Dawno, dawno temu krzew różańcowy, czyli kłokoczka południowa, był uważany za magiczny, tajemniczy krzew. – Stanowił symbol w miejscu pochówku – mówi Jarosław Mikietyński, ogrodnik Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. – Robiło się z niego wiązanki i stawiało na grobie. Podobnie, jak teraz chryzantemy.
Kłokoczka odstraszająca demony
Kłokoczka była jednak uważana za magiczną z tego względu, że – według wierzeń dawnych ludów – krzew ten odstraszał złe moce. Mówiło się, że jeśli w pobliżu domu albo zagrody rośnie kłokoczka, w tym domu nigdy wśród ludzi nie będzie topielców i wisielców. Miała chronić żywych przed złymi mocami, a zmarłym zapewnić miała spokój.
Polecamy również: Rdest, który szybko okryje altankę, pergolę i brzydki płot
Podobnie było ze zwierzętami. Gdy na łące lub polanie, na której pasą się konie, krowy czy owce, rosła kłokoczka, było wiadomo, że zwierzęta gospodarskie lepiej będą rosły i będą zdrowe.
Krzew na różańce
To nie wszystko. Krzew jest zwany różańcowym, ponieważ z jego owoców kobiety robiły paciorki różańca nawlekane na nitkę lub sznurek. Kadzidła z liści kłokoczki też wykonywano na odstraszanie demonów, a z gałązek tego krzewu robiono krzyżyki. Rosła nie tylko w zagrodach, ale także w ogrodach przy klasztorach. Była wykorzystywana podczas egzorcyzmów i nabożeństw.
Występowanie kłokoczki
Tyle z historii kłokoczki. Obecnie krzew różańcowy staje się coraz popularniejszy w ogrodach. I to na pewno nie tylko za sprawą wierzeń sprzed wieków. Pochodzi ze Środkowej Europy i Azji Mniejszej. U nas również się pojawiła. – Kłokoczka w największych ilościach występuje w naszych warunkach na południu i wschodzie Polski oraz na Słowacji. – dodaje Mikietyński. – Upodobała sobie lasy i zagajniki, zacienione miejsca. To roślina ściśle chroniona.
Tak wygląda krzew różańcowy
Kłokoczka jest dość sporym, rozłożystym krzewem. Dorasta do 3-4 metrów wysokości. Ma wąskie , jajowate liście. Góra liści jest zielona, a spód lekko szary. Każdy podmuch wiatru sprawia więc, że liście się mienią, jakby zmieniały kolory. Ma też atrakcyjne kwiaty, które mogą kojarzyć się z konwaliami. Są białe, ewentualnie lekko różowe, dzwonkowate, zebrane w zwisające grona. Mają one przyjemny zapach, a pojawiają się w maju-czerwcu. Następnie na ich miejscu pojawiają się dekoracyjne i charakterystyczne owoce. Mają one kształt rozdętych torebek, początkowo zielonych, potem zmieniają kolor na pomarańczowy lub brązowy.
Rozmnażanie kłokoczki
Rozmnażanie krzewu różańcowego następuje przez siew. – Kłokoczka ma brunatną lub pomarańczową torebkę owocową, w której znajdują się 1 lub 2 nasiona, czasem więcej – podkreśla nasz rozmówca. – Nasiona kłokoczki są podobne do grochu. Gdy dojrzeją wewnątrz i zrobią się suche, przy nawet lekkim podmuchu wiatru torebka będzie wydawała odgłosy niczym grzechotka. Stąd określenie, że kłokocze. To będzie świadczyło o tym, że nasiona są już zupełnie suche. Tak stanie się jesienią. Delikatnie trzeba rozerwać torebkę i wyjąć nasiona. Można je zasadzić bezpośrednio do gruntu, z pominięciem sadzenia w doniczce.
Uprawa i pielęgnacja kłokoczki
To krzew wyjątkowo odporny na każdą pogodę. – Niestraszne jej są wysokie temperatury, nawet powyżej 35 stopni Celsjusza, a także mrozy, gdy termometr wskazuje minus 20 stopni – wyjaśnia Mikietyński. – Roślina ta rośnie praktycznie na każdej glebie. Dobrze zazwyczaj znosi też suszę. Ma minimalne wymogi glebowe. Kto jednak chce, żeby rosła jeszcze piękniej i silniej, może ziemię potraktować kompostem.
