Ogród w nocnym blasku

Wiele miejsc w naszym otoczeniu powinno być odpowiednio oświetlonych. Niektóre trzeba doświetlić ze względów estetycznych, a inne po prostu tego wymagają, ze względu na bezpieczeństwo np. wejście, brama wjazdowa, taras czy schody. Jak odpowiednio poprowadzić instalację elektryczną w ogrodzie i jak najkorzystniej rozmieścić punkty świetlne? Co warto wyeksponować?

Planowanie i realizacja

Pierwszą czynnością po zaplanowaniu przestrzeni przed posadzeniem jakiekolwiek roślin czy zbudową oczka wodnego - jest założenie instalacji oświetleniowej. Na ogół wymaga to poprowadzenia okablowania pod ziemią. Zewnętrzną instalację elektryczną należy podłączyć do domowej, najlepiej do oddzielnego obwodu. Przed poprowadzeniem kabli, zaplanujmy, iloma obwodami będziemy chcieli oddzielnie sterować i czy będą zasilane napięciem niskim, czy napięciem sieciowym 230 V. Oświetlenie ogrodu i domu zazwyczaj jest pod napięciem 230 V. Jego instalację należy powierzyć doświadczonemu elektrykowi z uprawnieniami.

W oprawie

Warto pomyśleć o osobnych obwodach dla oświetlenia różnych części ogrodu, na przykład wjazdu do garażu lub miejsca na tarasie, w którym będziemy spożywać posiłki i spotykać się ze znajomymi. Jeśli chodzi o montaż, wskazane jest stosowanie opraw z kloszami, osłaniającymi źródło światła od góry oraz z boków. Jaskrawo świecąca lampa, bez odpowiedniej osłony, może po prostu oślepiać sąsiadów, a także przechodniów i kierowców w przejeżdżających samochodach.

Punkty świetlne mają oświetlać daną powierzchnię, dlatego na przykład przy ogrodzeniu zastosujmy oprawy z mlecznymi lub matowymi kloszami. Wykorzystywane na zewnątrz oprawy powinny być odporne na działanie czynników atmosferycznych. Informują nas o tym oznaczenia umieszczone na opakowaniach produktów. Najlepsze będą oprawy oświetleniowe o stopniu ochrony co najmniej IP54.

Co doświetlić w ogrodzie?

Miejscem wymagającym doświetlenia jest przede wszystkim wejście, zarówno te do domu, jak i furtka. Czasem, jeśli posiadamy małą działkę, wystarczy jeden reflektor zamontowany na froncie budynku. Jeśli mamy spore obejście, zarówno przy bramce jak i drzwiach frontowych możemy zainstalować lampy naścienne albo reflektory o dużej mocy. Włączanie się lamp może być sterowane czujnikiem ruchu.

W sklepach z oświetleniem mamy duży wybór lamp ogrodowych, utrzymanych w różnym stylu. Postarajmy się dobrać kolekcję, która będzie pasowała do stylu urządzenia naszego ogrodu i elewacji budynku. Np. mury z kamienia oraz drewniane wykończenia będą dobrze komponować się z klasycznymi i patynowymi lampami. Z kolei do nowoczesnych przestrzeni pasują kolekcje o geometrycznych, minimalistycznych kształtach.

Zobacz również: Oświetlenie ogrodowe tworzy nastrój i klimat

Oświetlenie traktów komunikacyjnych

Warto zaplanować rozmieszczenie poszczególnych lamp wzdłuż tzw. traktów komunikacyjnych, tj. wjazdu do garażu czy ścieżek ogrodowych. Możemy umieścić tu np. słupki lub specjalne solarne oprawy najazdowe.

Za pomocą światła można też wydobyć z mroku najpiękniejsze i najbardziej interesujące elementy naszego ogrodu. Dzięki małej lampce możemy rzucić snop światła na pojedynczą roślinę bądź całą grupę roślin wieloletnich, ciekawą rzeźbę ogrodową czy oczko wodne.

Zobacz również:Jak założyć oczko wodne

Doskonale nadają się do tego oprawy na słupkach lub małe reflektorki. Najlepiej, aby źródła światła zainstalowane były pomiędzy oświetlanym obiektem a obserwatorem i ukierunkowane tak, aby nie oślepiały ludzi. Dobrego oświetlenia wymagają także przestrzenie towarzyskich spotkań tj. patia, altany czy tarasy. Światło powinno być tu dyskretne i rozproszone, najlepiej padające zarówno w płaszczyznach pionowych jak i poziomych, co zapewnia dobre oświetlenie stołu czy kącika na grilla.

Rodzaje lamp zewnętrznych

Aby oświetlenie zewnętrzne było spójne i utrzymane w jednym stylu warto zdecydować się na zakup określonej serii lamp. Na daną serię składa się zazwyczaj: kinkiet (w zależności od potrzeby - z opcją montażu do góry bądź w dół), lampa wisząca, słupek o różnej wysokości, oprawy najazdowe. Kinkiety mocujemy bezpośrednio do ściany domu, altany ogrodowej, tarasu czy przęsła furtki.

Podobne zastosowanie mają lampy wiszące, z tą różnicą, że montujemy je pod sufitem. Niskie słupki solarne to z kolei, doskonały sposób na doświetlenie ścieżek prowadzących do domu lub podświetlenia dekoracyjnych krzewów.

Do oświetlenia roślin czy innych elementów małej architektury można wybrać lampy solarne z ostrym zakończeniem, tzw. szpilką, którą można po prostu wbić w grunt. Pamiętajmy jednak, że oświetlenie takie ma jedynie dekorować.

Słupki o wysokości ok. 100 centymetrów stosuje się do oświetlenia dużych przestrzeni. Ze względu na ciężar i wysokość, latarnie trzeba umieścić na solidnym fundamencie.

Kolejnym rodzajem zewnętrznych punktów świetlnych są tzw. oprawy najazdowe. Najczęściej okrągłe lub prostokątne, montowane w nawierzchni alejki ogrodowej lub podjazdu. Umieszcza się je w szczelnych i bardzo trwałych stalowych oprawach. Są odporne na uderzenia i wytrzymują nacisk kół samochodowych. Nadają się również do podświetlania oczek wodnych, gdyż są wodoszczelne.

Oszczędnie

Projektując oświetlenie i dokonując wyboru modeli i wzorów lamp podejmujemy także decyzję dotyczącą źródeł światła. W ogrodach, w których nie ma zewnętrznej instalacji świetlnej niezastąpione są lampy współgrające z małym, słonecznym kolektorem. Dodatkowo, ten rodzaj źródła światła jest bardzo oszczędny, gdyż bazuje na wyjątkowo wydajnych diodach LED. Kolektor lampy ładuje się samoczynnie, nawet w pochmurny dzień, a potem oddaje energię w nocy przez około 8 godzin.