Wilgotność powietrza w domu. Zdrowe i komfortowe mieszkanie

Zbyt szczelna stolarka otworowa to problem nie tylko remontowanych budynków. Także w nowo wybudowanych domach wielo- i jednorodzinnych montowane są okna nieprzepuszczające powietrza.

Właściwa wentylacja pomieszczeń podstawą komfortu życia

Kiedyś cieszyliśmy się, że dzięki temu mamy mniejsze straty ciepła, zwłaszcza w chłodnych miesiącach. Szybko okazało się jednak, że w takich mieszkaniach na szybach może skraplać się para wodna, następnie w rogach ścian i za meblami pojawiają się mokre, ciemne plamy, a w skrajnych przypadkach nawet pleśń i grzyb. Samopoczucie mieszkańców w pomieszczeniach bez właściwej wymiany powietrza także się pogarsza. Wszystko z powodu zbyt dużej wilgotności powietrza, spowodowanej brakiem odpowiedniej wentylacji.

Często zdarza się, że nawet jeśli w trakcie budowy domu system wentylacyjny został prawidłowo zamontowany, to często sami mieszkańcy zakłócają obieg powietrza, np. zasłaniając kratki wentylacyjne w kuchniach i łazienkach. A przecież w szczelnym, dobrze docieplonym domu wentylacja jest niezbędna.

Latem, gdy otwieramy okna na oścież, problemu nie ma. Pojawia się, gdy nastają chłody. Nowe okna wyposażone są w system uszczelek, które skutecznie uniemożliwiają dostawanie się powietrza do wnętrza mieszkania. Nawet jeśli okna mają funkcję rozszczelniania, czyli mikrowentylacji, nie rozwiązuje to problemu. Rozszczelnianie okien za pomocą regulacji okuć okiennych to wprawdzie lepsze niż nic, ale taki sposób doprowadzenia powietrza do domu to za mało.

Ponadto nad takim systemem wentylacji pomieszczeń nie mamy żadnej kontroli. A chodzi o to, żeby nie tylko zanieczyszczone powietrze było usuwane z mieszkania, ale żeby też skutecznie było doprowadzane do pomieszczeń świeże powietrze z zewnątrz. W tym celu zaleca się montowanie odpowiednich urządzeń nawiewnych, do których należą nawiewniki okienne.

Nawiewniki okienne - jeden ze sposobów na właściwą wymianę powietrza

W polskich realiach nawiewniki nie są jeszcze powszechne, jednak urządzenia te są coraz częściej spotykane. Warto wiedzieć, że nawiewniki okienne montuje się w jednym z możliwych miejsc:

• w górnej części okna (w ościeżnicy, ramie skrzydła, między ramą skrzydła a górną krawędzią szyby zespolonej) – Montaż nawiewnika w oknie odbywa się najczęściej poprzez wykonanie w ramie otworów. Niektórzy mogą się obawiać, czy w ten sposób nie zniszczą okien. Fachowcy przekonują, że nie ma takiego niebezpieczeństwa. 
• w otworze okiennym (między nadprożem a górną krawędzią ościeżnicy, w obudowie rolety zewnętrznej), 
• w ścianie zewnętrznej nad oknem.

Dobre nawiewniki powinny mieć regulowany stopień otwarcia i opracowaną przez producenta charakterystykę przepływu powietrza. Nawiewniki mogą być regulowane ręcznie, ale lepszym rozwiązaniem są te z regulacją automatyczną (nawiewniki higrosterowane i ciśnieniowe). Stopień otwarcia może się w nich zmieniać pod wpływem zmian różnicy ciśnienia wewnątrz i na zewnątrz domu, zmian wilgotności lub temperatury powietrza.

Nawiewniki reagujące na zmiany ciśnienia przymykają się automatycznie, gdy zwiększa się siła wiatru. Dzięki temu do pomieszczeń napływa stale taki sam strumień powietrza.

Sprawdzanie poziomu wilgotności powietrza

Jeśli chcemy mieć pewność, czy wilgotność powietrza w domu jest prawidłowa, kupmy sobie wilgotnościomierz. Kosztuje on kilkadziesiąt złotych, więc wydatek nie jest wielki. Obserwacja jego wskazań pozwoli na dostosowanie intensywności wentylacji do aktualnych warunków atmosferycznych. Czujniki wilgotności mogą być montowane w nawiewnikach lub kratkach wentylacyjnych.

Warto wiedzieć, że optymalna wilgotność powietrza w pomieszczeniach mieszkalnych powinna wynosić 50–60%. Prawidłowo działający system wentylacyjny pozwala utrzymać właśnie taki poziom. Dopuszcza się odchylenia wilgotności po 5% w każdą stronę.

Nadmierna wilgotność sprawia, że odczuwamy chłód, mimo zadawalającej temperatury. Może nas boleć głowa, będziemy czuć się zmęczeni, pojawić się mogą choroby górnych dróg oddechowych. Zbyt dużo pary wodnej w powietrzu to nie tylko „spocone” szyby i wilgoć na ścianach, ale i np. niedające się wysuszyć pranie.

Czytaj także: Parowanie szyb okiennych: jak mu zapobiegać 

Z kolei, gdy jest zbyt sucho, możemy odczuwać drapanie w gardle, trudniej jest oddychać, a w przesuszonych drewnianych meblach, czy parkiecie pojawiają się szczeliny. 

W Polsce nadal najpopularniejsza jest wentylacja grawitacyjna, działająca tak, że świeże powietrze napływa do pomieszczeń przez nieszczelności okien, a zużyte – wypływa otworami (kratkami) wentylacyjnymi, zamontowanymi w ścianach. To dlatego pod żadnym pozorem nie wolno zaklejać tych klatek. Wentylacja grawitacyjna obok zalet, ma też wady. Nie funkcjonuje jak trzeba przy bezwietrznej pogodzie, a przy pogodzie bardzo wietrznej rzeczywiście zbyt dużo ciepła ucieka z mieszkania. Jej główną wadą jest to, że nie możemy regulować ilości nawiewanego i usuwanego powietrza.