Program Czyste Powietrze – kto i na jakich zasadach już z niego skorzystał

Ministerstwo Środowiska informowało pod koniec lutego, że w programie "Czyste Powietrze" złożono już 31 tysięcy wniosków na kwotę 670 milionów złotych. To niezły wynik zważywszy na to, że przez pierwsze trzy tygodnie roku program był niejako zamrożony, bo czekano na nowe przepisy dotyczące zasad termomodernizacji.

Dane z kwietnia mówią o przyspieszeniu programu – złożonych ma być już ponad 45 tysięcy wniosków. Podpisano jednak ponad 6 tysięcy umów na dotację (na kwotę ponad 87 milionów złotych oraz na 1,3 miliona złotych w formie preferencyjnych pożyczek). Do beneficjentów trafiło już prawie 7 milionów złotych. Największe zainteresowanie programie wykazują mieszkańcy miast, które od lat borykają się z problemem smogu - Katowic, Warszawy czy Krakowa, gdzie liczba wniosków liczona jest w tysiącach.

Sprawdź: Czy w programie "Czyste Powietrze" trzeba zrobić audyt energetyczny

Przypomnijmy, wysokość dotacji wynosi od 30 do nawet 90 procent kosztów kwalifikowanych inwestycji i zależna jest od dochodów rodziny zamieszkującej dom jednorodzinny. Im właściciele mniej zamożni, tym kwota dotacji może być wyższa. Założono bowiem, że rezultaty programu – jak sama jego nazwa mówi ma być to czyste powietrze – zależą bezpośrednio od liczby domostw, które się do niego przyłączą, przeprowadzą termomodernizację i zdecydują się na wymianę pieców węglowych na bardziej ekologiczne ogrzewanie.

Należy zaopatrzyć się w dokumentację – wnioski, załączniki, regulaminy i instrukcje. Te dostępne są na stronach internetowych i w siedzibach WFOŚiGW. Następnie należy określić cele inwestycyjne i potrzeby własnej nieruchomości. Pomocny będzie tu audyt energetyczny (to najlepsze rozwiązanie, ale nie ma obowiązku jego przeprowadzenia). Równie dobrze można przygotować uproszczoną analizę energetyczną i weryfikować ją przy pomocy doradcy energetycznego (tych również znajdziemy w WFOŚiGW).

Następnie trzeba złożyć całą i kompletna dokumentację (pamiętając również o załącznikach finansowych w postaci zaświadczeń o zarobkach – to od nich zależeć będzie wysokość dotacji). Dane we wniosku dotyczące stanu budynku potwierdzi pracownik funduszu, dopiero po tym będzie można podpisać umowę o dofinansowanie i złożyć wniosek o płatności. Przedstawiciel funduszu zjawi się również na miejscu inwestycji by potwierdzić jej właściwie przeprowadzenie, dopiero wtedy będzie możliwe rozliczenie przedsięwzięcia.

Wyjaśniamy: Czy warto ocieplić ściany od środka

Program "Czyste Powietrze" ma jednak kilka znaczących ograniczeń. Osoby które będą korzystać z programu po 1 lipca tego roku muszą mieć świadomość, że poza wydatkami na audyt energetyczny i dokumentację projektową, wszystkie koszty, które będą refundowane muszą zostać poniesione po tym czasie. Jeśli właściciel domu rozpocznie inwestycje wcześniej, nie ma szans na wsparcie.

Sama dotacja wypłacana jest dopiero po przeprowadzeniu termomodernizacji, a nie przed nią. Oznacza to, że właściciel domu musi najpierw zgromadzić środki na inwestycje, a potem dopiero oczekiwać ich częściowego zwrotu. Na szczęście inwestycje można rozliczać również etapami, a po zakończeniu każdego starać się o wypłatę transzy z dotacji, co powinno usprawnić i ułatwić wykonanie modernizacji.

Program ma działać aż do 2027 roku, a jego całkowita pula ma wynieść 103 miliardy złotych, z czego na bezpośrednie dotacje przeznaczono ponad 63 miliardy złotych, a na pożyczki niecałe 40 miliardów złotych. Resort chciałby, aby działaniem programu zostały objęte 3 miliony domów jednorodzinnych. 

Sprawdź: Jak docieplić i wyremontować dach płaski