Czy coś nam grozi za kłamstwo w deklaracji śmieciowej?

Marcin Zadrożny - Aplikant adwokacki, HILLS LTS S.A.
Segregacja śmieciCzy coś nam grozi za kłamstwo w deklaracji śmieciowej?
Segregacja śmieciCzy coś nam grozi za kłamstwo w deklaracji śmieciowej? damoiselle
Tak zwana deklaracja śmieciowa to wymóg nowej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Co grozi za kłamstwa w deklaracji śmieciowej?

Ustawa z dnia 1 lipca 2011 roku o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw nałożyła nowe obowiązki na gminy. Zmiana przepisów polegała przede wszystkim na przejęciu przez gminy obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi. Ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2012 roku. Jednak gminy miały aż 18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy na przygotowanie się do całkowitego przejęcia obowiązku odbierania i zagospodarowania odpadami komunalnymi od właścicieli nieruchomości. Termin wejścia w życie ostatnich przepisów objętych tą nowelizacją upływa z dniem 1 lipca 2013 roku.

Co zawiera deklaracja śmieciowa

W związku z nowelizacją tzw. ustawy śmieciowej każdy właściciel miał obowiązek złożenia deklaracji, w której złoży oświadczenie, czy będzie segregował odpady oraz wskaże liczbę osób zamieszkujących w danej nieruchomości.

Warto wiedzieć: Gdzie szukać informacji o prawidłowej segregacji śmieci****

Zgodnie z ustawą opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi będzie niższa, gdy właściciele nieruchomości będą segregować śmieci – ma się to przyczynić do zwiększenia poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów komunalnych (głównie papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła) w poszczególnych gminach.

Każda gmina w drodze uchwały ustalała termin, do kiedy deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właściciele poszczególnych nieruchomości muszą złożyć. W przypadku Warszawy dopiero 19 lipca upływa termin składania deklaracji dotyczących wysokości tzw. opłaty śmieciowej, uiszczanej od lipca 2013 r. w zamian za odbiór śmieci.

W nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie ma wzoru deklaracji

Artykuł 1 ust. 11 Ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw dodał do Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach między innymi art. 6n ust. 1 „Rada gminy, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego obliczenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości, obejmujący objaśnienia dotyczące sposobu jej wypełnienia oraz pouczenie, że deklaracja stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego. Uchwała zawiera także informacje o terminach i miejscu składania deklaracji."

Ustawodawca popełnił błąd nie wprowadzając ujednoliconego wzoru deklaracji śmieciowej

Gminy przygotowując i uchwalając wzory deklaracji okazały się bowiem bardzo kreatywne. Szczególnie, gdy weźmiemy pod uwagę chęć uzyskania jak najwięcej danych osobowych osób zamieszkujących w poszczególnych nieruchomościach. Tymczasem gospodarka odpadami komunalnymi nie może być podstawą do „inwigilacji" obywateli.

Powyższy problem zauważył również Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych (GIODO) Wojciech Rafał Wiewiórowski. W związku z powyższym w dniu 27 maja 2013 roku odbyła się konferencja prasowa GIODO. Rafał Wiewiórkowski potwierdził, iż niektóre gminy żądają podania w deklaracjach danych osobowych nie tylko właścicieli nieruchomości, do czego uprawniają je przepisy prawa, ale również podania danych o osobach zamieszkujących konkretną nieruchomość, złożenia oświadczeń potwierdzających, że osoby zameldowane pod danym adresem przebywają np. w więzieniu lub domu opieki społecznej, stopniu pokrewieństwa z właścicielem nieruchomości, etc.

Takie zapisy w deklaracjach są niezgodne z polskim prawem i w związku z czym GIODO zaapelował do wojewodów, aby uchylili niezgodne z prawem uchwały.

Część gmin w Polsce zdecydowała się również, w mojej ocenie niezgodnie z prawem, zamieścić oświadczenie o świadomości odpowiedzialności karnej za podanie nieprawdziwych informacji. W szczególności można spotkać w deklaracjach informację, że oświadczenie właściciela nieruchomości dotyczące liczby zamieszkujących w danej nieruchomości osób składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej wynikającym z art. 233 § 1 Kodeksu karnego (kk).

Zgodnie z art. 233 § 1 kk „kto, składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3".

Biorąc pod uwagę fakt, że wysokość opłaty za odbiór śmieci zależy od liczby osób faktycznie zamieszkujących w danej nieruchomości, najprawdopodobniej gminy umieszczając takie oświadczenia o odpowiedzialności karnej, chciały uzyskać od właściciela nieruchomości prawdziwe informacje.

Zamieszczenie oświadczenia o odpowiedzialności karnej jest niezgodne z prawem, ponieważ zgodnie z art. 233 § 6 Kodeksu karnego między innymi art. 233 § 1 kk „stosuje się odpowiednio do osoby, która składa fałszywe oświadczenie, jeżeli przepis ustawy przewiduje możliwość odebrania oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej".

Tymczasem Ustawa o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw nie przewidziała możliwości odebrania takiego oświadczenia. Moje stanowisko potwierdza również Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych Rafał Wiewiórski który twierdzi, że „gmina nie ma prawa, by w drodze uchwały wprowadzać rygor odpowiedzialności karnej, gdyż rygor taki mógłby wynikać najwyżej z treści aktu rangi ustawy".

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na regiodom.pl RegioDom