Mydło – rodzaje, skład i właściwości. Czym są mydła naturalne?

Na opakowaniu mydła, którego producent podkreśla, że to mydło naturalne, możesz przeczytać skład. W tym mydle znajdują się m.in.: woda, gliceryna, palmitan sodu, sól sodowa tłuszczu zwierzęcego, naturalne sole z oleju z nasion palmowych, kwas stearynowy, perfumy, chlorek sodu, kwas cytrynowy, sól tetrasodowa kwasu wersenowego, kwas etydronowy, wyciąg z zielonej herbaty, sok z ogórka. O ile woda, gliceryna, wyciąg z herbaty czy sok z ogórka są nam znane, o tyle wiele z wyżej wymienionych składników kojarzy nam się bardziej z chemią niż z mydłem, tym bardziej naturalnym.

Kiedyś mydło służyło i do prania (zresztą: nadal takie kostki można kupić), i do mycia: twarzy, rąk, całego ciała czy włosów. Mydło powinno nie tylko myć, ale i odżywiać, regenerować, uelastyczniać, pielęgnować cerę. Mydło toaletowe (taka nazwa dawniej była popularna) to klasyka. Białe mydło w kostce dzisiaj nadal należy do najpopularniejszych mydeł, lecz jest również sporo innych rodzajów mydła. Myli się ten, kto myśli, że najlepsze jest to, które intensywnie pachnie i mocno się pieni.

Mydło naturalne, czyli jakie?

Niekoniecznie białe i niekoniecznie w kostce (może być mydło w płynie), często pozbawione zapachu (lub z delikatną, ledwie wyczuwalną nutą zapachową), które myjąc, słabo się pieni – właśnie te cechy często ma mydło naturalne. Takie mydła to kosmetyki ekologiczne, po które coraz chętniej sięgamy. Co ważne, mydło naturalne jest wyprodukowane całkowicie lub w znacznym stopniu z naturalnych składników, bez żadnych ulepszaczy i naszpikowania chemią. Produkcja mydeł naturalnych jest prowadzona w oparciu o stare, sprawdzone receptury. Mogą używać ich nawet alergicy, a do tego sprawdzą się w przypadku pielęgnacji noworodka. W takim mydle można też prać ubranka dziecięce. Wśród mydeł naturalnych znajdują się również mydła do przemywania ran, które działają odkażająco.

W związku z modą na to co naturalne i ekologiczne, do łask wraca szare mydło (w rzeczywistości nie zawsze jest szare, bo bywa i szaro-brązowe). Występuje ono też pod nazwą: mydło potasowe. A było znane już za czasów naszych prababć. Szare mydło stanowi swoistą mieszaninę m.in. wybranych soli potasowych, gliceryny, kwasu cytrynowego. To mydło znajdziesz w drogerii czy aptece na półce z napisem „eko kosmetyki". Jest ono zazwyczaj bezzapachowe, więc nie ma w nim dodatku perfum, nie zawiera także sztucznych barwników. Po szare mydło spokojnie mogą sięgać alergicy i dzieci. Powinny z niego korzystać też osoby z cerą trądzikową. 

Warto przeczytać:Do czego można wykorzystywać szare mydło?

W walce z trądzikiem pospolitym sprawdzi się ponadto mydło siarkowe (często w kolorze żółtym, które może mieć nieprzyjemny zapach). Dominuje w nim wspomniana siarka, składnik aktywny biologicznie, wpływający korzystnie na skórę, włosy oraz paznokcie. To mydło lecznicze wykazuje bowiem właściwości antybakteryjne, ściągające, działa przeciwłojotokowo, regulując nadmierne wydzielanie sebum. Podobnie, jak mydło siarkowe działa mydło glicerynowe (zazwyczaj białe) i także jest polecane osobom z cerą z problemami skórnymi oraz wrażliwą. Poza tym gliceryna doskonale nawilża.

Kolejnym rodzajem jest mydło marsylskie (często w kolorze kremowym), które w wersji oryginalnej pochodzi z Marsylii, miasta we Francji. Działa ono antybakteryjnie i przeciwtrądzikowo. Na problemy skórne i kłopoty z włosami zaleca się ponadto mydło dziegciowe, niekiedy czarne jak smoła. Dla niewtajemniczonych: dziegieć, zwany smołą drzewną, to właśnie smolista, lepka maź uzyskiwana z drewna, która ma właściwości aseptyczne i grzybobójcze. Takie mydło powinno poradzić sobie z wypryskami, egzemą, łupieżem i łuszczycą.

Mydło kastylijskie – ponoć to ono jest najbardziej naturalnym spośród wszystkich naturalnych mydeł na świecie – swój początek miało w Kastylii, historycznej krainie w Hiszpanii. Działa kojąco na cerę, oczyszcza ją z wykwitów skórnych. Podobne właściwości ma mydło z nanosrebrem. To właśnie za sprawą nanosrebra (inaczej: srebra koloidalnego), które stosuje się do zwalczania bakterii, grzybów i wirusów. Istnieje też mydło borowinowe, znowu m.in. na trądzik. W składzie tego kosmetyku znajduje się borowina, rodzaj torfu, stosowany w lecznictwie.

Mydłem wyprodukowanym z naturalnych składników jest czarne mydło. Nazwa może mylić, gdyż ono nie zawsze jest czarne, jak smoła. Czarne mydło, w rzeczywistości, bywa koloru brązowego lub brunatnego. Przeznaczone jest do mycia każdego rodzaju cery, ze wskazaniem na tę z wypryskami oraz innymi problemami skórnymi. Tym mydłem można myć nie tylko twarz, ale całe ciało. Plus taki, że czarne mydło oczyszcza, dotlenia i nawilża skórę. Minus zaś taki, że dla wielu osób jego zapach jest brzydki. 

Polecamy także poradnik: Czarne mydło – czym jest i jakie ma właściwości 

Mydło gospodarcze

Nie wszyscy spotkali się z określeniem: mydło gospodarcze. Jest to mydło, które sprawdzi się nie jako kosmetyk, ale jako środek czystości. Takie mydło stosuje się do prania ręcznego zamiast tradycyjnego proszku lub do prania w pralce (to drugie miewa postać pasty, którą dodaje się do prania). Można go używać z wodą jako płynu do mycia podłóg czy uniwersalnego środka do czyszczenia choćby okien, luster, mebli drewnianych, nawet prania tapicerki. W sprzedaży dostępne są tez mydełka do odplamiania (wywabiania plam z tkanin). 

Jak zrobić mydło?

Kto zniechęcił się, czytając skład gotowego mydła, kupionego w sklepie, przypominający fragment tablicy Mendelejewa, może własnoręcznie je przygotować w wersji uproszczonej. Nie trzeba szukać wodorotlenku sodu w sklepie chemicznym, ani kupować specjalnego termometru (bo przy produkcji, jak w laboratorium, trzeba pilnować, aby temperatura nie drgnęła). Nie trzeba też przygotowywać ługu, czyli roztworu wody destylowanej i wodorotlenku sodu. Taka domowa produkcja mydła może być skomplikowana i trwać przynajmniej 2 dni (później, przykładowo, czekać 2 miesiące, aby mydło „doszło" do siebie i nadawało się do użytku), lecz można przygotować mydło domowej roboty na bazie kostki mydła szarego. Potrzebne są:

• 1 kostka (100 g) szarego mydła,
• 2 łyżki oliwy z oliwek,
• ¼ szklanki wody (standardowa szklanka ma pojemność 20 ml),
• nóż,
• tarka do warzyw,
• 2 garnki: mniejszy (z rączką) i większy; takie, żeby jeden rondel zmieścił się w drugim,
• 1 miska,
• foremki do mydełek (można kupić takie specjalne albo wykorzystać np. te wielokrotnego użytku, do pieczenia babeczek).

Dowiedz się również: Jak zrobić naturalne kosmetyki z produktów spożywczych 

Trzeba zetrzeć szare mydło na tarce, na najgrubszych oczkach i wsypać do miski. W mniejszym rondlu zagotować wodę (1/4 szklanki), dodać do niej starte mydło (wióry) i oliwę, zamieszać. Wstawić mniejszy garnek do dużego, wypełnionego wodą (mniejszy garnek będzie opierał się na większym bądź będzie się w nim unosił) i gotować na średnim gazie lun mocy. Mieszać co chwilę, aż powstanie papka. Widoczne w niej grudki to będą drobinki mydła, które jeszcze się nie rozpuściły w wysokiej temperaturze. Brzegi foremek przetrzeć oliwą z oliwek, żeby później mydło lepiej od nich odchodziło. Gorącą, niemal jednolitą masę, przelać do foremek tak, aby brzegi foremki wystawały ponad tę masę. Powierzchnię przyszłych mydełek można ozdobić np. ziarnami kawy, pokruszonymi płatkami róży, startą skórką pomarańczy czy płatkami migdałów. W ten sposób przygotowane foremki wstawić na parę godzin do zamrażalnika, aż mydło stwardnieje.

Ile waży kostka mydła?

Przed latem standardem były 100-gramowe kostki mydeł. Dzisiaj niektórzy producenci oferują skurczone kostki. Ważą one 90 lub nawet 80 gramów. To zabieg iście marketingowy: cena mydła się nie zmieniła, lecz jego masa zmalała.