Sałatowe ABC – najsmaczniejsze odmiany sałat w naszym ogrodzie

Wielość odmian sałaty, pociąga za sobą wielość smaków i sposobów przyrządzania w kuchni. Sałata jednak nie tyko pięknie ozdabia nasze kanapki czy sałatki. Ważne też, że jest zdrowa! To warzywo bogate w witaminy z grupy B oraz w wapń i żelazo a także kwas foliowy.

Najzdrowszą sałatę można kupić od późnej wiosny do jesieni. 

Źródło: Agencja TVN/x-news

Sałatę można uprawiać z siewu wprost do gruntu lub z rozsady. Do gruntu wysiewamy ją, gdy tylko gleba staje się gotowa. Sałaty listkowe siejemy już w marcu, zachowując 30-centymetrową odległość między rzędami oraz taką samą między roślinami w rzędzie. Sałatę masłową siejemy w kwietniu – zachowując taki sam odstęp.

Jeśli sałaty chcemy sadzić z rozsady, nasiona wysiewamy w drugiej połowie marca do skrzynki lub inspektu. Możemy również wysiać do doniczek, jednak tuż po wzejściu pozostawiamy tylko i wyłącznie po jednej roślinie. Siewki w inspekcie pikujemy, gdy pojawi się pierwszy liść. Rozsadę sadzimy do gruntu w pierwszej połowie kwietnia.

Nasiona sałaty są drobne, zatem przy wysiewie wprost do gruntu powierzchnia gleby musi być wyrównana. Na 10 metrach kwadratowych wysiewamy 3 gramy sałaty masłowej i ok. 2 gramów sałaty kruchej. Pamiętajmy o przerywce, gdy pojawią się 3–4 właściwie liście.

Zobacz także: Poliwęglanowa szklarnia do przydomowego ogrodu 

Właściwie wszystkie, te najsmaczniejsze gatunki sałat, mają podobne wymagania uprawowe i pielęgnacyjne. Sałacie odpowiada temperatura umiarkowana, w zbyt wysokiej tworzą się luźne główki.

Sałata wymaga stanowiska oświetlonego a gleby umiarkowanie wilgotnej, raczej próchniczej, nie kwaśnej i nie zaskorupiającej się. Przede wszystkim bogatej w składniki pokarmowe. Tylko wtedy sałata będzie dobrze rosła, gdy w glebie będzie wystarczająca ilość składników pokarmowych łatwo przyswajalnych. Piękne, dorodne sałaty otrzymamy wtedy, gdy jesienią zagonek na którym planujemy posadzić sałaty, nawieziemy obornikiem. Wiosną możemy zastosować kompost. Należy go wymieszać z wierzchnią warstwą gleby. Szczególnie ważne jest także zastosowanie nawozu azotowego – zarówno przed siewem, jak i po przerywce.

Warto wiedzieć: Jakie rośliny warto sadzić razem, a których połączeń unikać 

Głównymi, najsmaczniejszymi sałatami są:

• masłowa – najpopularniejsza i uważana za jedną z najsmaczniejszych sałat, wykorzystywana właściwie do większości potraw. Jedną ze smaczniejszych odmian jest Amoretta i Alexandria. Do uprawy w gruncie, pod folią nadają się odmiany As 44, Królowa Majowych, Rakowicka, Cud Vorburgu, Nochowska. Dippego. Warto również zwrócić uwagę na sałatę masłową Nansen, która zimuje w gruncie pod przykryciem, wysiewamy ją w wrześniu.
• krucha (lodowa) – świetnie nadaje się do surówek, bo jest bardzo krucha. Niestety sałata lodowa często nie ma smaku. Trudno więc ocenić, która z odmian może być najsmaczniejsza. Jednak to właśnie jej soczystość powoduje, że chętnie używamy jej w kuchni. Dobrze komponuje się z innymi warzywami w sałatce greckiej, zawierającej ser fetę, pomidory, ogórki, czerwoną cebulę i oliwki. Smaczne odmiany sałaty kruchej to Królowa lata i Samba a także późne odmiany np. Climax (siejemy od połowy maja do połowy czerwca), Vanguard, Golden State. 
• rzymska – jest smaczna, gdyż przede wszystkim, ma słodki posmak. Świetnie nadaje się do kanapek gdyż jest niezwykle soczysta. Tworzy główki lub rozety, ma kruche liście. Są one mniej delikatne niż u sałaty np. głowiastej. Do inspektu wysiewamy w marcu, a produkcja rozsady trwa około 4 tygodni. Uprawiamy ja na zbiór letni gdyż bardzo dobrze rośnie przy długim dniu. Najsmaczniejszą odmianą sałaty rzymskiej jest Tiara – ma duże walory odżywcze i smakowe, plon zbieramy na przełomie lipca i sierpnia.
• liściowa – to sałata, której liście po zerwaniu rosną ponownie, bo korzeń pozostaje w glebie. Uprawiamy i wysiewamy ją podobnie jak sałatę rzymską. Jej najsmaczniejszą odmianą jest Lollo – pyszna, czerwona, czasem także zielona sałata o orzechowym smaku. Ma walory nie tylko smakowe, ale i dekoracyjne. Sałata liściowa jest pomarszczona, co daje ciekawy efekt i pozwala tworzyć niebanalne kulinarne kompozycje. Świetnie stroi talerze z wędlinami lub rybami. Ale także półmiski sałatek.
• szparagowa – przy ziemi tworzy się rozeta wąskich liści, a następnie wybijają szybko pędy kwiatostanowe. Uprawiamy ją na zbiór wczesnowiosenny lub jesienny. Na zbiór wczesny nasiona siejemy do inspektu, do gruntu siejemy w marcu w miejscach osłoniętych od wiatru, dobrze nasłonecznionych i na żyznej glebie.

Dowiedz się: Jak mieć wiosenne nowalijki z zimnego inspektu lub tunelu 

Jak przechowywać sałaty?

Sałata, używana do potraw powinna być świeża, prosto z ogródka. Wtedy jest najsmaczniejsza, a jej liście są soczyste. By sałata zachowała świeżość na dłużej, warto trzymać ją w lodówce, ale uprzednio powinniśmy owinąć ją folią. Co jakiś czas możemy zwilżać jej liście wodą, by nie zwiędły. Zwiędłe liście sałaty tracą kruchość i soczystość. Sałatę przed wykorzystaniem należy myć i dokładnie osuszyć. Najprościej i najbezpieczniej dla liści (by ich nie połamać) zrobić to za pomocą specjalnej okręcanej suszarki.