Różaneczniki i azalie. Radzimy, kiedy i jak sadzić i przesadzać te krzewy ozdobne oraz na co zwrócić uwagę

Rododendrony bez wątpienia należą do najpiękniejszych wiosennych krzewów, dlatego nie powinno ich zabraknąć w żadnym ogrodzie. Niestety, rośliny mają też dość specyficzne wymagania, dlatego jeśli chcemy, aby bujnie rosły i obficie kwitły, musimy zapewnić im odpowiednie warunki. Jedną z ważniejszych kwestii jest wybór stanowiska pod ich uprawę oraz właściwe posadzenie krzewów.

Rododendrony, czyli różaneczniki i azalie

Rododendrony to rodzaj roślin w obrębie którego wyróżnia się dwa typy odmian, potocznie określane jako różaneczniki i azalie.
Różaneczniki (czasem zwane też rododendronami) mają liście skórzaste, gładkie z wierzchu i zimozielone. Natomiast azalie posiadają liście mniejsze, miękkie, często pokryte włoskami i z reguły sezonowe (choć są też wrażliwe na mróz azalie o liściach całorocznych, uprawiane zimą w pomieszczeniach; tu jednak skupiamy się na roślinach ogrodowych).

Wymagania oraz miejsce dla azalii i różaneczników

Różnice nie dotyczą jednak samego wyglądu roślin, ale też ich wymagań. Różaneczniki preferują miejsca półcieniste, a nawet zacienione, natomiast azalie wolą stanowiska widniejsze. Różaneczniki ze względu na zimozielone liście, zimą są bardziej podatne na przemarzanie i suszę fizjologiczną, dlatego wymagają gleby stale lekko wilgotnej (ale nie mokrej) i zacisznego stanowiska.

Azalie jesienią zwykle zrzucają liście, dlatego lepiej znoszą trudy zimy. Zarówno azalie jak i różaneczniki są natomiast wrażliwe na wiosenne przymrozki, które mogą uszkodzić ich pąki kwiatowe i pozbawić rośliny kwiatów w danym sezonie, dlatego muszą rosnąć w miejscu ciepłym i zacisznym.

Rododendrony mają też rozbudowany, ale płytki system korzeniowy, dlatego źle znoszą suszę i oczekują przepuszczalnej, ale stale lekko wilgotnej gleby (rośliny nie lubią wody zalegającej w pobliżu korzeni).

Kiedy sadzić rododendrony i jak przygotować ziemię

Azalie i różaneczniki powinny być sadzone i przesadzane wiosną lub jesienią, kiedy nie grożą im upały i susze.
Gdy wybierzemy już dla krzewów stanowisko, musimy zadbać o odpowiednie podłoże.
Rododendrony należą do roślin kwasolubnych, dlatego ziemia pod ich uprawę musi mieć odczyn kwaśny (pH 4,5 - 5,5), inaczej będą słabo rosnąć i częściej chorować.

Zwykle w ogrodach nie mamy kwaśnej gleby, dlatego przed sadzeniem roślin należy odpowiednio ją przygotować. Po pierwsze powinniśmy sprawdzić pH podłoża i ustalić jaki ma odczyn. Jeśli będzie za wysoki, trzeba go obniżyć. W tym celu wykopujemy duży dół o szerokości ok. 0,8-0,1 m i głębokości ok. 1 m, wypełniamy go gotową ziemią dla roślin kwasolubnych (kupimy ją bez problemu w każdym sklepie ogrodniczym lub markecie budowlano-ogrodniczym)). Można użyć też własnej mieszanki, przygotowanej z kwaśnego torfu, przekompostowanej kory sosnowej i ziemi wykopanej z dołka (w proporcjach 3:1:0,5). Doskonałym dodatkiem będzie też kwaśny kompost.

Jak sadzić rododendrony

Na takim podłożu umieszczamy korzenie rośliny (na tej samej głębokości, na jakiej rosły dotychczas – te rośliny przeważnie są sprzedawane w doniczkach), solidnie podlewamy i zasypujemy resztą podłoża do poziomu gruntu. Następnie roślinę ponownie podlewamy, a ziemię wokół niej ściółkujemy korą sosnową.

Mikoryza dla rododendronów – co to jest i dlaczego ją stosować

Przy okazji sadzenia krzewów, warto też zastosować mikoryzę dla roślin wrzosowatych lub rododendronów, jest to rodzaj "szczepionki", która zawiera grzyby wchodzące w symbiozę z korzeniami roślin. Dzięki temu rododendrony stają się silniejsze i odporniejsze na niekorzystne warunki siedliskowe oraz lepiej przyswajają wodę i składniki odżywcze.
Mikoryzę stosuje się zgodnie z zaleceniami producenta, posypując nią przygotowany dla roślin dołek lub mocząc w niej korzenie krzewów przed sadzeniem.
Mikoryzę wystarczy zastosować raz w ciągu całej uprawy rośliny na danym stanowisku (można ją także zastosować w przypadku rosnących już roślin, ale warto ją zaaplikować już przy sadzeniu, zapewniając krzewom jak najlepszy start).

Jak i kiedy przesadzać rododendrony

Mimo największych starań, czasami okazuje się, że wybrane dla rododendronów miejsce nie jest najlepsze i rośliny trzeba przenieść na inne stanowisko. Krzewy, nawet te starsze, dobrze znoszą przeprowadzkę, ale żeby szybko przyjęły się w nowym miejscu, zabieg należy wykonać w odpowiedni sposób.

Krzewy trzeba wykopać z jak największą bryłą ziemi (najlepiej w dzień pochmurny), zachowując możliwie dużo drobnych korzeni, a następnie posadzić na nowym stanowisku w taki sam sposób, jak młode krzewy. Ponieważ jednak starsze rośliny trudniej adaptują się w nowym miejscu, należy troskliwie o nie zadbać, systematycznie podlewając i cieniując przed słońcem. Przed pierwszą zimą krzewy warto też osłonić np. włókniną i wyściółkować podłoże wokół nich grubą warstwą kory.
Rododendrony przesadza się wiosną lub jesienią. Jeśli zdecydujemy się na termin jesienny, zróbmy to najpóźniej we wrześniu/na początku października, żeby krzewy zdążyły ukorzenić się przed zimą. To ważne szczególnie dla różaneczników, które nie zrzucają liści.