Nasiona, cebule i sadzonki ze sklepu – jak rozpoznać ich jakość

Wkrótce zacznie się gorący okres dla ogrodników, i tych doświadczonych, i tych amatorów. Podpowiadamy tym drugim, na co zwrócić uwagę, wybierając nasiona, cebule i sadzonki roślin, które mają dołączyć do tego, co już rośnie w ogrodzie.

Zobacz wideo: Jak przesadzać hiacynty i co gdy przekwitną

Nasiona ze sklepu

Nasiona roślin, kupowane w sklepach, są kwalifikowane. Co to oznacza? – To znaczy, że wcześniej musiały zostać przebadane m.in. pod kątem wigoru, siły wzrostu – tłumaczy Jarosław Mikietyński, ogrodnik Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. – Gdyby nasiona nie uzyskały korzystnych ocen podczas testów, nie zostałyby dopuszczone do sprzedaży. A tak można się spodziewać, że przynajmniej 90 procent nasion wyda piękne, zdrowe rośliny.

Po zakupie nasion, a przed ich wysianiem, warto je profilaktycznie zaprawić. – Do tego służą zaprawy przeciwgrzybowe – zaznacza dalej Mikietyński. – Mają one często postać proszku, który należy dosypać do nasion i je wymieszać.

Niektóre nasiona są już zaprawione przez producentów. Takie zaprawy chronią przed chorobami, ale najczęściej są chemiczne (bywają też ziołowe). Ponadto nasiona mogą być np. otoczkowane (taka otoczka zawiera nawóz i środki ochrony roślin). Można także spotkać nasiona umieszczone na specjalnej taśmie. Są one droższe od sprzedawanych luzem, ale łatwiej je umieścić w odpowiednich odległościach, a sadzonek nie trzeba przerywać. 

Podpowiadamy: Jak zrobić wiosenne rozsady i pikować sadzonki

Na co zwrócić uwagę, kupując nasiona

Pomimo że do sprzedaży są dopuszczone tylko nasiona odpowiedniej jakości, na ich stan wpływa też to, w jakich warunkach były przechowywane i są sprzedawane. Wilgoć, nasłonecznienie, różnice temperatur mogą pogorszyć jakość nasion i ich zdolność kiełkowania. Szczególnie jeśli kupujemy nasiona w supermarketach powinniśmy się liczyć z tym, że nie zawsze warunki są dla nich optymalne. Oczywiście nie jest to regułą, ale ryzyko istnieje. Bezpieczniej jest postawić na dobre sklepy ogrodnicze. Jeśli kupujemy nasiona z dużym wyprzedzeniem, również w domowych warunkach przechowujmy je w umiarkowanej temperaturze i suchym miejscu.

Ważną informacją, na którą powinniśmy zwrócić uwagę, jest data przydatności nasion, która powinna być podana na każdym opakowaniu. Niektóre nasiona stosunkowo krótko zachowują zdolność kiełkowania, więc z "przeterminowanych" może nic nie wyrosnąć. Jeśli zostały nam opakowania z nasionami z poprzedniego sezonu, również sprawdźmy tę datę.

Nasiona F1 - co to jest?

W sprzedaży można spotkać także nasiona oznaczone F1. Są to nasiona specjalnie wyselekcjonowanych mieszańców, które wyróżniają się lepszą jakością i odpornością na choroby. Kwiaty z takich nasion bujniej rosną, a warzywa dają lepsze plony. Jednak te cechy są "gwarantowane" tylko dla pierwszego pokolenia roślin. Są więc szczególnie opłacalne w przypadku roślin jednorocznych. Trzeba zaznaczyć, że nie są to nasiona modyfikowane sztucznie, ale otrzymane w wyniku odpowiedniego krzyżowania i innych zabiegów hodowlanych.

Nasiona F1 są nieco droższe od zwykłych, ale są też od nich lepsze. Warto przy okazji zaznaczyć, że najtańsze nasiona nie zawsze spełniają oczekiwania. Oznacza to, że niekoniecznie muszą wszystkie wykiełkować, a same rośliny mogą być słabsze i bardziej podatne na choroby. Wybierajmy nasiona sprawdzonych producentów (opinie znajdziemy w Internecie) i pamiętajmy, że nasiona to inwestycja w rośliny.

Podpowiadamy: Jak i kiedy sadzić dalie i jak rozmnażać te kwiaty z bulw, sadzonek i nasion

Jak kupować cebule roślin

Wiosną kupujemy i sadzimy cebule roślin kwitnących latem i jesienią, takich jak frezje, tygrysówki, ismeny (błonczatki), eukomisy, lilie, iksje, mieczyki abisyńskie (acidanthery).

Cebule trzeba dokładnie obejrzeć. – Jeżeli mają plamy, nacieki lub przebarwienia, lepiej ich nie kupować – uważa nasz rozmówca. – One bowiem są oznaką chorób grzybowych albo innych chorób. Cebulki muszą być pełne, bez uszkodzeń, np. obskubanych części.

Zanim cebule roślin trafią do gleby, również warto je zaprawić. – Istnieją specjalne przeciwgrzybowe zaprawy do cebul np. kwiatowych – mówi ogrodnik. – Jeśli jednak takich preparatów nie chcemy kupować, możemy wziąć każdy środek przeciwgrzybowy przeznaczony do stosowania dla roślin w ogrodzie.

Wiosenne kwiaty cebulowe

Wiosną wprawdzie nie sadzi się wiosennych kwiatów cebulowych, ale w lutym-marcu można kupić takie rośliny w doniczkach, już kwitnące. Kiedy przekwitną, pozwólmy ich liściom zaschnąć (można je przenieść do piwnicy, garażu itp.). Ich cebule przetrzymajmy w suchym miejscu do września i posadźmy do ogrodu. Jednak jeśli kupujemy takie rośliny, zwróćmy uwagę nie tylko na sam kwiat, ale też stan cebuli (spora jej część wystaje z podłoża). Powinna ona być zdrowa, bez uszkodzeń mechanicznych, śladów pleśni itp.

Zobacz: Co warto wysiać na rozsady w marcu

Kłącza i bulwy - na co zwrócić uwagę

Pierwsze spojrzenie i powinno już być widać, czy kłącza i bulwy bylin są zdrowe. Muszą być bez plam. Dobrze jest też je podotykać. – Gdy są suche, łamliwe, nie radziłbym kupować – kontynuuje Jarosław Mikietyński. – Podobnie, jeśli kłącza lub bulwy roślin mają śliskie, wilgotne korzenie. Może to świadczyć o tym, że były nieodpowiednio przechowywane albo wdała się w nie choroba. Gdy sadzonki mają uszkodzone fragmenty, czasem na upartego i tak można je kupić. Tyle że przed zasadzeniem należy usunąć te części.

Wiosną można spotkać przede wszystkim kłącza i bulwy takich roślin jak mieczyki, dalie, kanny (pacioreczniki), przegorzany, dziwaczki,

Uwaga: Cebule i kłącza roślin kwitnących latem pojawiają się w sprzedaży już w lutym-marcu. Warto je wtedy kupić, bo wybór jest największy. Jednak nie spieszmy się z ich sadzeniem. Większość to gatunki ciepłolubne, które sadzi się dopiero w kwietniu-maju (niektóre można wcześniej posadzić do doniczek i trzymać w domu). Sprawdźmy, jaki jest termin sadzenia odpowiedni dla danego gatunku.

Sadzonki drzew i krzewów

W przypadku drzew i krzewów przede wszystkim trzeba przyjrzeć się korzeniom. Nie mogą być przesuszone, łamliwe, nie mogą też się rozpadać. Korona drzewka powinna być w miarę symetryczna, dosyć gęsta, a do tego ze zdrowymi gałązkami. One powinny być elastyczne, a nie kruche i łamliwe. Jeśli zamierzamy kupić drzewka owocowe, z reguły powinno brać się takie, które mają przynajmniej 1,20 metra wysokości. Wyjątek stanowią śliwy i morele, które powinny mierzyć minimum 1,4 metra. Pień większości drzewek owocowych powinien mieć grubość około 12 milimetrów, a u śliwy i czereśni – 14 mm. Opadające, pożółkłe liście z nalotem, nadgryzione obwódki liści przez szkodniki dyskwalifikują drzewko i krzew przy zakupie.

Wczesną wiosną (oraz późną jesienią) w sprzedaży są tzw. sadzonki z gołym korzeniem. Są one tańsze od roślin uprawianych i sprzedawanych w pojemnikach. Ale nie mogą być przesuszone czy uszkodzone (w miejscu sprzedaży powinny być trzymane w ziemi lub trocinach), nie powinny też mieć liści.

Dowiedz się: Sadzenie drzew i krzewów owocowych – kiedy i jak to robić

Nasiona i sadzonki z własnej uprawy

Czasem ogrodnicy sami zbierają nasiona i uprawiają sadzonki. – Wówczas wiemy, co mamy – twierdzi nasz ogrodnik. – Bywa natomiast, że nowe rośliny z nich powstałe się wyradzają. To znaczy, że nie są zbliżone do swoich pierwowzorów, ponieważ zatracają pozytywne cechy, które posiadały rośliny macierzyste. Wtedy nowe rośliny bywają słabe albo w ogóle nie wyrastają. 

Zdarza się także, że rośliny z własnych nasion mają pewne negatywne cechy. Bywa, na przykład, że ogórki i cukinie otrzymane z własnych nasion są gorzkie.

Warto przeczytać: Pierwsze rozsady – kiedy można je przygotować