Skowronek to zwiastun wiosny. Jego śpiew możesz usłyszeć już w lutym. Poznaj te niezwykłe ptaki i ich zwyczaje

Skowronek to niezbyt duży ptak o smukłym ciele. Wygląda dość niepozornie – jest trochę większy od wróbla domowego i mierzy 17-19 cm długości. Samce są nieco większe od samic, ale nie różnią się upierzeniem. A to jest zdecydowanie maskujące i składa się z piór w różnych odcieniach brązu i szarości. Grzbiet jest ciemniejszy i pokryty wyraźnym wzorem, brzuch jest jasny, podobnie jak pierś, na której są widoczne ciemne kreseczki. Na głowie wyróżnia się jaśniejsze obramowanie oka, z wydłużoną brwią, oraz niewielki czubek, który ptaki czasem stroszą.

Warto wiedzieć, że inna nazwa skowronka to rolak, a skowronek zwyczajny (Alauda arvensis) bywa też nazywany skowronkiem polnym. Właśnie ten gatunek opisujemy. W Polsce, poza nim, występuje również skowronek borowy (lerka).

Skowronki coraz częściej zimują w Polsce, ale tylko w zachodniej części kraju. Jednak większość ptaków odlatuje, ale stosunkowo niedaleko – wystarczająco ciepło dla nich jest już na zachodzie Europy, w rejonie Morza Śródziemnego i na Bliskim Wschodzie.

Skowronki do Polski przylatują wyjątkowo wcześnie, już na przedwiośniu. Wędrują w dużych stadach, liczących nawet kilkaset osobników.
Tradycyjnym terminem był koniec lutego i początek marca, obecnie jednak ptaki wracają nawet o dwa tygodnie wcześniej. Mogą pojawić się już na początku lutego i nawet w tym miesiącu można je usłyszeć.
Wcześniejsze przyloty są związane z wyższymi temperaturami, panującymi w tym okresie. Pozwalają ptakom zająć dobre terytoria lęgowe, jednak to ryzykowna strategia. Bo zdarzają się powroty zimy, tym bardziej niebezpieczne, że ptaki są zmęczonych przelotem i mają mało pożywienia.
Na zimowiska odlatują we wrześniu-październiku.

Skowronki żywią się owadami i ich gąsienicami, zjadają też różne pajęczaki i inne drobne bezkręgowce (wygrzebują je też z podłoża). Ale nie gardzą też nasionami i innymi częściami różnych roślin. Żerują przeważnie na ziemi.

Śpiew skowronka jest zaliczany do najpiękniejszych. Dominują wysokie tony, a melodie są bardzo zróżnicowane. Wyjątkowy jest sposób, w jaki te ptaki śpiewają. Ponieważ mieszkają głównie na łąkach i polach, nie mogą jak kos czy drozd śpiewak, przysiąść na jakimś wysokim drzewie, żeby dać koncert.

Skowronki śpiewają w czasie lotu – wzbijają się w górę i zaczynają śpiewać na wysokości 10-20 m. Ale dolatują nawet do ponad 100 m nad ziemią, cały czas śpiewając. W dodatku wydają dźwięk zarówno na wdechu, jak i wydechu, więc robią to bez przerwy. Po kilku-kilkunastu minutach lotem ślizgowym łagodnie lądują.

Polecamy: Jakie ptaki śpiewają najładniej? Zobacz i posłuchaj, jak śpiewają

Te ptaki śpiewają w ciągu dnia – zaczynają przed świtem, kończą o zmierzchu. Natomiast cały sezon koncertowy trwa od lutego/marca do lipca/sierpnia. Ptaki w ten sposób wabią samice, a także oznaczają swoje terytorium.

Skowronki to ptaki terenów otwartych – żyją na łąkach, polach, pastwiskach itp. podobnych wszelkich obszarach porośniętych niskimi roślinami. W odróżnieniu od wielu ptaków dobrze czują na wielkopowierzchniowych polach uprawnych.

Skowronki zakładają gniazda na ziemi – budują je samice w płytkich zagłębieniach, które wyściełają miękką trawą, korzonkami itp. Składają od 3 do 5 jaj, a młode wylęgają się po 11-14 dniach. Pisklęta spędzają około 10 dni w gnieździe, ale potem też pozostają w jego pobliżu, bo zdolność latania zyskują po około 3 tygodniach. Właśnie przy takim trybie życia, bardzo przydają się kolory ziemi, dominujące w upierzeniu tych ptaków. Poza tym ptaki wracając do gniazda, nigdy nie lądują tuż przy nim, ale w pewnej odległości i dochodzą do niego pieszo.

Skowronki tworzą pary, ale wierność nie jest najmocniejszą stroną tych ptaków. W czasie, gdy samiczka wysiaduje jajka, ich partnerzy nadal śpiewają, „oczarowując” kolejne samiczki.

Te ptaki w Polsce są liczne, ale skowronki są pod ścisłą ochroną.

Wybrane źródła
ekologia.pl
Kruszewicz, A., Ptaki Polski od A do Ż, Warszawa 2010
ptaki.info
ptakroku.pl