Te warzywa posiej jesienią. Ale nie każda odmiana się nadaje. Sprawdź, na co zwrócić uwagę i jak uprawiać warzywa ozime

Katarzyna Józefowicz

31 października 2024, 18:37

Przed zimą można posiać niektóre warzywa, ale trzeba zwrócić uwagę na odmianę i warunki uprawy.

Choć późna jesień to zwykle koniec ogrodowego sezonu, praca ogrodnika jeszcze się nie kończy. Jeśli w kolejnym roku chcemy cieszyć się zbiorami świeżych warzyw już wczesną wiosną, musimy o tym pomyśleć jeszcze jesienią. Jest kilka warzyw, które można posiać późną jesienią. Trzeba jednak zwrócić uwagę m.in. na odpowiednią odmianę oraz miejsce uprawy.

Miejsce dla warzyw ozimych

Warzywa ozime to te, które sieje się jesienią. Do warzyw nadających się do uprawy ozimej należą przede wszystkim gatunki o małych wymaganiach cieplnych jak np. marchew, pietruszka, szpinak, cebula ozima, czosnek ozimy, ale też roszponka i koper. Zanim jednak wysiejemy ich nasiona na opustoszałych grządkach warzywnika, musimy najpierw starannie wybrać dla nich stanowisko.
Przede wszystkim należy pamiętać, że nie wolno wysiewać ani sadzić po sobie roślin z tej samej rodziny botanicznej (np. pietruszki po sobie lub po marchwi, gdyż obie należą do rodziny selerowatych). Stanowisko pod uprawę warzyw zimujących w gruncie musi być też ciepłe i osłonięte od zimnych wiatrów. Powinno także znajdować się na lekkim wzniesieniu, aby wiosną gleba nie nasiąkała nadmiernie od topniejącego śniegu. Podłoże powinno być też odchwaszczone, żyzne, próchnicze i łatwo nagrzewające się wiosną.

Warzywa z ogrodu przez cały rok! Zobacz, co zbierzesz nawet późną jesienią i zimą

Wiadomo, że najlepsze są świeże warzywa to te prosto z ogrodu. Jednak sezon na nie przypada od wiosny do jesieni. Rzeczywiście wtedy jest ich największy wybór i obfitość. Ale są też warzywa, które nie...

Katarzyna Laszczak

Ochrona roślin przed mrozem

Podczas mroźnej zimy, zasiewy będą też potrzebowały ochrony przed chłodem np. w postaci zimowej włókniny, którą zdejmuje się wiosną, gdy tylko temperatura podniesie się powyżej 0°C. Jeśli będziemy zmuszeni ochronić siewki także przed wiosennymi przymrozkami, powinniśmy użyć wiosennej włókniny lub rozpiąć nad nimi niski, foliowy tunel.

Sprawdź: Co jeszcze można posadzić i jakie prace wykonać w listopadzie w ogrodzie

Kiedy siać warzywa ozime?

Warzywa ozime sieje się lub sadzi w różnych terminach. Niektóre należy siać na tyle późno (listopad, początek grudnia), aby nie zdążyły wykiełkować przed zimą, inne można siać lub sadzić wcześniej (październik), bo niskie temperatury nie są dla nich szczególnie groźne (np. roszponka, sałata).

Te warzywa posiej jesienią. Terminy, odmiany, zasady

Marchew

Bardzo późno, bo pod koniec listopada, a nawet na początku grudnia wysiewa się wprost do gruntu nasiona marchwi.
Odmiany polecane do siewu jesiennego to m.in.: „Karotela”, „Chantenay”, „Amsterdam”, „Kamila F1”.
Uprawa: marchew posiana jesienią powinna dobrze przetrwać chłody i zacząć kiełkować dopiero wczesną wiosną.

Pietruszka

Termin siewu jesiennego: koniec listopada, początek grudnia.
Odmiany pietruszki polecane do siewu jesiennego: „Halblange – Berlińska”, „Ołomuńcka”, „Cukrowa”.
Uprawa: podobnie jak marchew, pietruszka powinna dobrze przezimować i wykiełkować wiosną.

Koper

Termin siewu jesiennego: koniec listopada, początek grudnia.
Odmiany kopru polecane do siewu jesiennego: „Szmaragd”, „Lukullus”, „Ambrozja”.
Uprawa: aby wiosną przyspieszyć jego wschody i ochronić siewki przed przymrozkami, należy okryć zagony włókniną wiosenną.

Czosnek

Termin sadzenia jesiennego: wrzesień-październik, nawet początek listopada.
Odmiany czosnku polecane do uprawy ozimej: „Harnaś”, „Arkus”, „Ornak” i „Mega”.
Uprawa: aby czosnek przetrwał do wiosny, przed zimą musi zdążyć się dobrze ukorzenić, dlatego jego ząbki sadzi się wprost do gruntu wrzesień-październik (piętką do dołu).

Szpinak

Termin siewu jesiennego: październik.
Odmiany szpinaku polecane do siewu jesiennego: „Olbrzym zimowy”, „Astra F1”, „Greta F1”, „Matador”.
Uprawa: warzywo dobrze znosi niskie temperatury, ale wiosną, dla przyspieszenia zbiorów, warto okryć wschody wiosną włókniną.

Sałata masłowa

Termin siewu i sadzenia: sierpień-wrzesień siew na rozsadę; październik - sadzenie na miejsce stałe.
Odmiany sałaty polecane do siewu jesiennego: „Humil”, „Zina”, „Meravigilia d'Inverno”, „Apollo”.
Uprawa: podrośnięta rozsada dobrze zimuje pod śniegiem, ale jeśli zima jest mroźna, lepiej okryć ją zimową włókniną, a wiosną zmienić okrycie na lżejsze (włóknina wiosenna) lub na niski tunel foliowy.

Roszponka

Termin siewu: wrzesień-październik.
Uprawa: roszponka jest podobna do sałaty, ale mniejsza od niej i należy do innej rodziny botanicznej. Nie wymaga okrywania, można zbierać przez całą zimę, nawet spod śniegu.

Cebula

Termin sadzenia jesiennego: sierpień.
Odmiany cebuli polecane do sadzenia jesiennego: „Hielo”, „Wolf F1”, „Agra”, „Electric”, „Augusta”, „Senshyu Yellow”, „Swift”.
Uprawa: cebulę sadzi się najwcześniej ze wszystkich warzyw ozimych, bo już w sierpniu. Jeśli bowiem ma mieć szansę na przezimowanie, musi zdążyć wytworzyć przed zimą 3-4 liście i szyjkę grubości ołówka (ok. 5-8 mm średnicy). W chłodniejszych rejonach kraju zagony poleca się okryć na zimę włókniną, którą usuwa się wczesną wiosną (w kwietniu). Odmiany polecane do uprawy ozimej powinny charakteryzować się dobrą zimotrwałością i tolerancją na jarowizację.
Trochę później można posadzić cebulę dymkę (wrzesień-październik), która jednak też musi zdążyć ukorzenić się przed zimą.