Spis treści
- Niezharmonizowane przepisy i ich konsekwencje dla mieszkańców UE
- Kontrowersyjne oznaczenia na etykietach żywności i ich negatywny wpływ na konsumentów
- Zróżnicowane systemy oznaczania wartości odżywczej. Brak edukacji konsumentów i jego konsekwencje
- Ramy prawne i ich ograniczenia wpływają na niedoinformowanie konsumentów
Niezharmonizowane przepisy i ich konsekwencje dla mieszkańców UE
Zgodnie z unijnymi regulacjami, etykiety żywnościowe muszą zawierać podstawowe dane o składzie i właściwościach produktów. Jednak brak harmonizacji na poziomie UE prowadzi do tego, że etykiety są coraz częściej wzbogacane o dodatkowe informacje, które mogą być mylące. Europejski Trybunał Obrachunkowy (ETO) wskazuje, że obecna sytuacja wymaga pilnej interwencji.
– Keit Pentus-Rosimannus z ETO, odpowiedzialna za przeprowadzenie kontroli, zauważa: Etykiety żywności powinny zawierać jasne informacje, a tymczasem często wprowadzają konsumentów w błąd. Na rynku funkcjonują setki różnych systemów oznaczeń i oświadczeń, które trudno rozszyfrować – zauważa Keit Pentus-Rosimannus z ETO, odpowiedzialna za przeprowadzenie kontroli.
Jej zdaniem, kreatywność producentów w zakresie umieszczania danych na opakowaniach, w połączeniu z niespójnymi przepisami, utrudnia wykrywanie nieprawidłowości.
Kontrowersyjne oznaczenia na etykietach żywności i ich negatywny wpływ na konsumentów
Kontrolerzy zwracają uwagę na nieuzasadnione oznaczenia produktów jako „zdrowe” czy „ekologiczne”. Przepisy UE dopuszczają stosowanie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych nawet w przypadku produktów o wysokiej zawartości tłuszczu, cukru czy soli. W efekcie słodycze, takie jak batony energetyczne, mogą być reklamowane jako produkty „o wysokiej zawartości białka”. Audytorzy podkreślają również, że substancje roślinne często reklamowane są jako „pomagające odzyskać energię” lub „poprawiające wydolność fizyczną”, mimo braku naukowych dowodów na ich skuteczność.
ETO ostrzega, że nieuregulowane praktyki etykietowania mogą ograniczać wybór produktów dla konsumentów z alergiami pokarmowymi. Producenci często unikają podawania informacji o alergenach lub robią to w sposób niejasny, np. używając sformułowań typu „może zawierać”. Podobny problem dotyczy wegan i wegetarian, ponieważ brak jest regulacji dotyczących oznaczania produktów jako wegańskie czy wegetariańskie.
Zróżnicowane systemy oznaczania wartości odżywczej. Brak edukacji konsumentów i jego konsekwencje
W krajach UE brakuje jednolitego podejścia do systemów oznaczania wartości odżywczej na przodzie opakowań. Obecnie stosowane są różne systemy, takie jak Nutri-Score, NutrInform Battery i Keyhole, co może wprowadzać konsumentów w błąd. ETO zauważa, że sytuację pogarsza rosnąca liczba dobrowolnych oznaczeń, logotypów i haseł, które mają zachęcać do zakupu, jak np. „nie zawiera antybiotyków”, „świeży” czy „naturalny”.
ETO krytykuje także brak priorytetu w edukacji konsumentów. W ostatnich latach na kampanie informacyjne dotyczące etykietowania żywności przeznaczono jedynie 5,5 mln euro, a działania te nie były prowadzone regularnie. W rezultacie konsumenci często mylą takie sformułowania jak „należy spożyć do” i „najlepiej spożyć przed”.
Ramy prawne i ich ograniczenia wpływają na niedoinformowanie konsumentów
W UE informacje na temat żywności regulowane są przez ogólne przepisy, takie jak rozporządzenie z 2002 r. dotyczące ogólnego prawa żywnościowego, rozporządzenie z 2006 r. w sprawie oświadczeń oraz rozporządzenie z 2011 r. dotyczące przekazywania informacji konsumentom. Etykiety żywności są również objęte różnymi przepisami szczegółowymi, które określają wymagania dla konkretnych produktów spożywczych, takich jak wino, jaja, miód, oliwa z oliwek czy żywność dla małych dzieci.
źródło: PAP
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź RegioDom codziennie. Obserwuj RegioDom.pl!
