Parowanie szyb okiennych – jak zapobiegać temu zjawisku? Dlaczego szyby w domu parują?

Parowanie szyb okiennych bardzo często odbierane jest jako wada stolarki okiennej. Najczęściej jest to jednak błędne przekonanie. Skraplanie pary wodnej na szybach jest naturalnym zjawiskiem fizycznym. Polega ono na tym, że w wyniku zetknięcia się wilgotnego i ciepłego powietrza z powierzchnią o odpowiednio niższej temperaturze, powietrze ochładza się do stanu nasycenia i oddaje część wilgoci. Ta natomiast skrapla się na powierzchni szyby.

Parowanie szyb okiennych od strony pomieszczenia nie musi być spowodowane wadą okien. To dowód wysokiej szczelności okna. Przyczyny tego zjawiska należy szukać w nadmiernej wilgotności powietrza wewnętrznego oraz złej wentylacji w pomieszczeniu (niewystarczającej wymianie powietrza).

Przez starannie izolowane okna, powietrze o dużej wilgotności powstałej podczas czynności domowych nie może wydostać się na zewnątrz. Dlatego nadmiar pary wodnej osiada na najchłodniejszych powierzchniach, czyli szybach okiennych.

Warto wiedzieć, że przeciętna rodzina podczas takich czynności jak: gotowanie, pranie, prasowanie czy kąpiel, wytwarza dziennie nawet do 12 litrów wody w postaci pary wodnej.

Parowaniu szyb okiennych od strony mieszkania można zapobiegać, zapewniając dopływ świeżego powietrza do pomieszczeń, np. poprzez regularne wietrzenie, nawet zimną, gdy niskie temperatury na zewnątrz nas do tego nie zachęcają.

Zalecana wilgotność powietrza w pomieszczeniach mieszkalnych wynosi 40–50 proc. Nadmiar wilgoci powinien być usuwany na zewnątrz. W przeciwnym razie powstanie naturalne zjawisko kondensacji pary wodnej i dojdzie do skraplania się pary na szybach.

Jeśli borykamy się z problemem parowania szyb wewnątrz pomieszczeń, powinniśmy sprawdzić, czy zjawisko to nie jest wynikiem złej wentylacji. W pierwszej kolejności musimy sprawdzić działanie wentylacji grawitacyjnej lub zastąpić ją wentylacją mechaniczną. 
Dodatkowo można zdecydować się na okna z okuciami z mikrowentylacją. Funkcja ta zapewnia stały dopływ świeżego powietrza do pomieszczenia, ponieważ zmniejsza docisk skrzydła do ramy okiennej (rozszczelnienie skrzydła). Mikrowentylację uruchamia się poprzez odpowiednie ustawienie klamki okiennej.

W pomieszczeniach narażonych na występowanie podwyższonej wilgotności warto zastosować oszklenie o niskim współczynniku przenikania ciepła Ug (im niższa wartość Ug, tym zestaw szybowy jest "cieplejszy"), z ciepłą ramką dystansową, która dzięki zawartości absorbentu pochłaniającego wilgoć z wnętrza szyby, eliminuje powstawanie wyroszenia wewnątrz zestawu szybowego. Najlepiej gdy ramka wykonana jest ze stali nierdzewnej lub tworzywa sztucznego, ponieważ zmniejsza to prawdopodobieństwo wystąpienia tzw. mostka termicznego (miejsce o gorszych parametrach termoizolacyjnych, przez które następuje ucieczka ciepła). 

Pamiętajmy, że nawet najlepsza szyba okienna nie wyeliminuje zjawiska parowania przy zbyt dużej wilgotności w pomieszczeniu. Jeśli wentylacja w naszym domu szwankuje, wskazane jest wyposażenie okna w odpowiednie urządzenie nawiewne. Nawiewnik są urządzeniami montowanymi w oknie (najczęściej w jego górnej części) lub w ścianie. Umożliwiają one doprowadzenie powietrza do pomieszczeń nawet przy szczelnie zamkniętych oknach. Dostępne nawiewniki różnią się wydajnością (ilością dostarczanego powietrza) oraz izolacyjnością akustyczną, czyli ochroną przed hałasem zewnętrznym. 

Wyróżniamy następujące typy nawiewników okiennych:

• nawiewniki higrosterowane – sterowane automatycznie; w zależności od poziomu wilgotności powietrza w pomieszczeniu przepustnica otwiera się lub zamyka,
• nawiewniki ciśnieniowe – samoregulujące, z możliwością zamknięcia przysłony (ograniczenia strumienia powietrza do minimum) przez użytkownika,
• nawiewniki sterowane ręcznie – użytkownik sam reguluje stopień otwarcia przysłony; ich wadą jest to, że nie chronią przed nadmiernym napływem powietrza oraz nie uwzględniają zmian parametrów powietrza wewnętrznego.

Skraplanie pary wodnej na zewnętrznej powierzchni szyby zespolonej to problem nowoczesnych okien. Zjawisko to jest spowodowane bardzo wysoką izolacyjnością cieplną szyb tego typu (tj. niskim współczynnikiem przenikania ciepła Ug). Powoduje ona, że na zewnątrz pomieszczenia przedostaje się zaledwie niewielka ilość ciepłego powietrza. Zewnętrzna szyba pozostaje więc nadal zimna i to na niej skrapla się wilgoć w postaci pary wodnej. Dawniej okna miały gorsze właściwości termoizolacyjne. Dzięki temu szyba zewnętrzna ogrzewana była ciepłem uciekającym z wnętrza budynku. Oczywiście głównym minusem tych okien były duże straty ciepła.

Ze zjawiskiem parowania szyb na zewnętrz często można spotkać się na obszarach o dużej wilgotności powietrza, np. w pobliżu zbiorników wodnych, gdzie w godzinach porannych powietrze może nagrzewać się szybciej niż szyby okienne.

W odróżnieniu od kondensacji pary wodnej po wewnętrznej i zewnętrznej stronie szyb okiennych, niepokojącym zjawiskiem jest skraplanie pary wodnej wewnątrz okna (a dokładniej zespolonego pakietu szybowego). Jego przyczyną może być rozszczelnienie pakietu szybowego, co wiąże się z koniecznością jego wymiany. W takim przypadku jedynym rozwiązaniem jest zwrócenie się o pomoc do odpowiedniego serwisu.