Coraz więcej prądu z małych OZE. Fotowoltaika jest najbardziej opłacalna? Energia wytworzona z małych instalacji jest sprzedawana

OZE to pojęcie szerokie, obejmujące nie tylko stosunkowo dobrze znaną energię wody, wiatru i słońca, ale też bardziej egzotyczne rozwiązania takie jak czerpanie z energii pływów morskich czy z biomasy. Powszechnie stosowaną i sprawdzoną formą inwestowania w OZE jest montaż fotowoltaiki. Panele słoneczne umieszczone na dachu domu czy budynku gospodarczego przetwarzają promienie słońca na energię elektryczną, która może być wykorzystywana – wyjaśnia Przemysław Zańko-Gulczyński w swoim artykule dla serwisu regioDOM.

Zgodnie z definicją obowiązującą od końca 2021 roku, małymi OZE są instalacje o mocy wynoszącej od 50 kW do 1 MW. 31 grudnia ubiegłego roku najliczniejszą grupę podmiotów w tej kategorii, wytwarzającą 69 proc. całej energii, stanowiły farmy słoneczne. Uruchomienie takiej instalacji nie wymaga koncesji, a jedynie wpisu do prowadzonego przez URE Rejestru wytwórców energii (RMIOZE).

Właścicielami małych elektrowni fotowoltaicznych są spółki należące do dużych koncernów energetycznych, jednostki samorządowe oraz podmioty sektora MŚP. Mogą one korzystać z taryf gwarantowanych, czyli stałych stawek zakupu energii elektrycznej.

Ich działalność ułatwiają także aukcyjny system wsparcia oraz dopłaty do rynkowej ceny energii. Dzięki nim małe farmy fotowoltaiczne sprzedały w 2022 r. prawie 73 proc. wyprodukowanej energii.

Podstawowym warunkiem uzyskania dochodów ze sprzedaży energii jest maksymalna wydajność elektrowni PV. Można ją osiągnąć dzięki regularnie prowadzonym przeglądom technicznym i konserwacji paneli fotowoltaicznych.

Kwotę tę można jednak zredukować dzięki automatyzacji przeglądów i wczesnemu wykrywaniu potencjalnych awarii. Umożliwiają to m.in. inspekcje termowizyjne prowadzone przy użyciu dronów.

– Inspektor korzystający z drona może szybko wykonać zdjęcia, na których widoczne są usterki, wpływające na wydajność farmy solarnej. Uszkodzenia szyby lub folii na panelach czy tzw. hot-spoty to najgroźniejsze awarie, mogące skutkować nawet pożarami całych instalacji – tłumaczy Jacek Pawełczyk, CEO firmy SENSE Software.

Zgodnie z danymi URE, pod koniec 2022 r. w RMIOZE zarejestrowanych było 2 448 wytwórców energii. Należało do nich łącznie 4 259 małych instalacji, z czego aż 3 056 to farmy fotowoltaiczne. Ilość wytworzonej przez nie energii była 2,5 razy większa niż w przypadku wszystkich małych instalacji OZE w latach 2016-2021.

W kwietniu 2022 roku w życie weszło rozliczanie fotowoltaiki na zasadzie net-billingu. Produkowana przez fotowoltaikę moc była dotychczas rozliczana w systemie opustów. Prosument mógł oddać jej nadmiar do sieci, a w razie potrzeby odebrać do 80%. Sieć energetyczna była więc swego rodzaju magazynem mocy dla użytkowników setek tysięcy instalacji.

Od kwietnia 2022 roku pieniądze ze sprzedaży nadwyżek energii przez rok będą w „depozycie”. Konsumenci będą mogli płacić tymi środkami za moc pobieraną z sieci, a niewykorzystane kwoty będą wypłacane. Nowelizacja wprowadza jednak górny limit mocy, za którą można wypłacić środki. Z nadprodukcji prosumenci dostaną maksymalnie 20% wartości mocy wprowadzonej do sieci w danym miesiącu.