telewizyjnych bezpośrednio z anteny. Problem nie dotyczy oczywiście odtwarzaczy DVD.

Oczywiście jeżeli będziemy chcieli oglądać programy w technologii cyfrowej niezbędne będzie posiadanie dekodera DVB-T obsługującego standard MPEG-4 (obowiązujący w Polsce). Większość nowych telewizorów posiada wbudowany dekoder tego typu. Do starszych telewizorów niezbędne będzie dokupienie zewnętrznego tunera DVB-T.

W przypadku odbioru stacji radiowych, warto pamiętać, że stacje radiofoniczne, które nadają swój program na falach UKF, są niezależne od zmian w emisjach programów telewizyjnych - co oznacza, że sposób odbioru programów radiowych, nie zmieni się po wprowadzeniu telewizji cyfrowej. Wiemy natomiast, że przyszłości planowana jest także cyfryzacja radiofonii.

Proces cyfryzacji dotyczy telewizji naziemnej. Ma on wpłynąć m.in. na polepszenie jakości obrazu i dźwięku. Zostaną też wyeliminowane potencjalne zakłócenia, z którymi często się spotykamy, jak np. „śnieżenie" obrazu, pojawiające się paski czy szumy. Emisje telewizji cyfrowej wykluczą te problemy. Jeśli natomiast obecnie korzystamy z usług operatorów kablowych czy satelitarnych, problemy z jakością przekazu nie dotykają nas w takim stopniu. Pozwala ich uniknąć specjalna antena czy odbiornik. Jeśli nie jesteśmy zainteresowani odbiorem programów telewizji naziemnej, czyli nie planujemy rezygnować z tzw. „kablówki" czy „talerza", nie będziemy musieli zmieniać ani instalacji antenowej, ani odbiornika. Co oznacza, że w przypadku korzystania z usług operatorów kablowych czy satelitarnych, nie ma konieczności zakupu dodatkowego dekodera.