Gujawa przywędrowała do nas z daleka. – Konkretnie: pochodzi z Wysp Karaibskich, Ameryki Środkowej i Ameryki Południowej – mówi Jarosław Mikietyński, ogrodnik Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. – W naszym klimacie nie sprawdzi się jej uprawa. Gujawa potrzebuje bowiem dużo wilgoci i wysokiej temperatury. Na dworze jej uprawa, ze względu na nasze zimy, jest niemożliwa. W domu również rzadko kiedy można ją uprawiać, ponieważ, mimo odpowiednio wysokiej temperatury, powietrze w pomieszczeniach często jest zbyt suche.
Gujawa, co to za owoc
Ogrodnik tłumaczy: – Gujawa to drzewa albo krzewy owocowe, jej wysokość w środowisku naturalnym dochodzi nawet do ponad 7 metrów. Gujawa obejmuje około 100 gatunków. Do najpopularniejszych należą gujawa pospolita, inaczej gruszla jabłkowa, a także gujawa górska, czyli gruszla górska.
Ją też warto poznać: Karambola, czyli co to za owoc
Gruszla jest swoistym miksem znanych nam owoców (zapach też ma owocowy, intensywny). - To dlatego, że wyglądem przypomina ona gruszkę albo jabłko. Ma często skórkę, właśnie jak jabłko, czyli koloru zielonego, żółtego bądź czerwonego. Jej czerwonawy miąższ jest podobny do miąższu arbuza, a smak gujawy kojarzy się z gruszką, figą lub pigwą – wymienia Mikietyński.
Co więcej – gujawa zawiera spore pokłady witaminy C, a przecież ta witamina kojarzona jest przede wszystkim z cytryną. Tymczasem, porównując oba owoce, więcej tej witaminy znajduje się w mało znanej gujawie, a nie w cytrynie. To znaczy: w 100 gramach cytryny jest średnio 70 miligramów witaminy C, natomiast w gujawie (też 100 g) występuje przeciętnie aż 228 mg tejże witaminy.
Właściwości gujawy
Wspomniana witamina C (kwas askorbinowy) w gujawie wzmacnia naszą odporność. - Jest ponadto przeciwutleniaczem, którego działanie zwalcza wolne rodniki, tym samym opóźnia procesy starzenia się – zaznacza Mikietyński. – Wspomaga układ krwionośny i wykazuje działanie przeciwnowotworowe.
Kontynuuje: – W gujawie kryje się także witamina A, odpowiadająca za nasz wzrok, zwiększająca odporność organizmu oraz korzystnie wpływająca na wygląd skóry. Witamina A działa przeciwnowotworowo. Wykorzystuje się ją m.in. w walce z rakiem piersi czy jelita grubego.
Gruszla to też bogate źródło potasu. Ten z kolei odpowiada za prawidłową pracę układu nerwowego, serca i ciśnienie krwi (kto cierpi na nadciśnienie, ten powinien korzystać z dobrodziejstw gujawy), usprawnia pracę mięśni. W gujawie występuje magnez, dzięki któremu jesteśmy lepiej skoncentrowani i lepiej zapamiętujemy. On wpływa na trzeźwość naszego umysłu, ale też dodaje energii, dba o mocne kości i zdrowe zęby, reguluje trawienie. Wapń, obecny w gujawie, także odpowiada za stan naszych kości i zębów. Usprawnia przemianę materii i reguluje krzepnięcie krwi. Beta-karoten (prowitamina A) natomiast opóźnia powstawanie zmarszczek, działa korzystnie na wzrok i jeszcze wzmacnia odporność.
Poznaj też: Właściwości imbiru i tajniki jego uprawy
Liście gujawy
Liście gujawy również są cenione. Specjaliści medycyny naturalnej zalecali przed laty, aby na wypadające, osłabione i pozbawione energii włosy stosować płukankę z liści gujawy. Picie wywaru z liści tego owocu miało pomóc zwalczyć biegunkę oraz zatrucie pokarmowe, zaś napar z tych liści zalecano na walkę z przeziębieniem. Bolące gardło warto przepłukać wywarem z liści gruszli. Swoista płukanka z tych samych liści pomaga ulżyć, gdy boli ząb albo gdy dziąsła krwawią. Roztarte liście z kolei, stosowane jak okład, pomagają zagoić tzw. trudne rany. Napar z liści gujawy pełni rolę kosmetyku. Można nim przecierać twarz, zwłaszcza skaleczenia, miejsca dotknięte trądzikiem i innymi wypryskami. Taki kosmetyk działa oczyszczająco i ściągająco.
Jak jeść gujawę
– Tutaj nie ma żadnej filozofii – podkreśla nasz ekspert. – Trzeba umyć i obrać owoc ze skórki, pokroić w ćwiartki albo nawet ósemki i usunąć pestki. Niektórzy jednak jedzą gruszlę i ze skórką, i z pestkami, chociaż skórka jest dość kwaśna, a pestki twarde. Najczęściej spożywa się gujawę na surowo, jak większość owoców. Można ją także wykorzystać do przygotowywania surówek, kompotów, deserów, drinków. W wybranych sklepach (choćby z żywnością ekologiczną) jest dostępny sok z gujawy. Dżemy z gujawy także można zrobić. Warto dodać, że w 100 gramach gujawy kryje się niespełna 70 kalorii, a średniej wielkości gujawa waży prawie 200 gramów.
Polecamy poradnik: Jabłka, ich niezwykłe właściwości oraz wartości odżywcze
Ceny gujawy
Trudno dostać świeżą gujawę, można ją kupić na zamówienie, wtedy zostanie sprowadzona z zagranicy. Niekiedy można kupić suszoną. Bardziej dostępne są produkty zawierające gruszlę. Naturalny miąższ z gujawy (w 10 saszetkach po 100 gramów każda) kosztuje około 35 złotych. 300-gramowy dżem (słoik) z gujawy to wydatek rzędu 14 złotych. Za 1-litrowy napój z gujawy (zawartość owoców wynosi 20 procent) trzeba dać 10 złotych. Półlitrowy sok z gujawy można kupić za 18 złotych. Owocowa herbata sypana z gujawy (50 gramów) kosztuje 8 złotych. Butelka nektaru z gujawy stanowi wydatek 4 złotych (cena za 250 mililitrów).
