Pompy ciepła w budynkach wielorodzinnych. Przykładowe realizacje z wykorzystaniem dofinansowania do OZE

Inwestorzy indywidualni coraz częściej decydują się na zastosowanie w swoich domach pomp ciepła wraz z instalacją fotowoltaiczną. Niestety w przypadku inwestycji wielorodzinnych rozwiązania te nie są jeszcze tak chętnie stosowane. Tymczasem poniżej opisane przykłady pokazują, że inwestycja w OZE opłaca się mieszkańcom budynków wielorodzinnych.

Gruntowe pompy ciepła i panele fotowoltaiczne w Cedrach Wielkich

W latach 2015–2016 mieszkańcy Spółdzielni Mieszkaniowej „Żuławy" we wsi Cedry Wielkie podjęli decyzję o likwidacji kotłowni węglowej. Kotłownia o mocy 1,05 MW, opalana miałem i groszkiem węglowym pracowała na potrzeby centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Obsługiwała dziesięć 12-rodzinnych budynków, których łączna powierzchnia to ponad 6700 metrów kwadratowych. Rocznie mieszkańcy na zakup opału wydawali ok. 145 tys. złotych (103 tys. zł na potrzeby centralnego ogrzewania i 42 tys. zł – ciepłej wody użytkowej).

Dowiedz się: Jak działają powietrzne, gruntowe, wodne i hybrydowe pompy ciepła

Stara kotłownia została zastąpiona 10 gruntowymi pompami ciepła. Współpracują one z panelami fotowoltaicznymi zainstalowanymi na dachach budynków. W każdym obiekcie wykorzystano też 750-litrowe zbiorniki ciepłej wody użytkowej i 500-litrowy zbiornik buforowy.

Czy inwestycja w OZE opłaciła się mieszkańcom Cedrów Wielkich? – Po rocznej eksploatacji stwierdzono, że 80 proc. zapotrzebowania na energię cieplną wyprodukowały pompy ciepła, a pozostałe 20 proc. zapewniła instalacja fotowoltaiczna. Panele fotowoltaiczne wytworzyły energię potrzebną do zasilania sprężarek w pompach ciepła. Natomiast nadwyżki produkcji energii elektrycznej spółdzielnia mieszkaniowa wykorzystała do oświetlenia powierzchni wspólnej obiektów, czyli korytarzy i klatek schodowych – mówi dr inż. Małgorzata Smuczyńska, Menedżer ds. marki NIBE. I dodaje: – Warto też podkreślić, że wykorzystanie OZE nie tylko zapewniło spółdzielcom blisko 100% oszczędności z tytułu ogrzewania mieszkań, ale pozwoliło też ograniczyć emisję dwutlenku węgla do atmosfery o 466 ton rocznie.

Budynek wielorodzinny w Szczytnie z pompą ciepła i fotowoltaiką

W 2014 roku decyzję o inwestycji w odnawialne źródła energii podjęła również Wspólnota Mieszkaniowa w Szczytnie. W tym samym roku w budynku o łącznej powierzchni 2150 metrów kwadratowych zainstalowano rozwiązanie hybrydowe składające się z pomp ciepła i instalacji fotowoltaicznej. Celem było obniżenie kosztów ogrzewania budynku. OZE zastąpiły w tym przypadku starą kotłownię gazową.

W czasie prac zainstalowano na dachu 153 panele fotowoltaiczne o łącznej mocy 39,78 kW. Ich głównym zadaniem jest dostarczanie energii do działania dwóch gruntowych pomp ciepła, które czerpią energię z ziemi za pomocą sond pionowych zainstalowanych pod terenem, na którym znajduje się plac zabaw.
Instalacja fotowoltaiczna działa w systemie on-grid, dlatego wyprodukowana energia elektryczna jest rozliczana względem energii zużywanej przez wspólnotę na zasadzie opustu, a nadwyżki energii elektrycznej są przekazywane odpłatnie do sieci energetycznej.

Dzięki inwestycji koszty ogrzewania zostały znacznie zredukowane – z 97 tys. zł/rok do ok. 13 tys. zł. To oszczędność rzędu 87 procent. Żeby lepiej to zilustrować, porównaliśmy miesięczne koszty ogrzewania metra kwadratowego mieszkania w omawianym budynku z kosztami w sąsiednich, bliźniaczych budynkach. We wspólnocie średni miesięczny koszt ogrzewania (dane z okresu 2015–2016) wyniósł 0,54 zł/mwk. W tym samym okresie miesięczny koszt ogrzewania w sąsiednich budynkach wynosił ok. 5 zł/mkw. Rozpatrując mieszkanie o powierzchni 50 mkw., roczny koszt ogrzewania lokalu po termomodernizacji to 324 zł, natomiast w pozostałych obiektach – ok. 3000 zł.
Poza znacząco niższymi rachunkami za ogrzewanie, ograniczono również emisję dwutlenku węgla do atmosfery – o ok. 38 ton.

Dopłaty i preferencyjne pożyczki na pompy ciepła i panele fotowoltaiczne

W obydwu przykładach inwestycje w OZE poczyniono korzystając ze wsparcia finansowego. Spółdzielnia mieszkaniowa w Cedrach Wielkich uzyskała około 25-procentową dotację oraz pożyczkę (na 75% kosztów inwestycji) od Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku. A wspólnota w Szczytnie skorzystała z pożyczki (10% kwoty zostało umorzone) z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie, w ramach Regionalnego Programu Warmia i Mazury.

Mieszkańcy budynków są zadowoleni z dotychczasowych efektów przeprowadzonych inwestycji. Dlatego myślą o kolejnych usprawnieniach w swoich obiektach. W Cedrach Wielkich rozważany jest montaż instalacji solarnych na balustradach balkonów, na potrzeby pokrycia zapotrzebowania na energię elektryczną indywidualnych lokali mieszkalnych. Z kolei w Szczytnie w ostatnim czasie instalacja została rozbudowana o kolejne dwie powietrzne pompy ciepła współpracujące z solarami próżniowymi, by zapewnić mieszkańcom ciepłą wodę użytkową.

Przeczytaj: Czyste Powietrze – ile dopłaty można dostać i jaki podatek trzeba zapłacić