Jakie blaty kuchenne wybrać. Blaty z płyty, kamienia, szkła i drewna

Najmodniejsze są teraz blaty w kolorze bieli i czerni, ale widać na nich niemal każde zabrudzenie i zaciek.  Blaty drewniane lub imitujące drewno ocieplą kuchnię, ale te z drewna mogą się paczyć pod wpływem wilgoci.

Kamienne blaty – z granitu czy marmuru posłużą przez wiele lat, ale są trudniejsze w obróbce, ciężkie i drogie, za to mają unikalne, naturalne wzory. Lżejsze są blaty z konglomeratu (kamienia połączonego z żywicami)

Popularne blaty laminowane, wykonane z płyty wiórowej, są trwałe, ale muszą być odpowiednio zabezpieczone przez wilgocią, żeby nie odkształcały się. Dobrze imitują drewno czy kamień, mogą być gładkie – kolorowe, lub z motywami dekoracyjnymi.

Zobacz aranżacje: Kuchnia w kolorze niebieskim

Na rynku dostępne są też blaty ze szkła (najczęściej na indywidualne zamówienie), czy stali (popularne w kuchniach restauracyjnych, ale pojawiające się także w kuchniach domowych).

Blaty kuchenne na bazie płyty wiórowej, laminowane

Bogata gama kolorystyczna i wzory laminatów, łatwa obróbka oraz przystępna cena sprawiają, że ten rodzaj blatów jest najpopularniejszy. Trwalsze są blaty z laminatem HPL (o zwiększonej wytrzymałości). Blaty laminowane mogą być matowe, półmatowe lub z połyskiem.

Do produkcji blatów zaoblonych z przodu i pokrytych laminatem wykorzystuje się nowoczesną technologię postformingu. Ceny takich blatów zaczynają się od kilkudziesięciu złotych za metr lub około 100 zł za sztukę (do 2 metrów długości i 0,6 metra szerokości). Najczęściej mają one grubość 28 lub 38 mm. Częściej przez klientów wybierane są te grubsze.   

Charakterystyka blatów kuchennych z płyty:

• odporne na podwyższoną temperaturę – można stawiać na nich naczynia z wrzątkiem, ale już nie czajniki metalowe, garnki czy patelnie, które należy umieszczać na podkładkach,
• pod wpływem światła nie ulegają odbarwieniu,
• odpowiednio zabezpieczone nie pochłaniają pary wodnej i wody, która doprowadzałaby do rozwarstwienia płyty,
• są odporne na działanie domowych detergentów, mleka, kawy, herbaty, wina, atramentu, które nie wsiąkają w laminat,  
• są dość odporne na zarysowania, wgniecenia i ścieranie, ale nie można na nich ciąć, szlifować i uderzać w nie bezpośrednio zarówno ostrymi, ale także tępymi narzędziami,
• mogą zmatowieć pod wpływem pary wodnej.

Cechy te odnoszą się do powierzchni roboczej blatów i np. w przypadku montażu podblatowych urządzeń AGD należy blaty dodatkowo zabezpieczyć od spodniej strony np. blachą czy tworzywem.

Podobnie każde frezowanie i cięcie blatu wymaga zabezpieczenia otwartych powierzchni przed działaniem wilgoci. Producenci zalecają stosowanie klejów poliuretanowo-rozpuszczalnikowych, silikonu, listew przyblatowych z tworzywa, żeby woda nie ściekała za blat, który z tyłu nie jest zalaminowany oraz listew bocznych metalowych. 

Zobacz: Jak urządzić wyspę kuchenną

Blaty kuchenne z drewna

Wykonywane są najczęściej z twardych rodzimych gatunków drewna (buk, dąb) lub egzotycznych (tek, palisander, orzech amerykański). Dodatkowe klejenie sprawia się, że jeszcze trwalsze. Impregnuje się je olejami lub lakierami, dopuszczonymi do kontaktu z żywnością. 

Wykonywane mogą być z lameli litych (drewno łączone na szerokości), co jest droższe niż klejenie drewna na szerokości i długości.

Ceny najtańszych blatów sosnowych o grubości 30 mm zaczynają się od ok. 150 zł za m.kw.. Dla porównania blat dębowy o grubości 40 mm w tańszej opcji można kupić za niespełna 400 zł za mkw.  

Charakterystyka blatów drewnianych:

• łatwo je przyciąć (również samodzielnie) do potrzebnej wielkości oraz wyciąć w nich otwory,
• są dość trwałe – można je wielokrotnie odnawiać, szlifując i ponownie pokrywając olejem lub lakierem,
• gorące garnki mogą zostawić na nich ślady,
• należy je systematycznie konserwować,
• łatwo je zarysować, szczególnie pokryte lakierem,
• blaty lite mogą się paczyć.

Blaty kamienne

Najbardziej trwałe i efektowne – mają unikalne wzory. Najpopularniejsze są z granitu, marmuru i trawertynu. Najlepiej wybierać na blat kamienie o niskiej porowatości (granit), co pozwoli nam na uniknięcie trwałych zaplamień. Granitowe blaty są też najdroższe – ok. 600 zł za mkw. Blaty kamienne są ciężkie, więc i meble pod nie powinny być solidniejsze.

Charakterystyka blatów z kamienia:

• można na nich stawiać gorące garnki bez obawy, że zniszczymy blat
• ewentualna zarysowania usuwa się polerując je
• przez lata nie zmieniają wyglądu
• są łatwe do czyszczenia
• wycinanie w nich otworów wymaga specjalistycznego sprzętu i wiedzy
• są ciężkie więc meble muszą być solidne

Zobacz: Wybieramy deskę do krojenia

Blaty z konglomeratów i kompozytów**

Blaty z konglomeratów produkowane z naturalnego kruszywa wymieszanego z syntetycznymi żywicami. W blatach z kompozytów zamiast kruszywa stosuje się mączkę kamienną. Są lżejsze od blatów kamiennych, trwałe, można nadawać im różne kształty. Są tylko nieco tańsze od blatów kamiennych. Mogą być polerowane lub matowe. 

Charakterystyka blatów kuchennych z konglomeratów i kompozytów:

• są wytrzymałe na ścieranie,
• są słabo nasiąkliwe,
• kwasy, herbata, wino, kawa mogą wnikać w strukturę blatu,
• są nieodporne na działanie wysokich temperatur.**

Blaty stalowe/aluminiowe

Najczęściej robione na indywidualne zamówienie - kojarzą się raczej z kuchniami w restauracjach niż domach - ale powoli wkraczają też do naszych domowych kuchni. Łatwo na nich utrzymać czystość, choć na blasze mogą pojawiać się zacieki. Najczęściej montowane na stelażu metalowym lub na płycie wiórowej. Najtrwalsze są te z aluminium lub ze stali kwasoodpornej, która nie ulega korozji. 

Charakterystyka blatów metalowych:

• bardzo wytrzymałe na wysokie temperatury
• odporne na płyny bawiące
• łatwe w czyszczeniu
• nieodporne na zarysowanie, szorowanie i środki żrące

Kchenne blaty szklane

Robione na indywidualne zamówienie. Stosuje się do ich produkcji szkło laminowane i hartowane. Wykonywane są najczęściej z bezbarwnego szkła float - gładkiego i odpornego na zarysowania. Jego hartowanie sprawia, że jest wzmocnione na uderzenia.

W przypadku szkła laminowanego, blat składa się dwóch tafli szkła,między którymi umieszczana jest folia i zgrzewany laminat. Szkło takie oprócz podwyższonych właściwości wytrzymałościowych, podtrzyma w razie stłuczenia odłamki szkła.

Blaty szklane występują w grubościach: 6,8,10,12 mm. Najczęściej zamawiana grubość to 6 mm. Krawędź blatów może być szlifowana lub fazowana. Szlifowanie spotyka się najczęściej ze względu na przystępną ceną. Faza jest droższa, ale nadaje blatowi elegancji. Naroża mogą być ścięte lub zaokrąglone.

Charakterystyka blatów szklanych:

• trwałe:odporne na zarysowania i uderzenia,
• odporne na działanie soków, kwasów, detergentów,
• łatwo się je czyści,
• wytrzymałe na wysokie temperatury.

Blaty kuchenne można także wyłożyć gresem, klinkierem lub terakotą podobnie jak podłogę i ściany. Sprawdza się to w kuchniach robionych na zamówienie, gdy blaty mają solidną podbudowę np. w murowanych ściankach "mebli".

Płytki przykleja się na wodoodporną płytę wiórową i fuguje wodoodporną fugą. Żeby brzegi nie były ostre, trzeba wykończyć je ceramicznymi kształtkami lub listwami do narożników. Ten rodzaj materiału także jest odpory na wysoką temperaturę i działanie środków chemicznych.