Śpiew drozda usłyszysz nad ranem i wieczorem. Brzmi pięknie i koi nerwy. Zobacz, jak wygląda ten ptak i posłuchaj, jak śpiewa

Drozda śpiewaka (Turdus philomelos) często łatwiej usłyszeć niż zobaczyć. Występuje jednak w całej Polsce i jest coraz częstszym mieszkańcem ogrodów i parków, ale zamieszkuje też lasy – szczególnie te ich części, gdzie jest sporo krzewów i znajdują się w pobliżu otwartych terenów.

Te ptaki często nazywamy po prostu drozdami – choć drozdy to cała podrodzina ptaków i jest ich znacznie więcej niż tylko śpiewak. Ale poprawna ornitologicznie nazwa jest chyba nieco niefortunna i niezbyt wygodna w codziennym użyciu. Trudno zapytać kogoś, czy słyszał śpiewaka, albo pochwalić się, że śpiewak zamieszkał w ogrodzie i liczyć na to, że rozmówca odniesie to do ptaka, a nie człowieka – muzyka.

Śpiew drozda jest zaliczany do najpiękniejszych, a dr A. Kruszewicz pisze, że ma on kojące działanie zarówno na samice wysiadujące jaja, jak i na człowieka. Samce drozdów oczywiście śpiewają też, by zdobyć partnerki, a także oznaczyć terytorium. Ich śpiewów można wysłuchiwać już nawet w lutym-marcu i mają zapowiadać ocieplenie. Rzeczywiście, jeśli tylko nauczymy się wyłapywać ich śpiew, będzie kojarzył się z odwilżą. Drozdy najintensywniej śpiewają nad ranem i wieczorem, ale żyjące w miastach mogą mieć rozregulowany rytm przez uliczne latanie i bywa, że śpiewają nawet w nocy.

Polecamy: Najpiękniej śpiewające ptaki Polski. Zobacz, jak wyglądają i posłuchaj ich głosów

Piosenki drozdów są komponowane z powtarzających się fraz, a mogą do nich być wplecione przeróżne dźwięki – od głosów innych ptaków (np. kowalików), po różne mechaniczne. Koncert najczęściej jest dawany z możliwie najwyższego punktu okolicy – czy to czubka drzewa, czy szczytu dachu. Posłuchaj śpiewu drozda na filmie.

Drozdy, choć zamieszkują w ogrodach i parkach, bywają dość skryte. W odróżnieniu od swych kuzynów – kwiczołów – nie tworzą dużych stad, tylko raczej żyją w parach i tym łatwiej umykają uwadze. Drozdy to średniej wielkości ptaki. Długość ich ciała to 21-23 cm, są więc mniej więcej wielkości szpaka. Wierzch ciała jest brązowy, natomiast pierś i brzuch – kremowe, ale pokryte ciemnobrązowymi cętkami w kształcie odwróconej litery V. Na piersi i bokach mogą być pomarańczowobrązowe lub żółtawe przebarwienia. Samce i samice są tak samo upierzone i tej samej wielkości.

Polecamy też: Mysikrólik to najmniejszy polski ptak. Lubi choinki i buduje niezwykłe gniazda. Poznaj jego zwyczaje

Śpiewaki są podobne do innych drozdów, w szczególności paszkotów, kwiczołów oraz droździków. Śpiewaki są z nich najmniejsze, mają też najkrótsze ogony, różnią się też pewnymi szczegółami upierzenia. Paszkoty są jaśniejsze i mają bardziej szare upierzenie wierzchu ciała, pod okiem widoczny jest pasek ciemniejszych piór (który wygląda, jakby ptak płakał), a plamki na brzuchu i piersi są okrągłe. Również kwiczoł ma inaczej ułożone cętki, które przypominają groty strzał, skierowane w dół. Z kolei droździk ma charakterystyczną jasną brewkę nad okiem.

Drozdy śpiewaki są wszystkożerne. Wiosną i latem stawiają głównie na pokarm zwierzęcy, w tym dżdżownice, owady, pędraki i inne larwy, a także inne bezkręgowce. W ich poszukiwaniu przetrząsają ściółkę i przepatrują trawniki.

Jednak ich przysmakiem są ślimaki. Niestety głównie skorupkowe, w tym wstężyki. Stworzyły nawet specjalną technikę, pozwalają im dobrać się do smakowitego kąska. Zakładają tak zwane kuźnie. Wynajdują odpowiedni kamień i po schwytaniu ślimaka tłuką jego skorupę o twardą powierzchnię. Poza mięsem zjadają także mniejsze fragmenty skorupek, dostarczające wapnia, co przydaje się samicom w sezonie lęgowym. Niestety nie gustują w pokrytych obficie śluzem ślimakach nagich, które są zmorą wielu ogrodów. Jeśli w ogrodzie, w pobliżu jakieś twardej nawierzchni, znajdujemy porozbijane skorupki ślimaków, to właśnie kuźnia drozda.
Latem i jesienią drozdy chętnie sięgają też po drobne owoce, w tym dzikich i ozdobnych roślin.

Drozdy chętnie zakładają gniazda niezbyt wysoko, na drzewach i krzewach. Bywa, że znajdują się na wysokości naszego wzroku, ale nie należy niepokoić ptaków. Gniazdo ma kształt głębszej miseczki i jest uplecione z gałązek, traw i mchów. Jednak ma pewną charakterystyczną cechę – to rodzaj polepy, wykonanej z gliny zmieszanej ze śliną ptaka, która wyściela wnętrze.
Drozdy mają dwa, czasem trzy lęgi w roku. Młode opuszczają gniazda po około dwóch tygodniach od wyklucia się. Nie są jeszcze w pełni samodzielne i wyglądają nieporadnie, ale znajdują się pod opieką rodziców. Pamiętajmy, że nie musimy „ratować” takich ptaków, podloty to nie pisklęta, które wypadły z gniazda, tylko normalny etap w życiu tych ptaków.

Czytaj także: Grzywacz karmi młode ptasim mleczkiem. Sprawdź, co warto wiedzieć o największym polskim gołębiu

Większość drozdów odlatuje na zimę. Co ciekawe, często latają nocą, w rozproszonych stadach i podczas przelotów nawołują się. Najczęściej nie przenoszą się bardzo daleko, bo głównie w rejon Morza Śródziemnego. Może się jednak zdarzyć, szczególnie w zachodniej Polsce, że drozdy śpiewaki pozostaną na zimę. Termin ich odlotów jest zróżnicowany i zależy od warunków, a także miejsca zimowania – może wypadać od września nawet do grudnia. Do Polski często wracają już w połowie lutego i marcu.

Drozd śpiewak jest pod ochroną, ale pomimo tego, tych ptaków jest coraz mniej. Jeśli chcemy im pomóc, stwórzmy dla nich przyjazne miejsce w ogrodzie. Zadbajmy, by rosły w nim drzewa oraz krzewy, które dostarczą miejsc do gniazdowania i schronienia, ale także pokarmu. Dlatego wybierajmy gatunki tworzące owoce. Będą jednocześnie ozdobą ogrodu i stołówką dla ptaków. Jeśli drozdy zostaną na zimę lub wrócą na przedwiośniu, warto je dokarmić owocami, takimi jak jabłka, gotowanymi warzywami, można też dać gotowany makaron (bez soli!, są też gotowe mieszanki owocowo-makaronowe dla ptaków).

Nie używajmy chemicznych środków ochrony roślin – w tym owadobójczych, ale też trutek na ślimaki. Tak zwane niebieskie granulki, zawierające metaldehyd, są zabójcze również dla innych zwierząt, a zaszkodzą im także, gdy zjedzą zatrute ślimaki. Dowiedz się więcej: jak działa ta trutka na ślimaki i na co uważać.

Drozdy na wolności żyją około trzech lat, ale mogą osiągać wiek około 10 lat.

Wybrane źródła
ekologia.pl
Jestem na pTAK!
Kruszewicz, A., Ptaki Polski od A do Ż, Warszawa 2010
Okiem Przyrodnika
ptaki.info
ptakipolski.pl