Pierwszy dzień lata. Ubierz dom w kwiaty i światło świec

Letnie przesilenie a noc świętojańska

Noc Kupały, sobótka, czyli noc przesilenia letniego, to pora miłości, zalotów i radosnych rytuałów. Ich symbole to legendarny kwiat paproci, magiczne zioła znajdowane na łąkach, plecione z nich wianki, woda, światło ognisk i świec. W tę najkrótszą noc w roku możemy się bawić do samego rana i położyć na odpoczynek, dopiero, gdy wstanie słońce.

Przesilenie letnie wypadało najczęściej 20 lub 21 czerwca i wtedy je tradycyjnie świętowano. Często to święto wiąże się z tradycją słowiańską, jednak obchodziły je różne ludy, niemal w całej Europie. Do tej pory to święto obchodzi się m.in. w Skandynawii, krajach bałtyckich, Niemczech, czy w Wielkiej Brytanii.

Jednak z nadejściem chrześcijaństwa ustanowiono inne święto, czyli Wigilię świętego Jana. Obchodzi się je w nocy z 23 na 24 czerwca, a wiele wcześniejszych zwyczajów "przeniesiono" na to święto - jak choćby słynne wianki. Stąd pewne zamieszanie, pojawiające się obecnie z terminami świąt, zwyczajami, a także początkiem lata. Podsumujmy:

• 21 czerwca - to przesilenie letnie, kiedy na półkuli północnej dzień jest najdłuższy, a noc najkrótsza. Wtedy Słońce góruje w zenicie nad zwrotnikiem Raka - i to jest początek astronomicznego lata. Czas przesilenia letniego to również noc Kupały (sobótka, palinocka).
  Warto wiedzieć, że ze względu na nachylenie osi Ziemi, ten moment w innych latach może wypaść w innych terminach - 20 lub 22 czerwca; 
• 22 czerwca - pierwszy dzień lata kalendarzowego (to data stała);
• 23/24 czerwca - Wigilia św. Jana czyli noc świętojańska.

Paprocie i łąkowe chwasty?

A nawet jeśli się nie bawimy w noc przesilenia letniego lub noc świętojańską, to warto przyozdobić mieszkanie, bo właśnie teraz na łąkach i w ogrodach mamy zatrzęsienie kwiatów, które z łatwością przeobrażą każdy skrawek mieszkania w bajkową krainę. Czy koniecznie trzeba iść na łąkę? Ano tak, jeśli dekoracje mają nawiązywać do tradycji: ongiś panny wplatały w nie kolorowe kwiaty wraz z magicznymi ziołami, które miały im przynieść miłość, szczęście, wzmagać pożądanie.

Na poszukiwania mitycznego kwiatu paproci, który rozkwitać miał w tę najkrótszą noc roku, wybierali się samotni śmiałkowie i pary zakochanych. Kwitnąca, czy nie, trzeba paproci przyznać, że jest piękna. Delikatne listki w odcieniach żywej, głębokiej zieleni cudnie będą wyglądać np. w kompozycji z różami, czy liliowcami. Jeśli więc nie przekonuje nas łąkowa dekoracja, to może w cienistym zakątku ogródka znajdzie się rozłożysta paproć, co użyczy kilku gałązek?

Polecamy też: Paprocie doniczkowe - jak je uprawiać i jakie wybrać

Piękne i ulotne dekoracje na noc Kupały i świętojańską

Zarówno paproć, jak i łąkowe kwiaty w większości nie należą do najtrwalszych i wstawione do wazonu szybko więdną. Jednym z nielicznych wyjątków są margerytki, które w wazonach potrafią stać nawet kilka tygodni. Podobnie jak większość traw i bylica piołun o srebrzystych listkach, podobnie wrotycz oraz krwawnik. Niestety, polne dzwonki i bławatki umrą szybko. Jednak przygotowywanie bukietów, wianków i świeczników to wspaniała zabawa dla całej rodziny. Może więc warto wybrać się za miasto na spacer, gdy dnie są długie i jasne?

Wianek nie tylko na głowę

Zgodnie z tradycją, wianki z kwiatów i ziół plotły panny, które chciały w tę noc zdobyć ukochanego. Wtykały weń płonące łuczywo i w trakcie ceremonii z śpiewem i pląsami, rzucały w rwący nurt rzeki. Nieco niżej u jej brzegu zbierali się chłopcy i próbowali płynące wianki wyłowić. Któremu się udało, udawał do świętującej grupy dziewcząt, by właścicielkę wianka odnaleźć. Takie skojarzone przez wianek pary na ogół szybko się pobierały. Jakie dawało to szanse na szczęście małżeńskie, można się tylko domyślać.

Wieniec to piękna dekoracja wnętrz, kojarzona raczej z bożonarodzeniowymi ozdobami. Jednak letnie, pachnące i kolorowe wianki mogą być piękną, choć tak krótkotrwałą ozdobą mieszkania. Zawieszone na drzwiach i w oknach, ułożone na stołach i komodach pożegnają z nami wiosnę i powitają lato.

Piękną dekoracją, nawiązującą do słowiańskich wianków w obyczajów ludowych będzie wianek ułożony na przezroczystym szklanym naczyniu – misce lub głębokim talerzu – wypełnionym wodą. W środek na spodku włożyć można kilka małych świeczek. Mała kwitnąca namiastka rzeki i płonącego łuczywa po zmroku rozjaśni wnętrze nastrojowym światłem świec. Małe wianuszki przyozdobią świeczniki i oplotą wazony.

 Podpowiadamy: Jak uprawiać margerytki w ogrodzie i w domu

Nastrojowe światło świec

Kto ma ogród, może rozpalić ognisko, przez jakie niegdyś skakali zakochani. Jeśli jednak ogniska brak, to ognia i tak nie sposób w tę noc pominąć. Jego zmienne, efemeryczne światło dadzą świece i lampiony, które warto mnogo poustawiać w domu, na tarasie, czy balkonie. Pozwólmy nocy zbliżyć się do nas, nie odgradzając światłem lamp. Przecież jest tak krótka...

Bukiet z ziół i traw

Choć niewiele ma wspólnego w tradycjami nocy sobótkowej, to kwiaty we wnętrzu w pierwszej kolejności kojarzą się przecież z bukietem. Jednak będzie całkiem inny, od tych codziennych róż i tulipanów, bo pojawią się w nim inne rośliny. W wiecheć traw, margerytek i chabrów można wpleść dodatkowo najpiękniejsze kwiaty czerwca: dzwonki, liliowce, róże. Mogą to być też kwiaty na tle listków paproci, które zdecydowanie lepiej pasować będą do nowoczesnych wnętrz.
I w tym urokliwym, kwiecistym anturażu, w towarzystwie świec, pozostaje nam cieszyć się najdłuższym dniem i najkrótszą nocą w roku, żegnając cudną wiosnę i witając lato z cała masą nowych kwiatów. 

Jest lato? Są truskawki!Zobacz nasze przepisy