Uprawiane w ogrodach ozdobne rośliny cebulowe zachwycają pięknymi kwiatami, dlatego chętnie sadzimy je na rabatach i z niecierpliwością czekamy, aż zakwitną. Kiedy w kolejnym sezonie rośliny nie wydają kwiatów, nasze rozczarowanie jest ogromne i zaczynamy się zastanawiać, dlaczego tak się stało. Powodów braku kwiatów u roślin cebulowych jest kilka, ale jednym z najczęstszych są niszczące cebule szkodniki.
Sprawdź: Różne powody, dlaczego rośliny cebulowe nie kwitną. Na to zwróć uwagę
Szkodnik cebul narcyzów – pobzyga cebularz
Najpospolitszym z nich, gustującym głównie w cebulach narcyzów jest pobzyga cebularz (_Merodon equestris) _nazywana też muchą narcyzową lub narcyzówką. Dorosły owad przypomina wyglądem dużą muchę z owłosionym grzbietem i odwłokiem. Wiosną (koniec kwietnia-maj/czerwiec), gdy narcyzy stopniowo kończą kwitnienie, owady składają u podstawy ich pędów jaja. Wylęgające się z nich larwy dostają się do ziemi, a następnie przez piętkę w cebuli wgryzają do jej wnętrza.
Pobzyga składa na każdej roślinie tylko jedno jajo, z którego wylęga się jedna larwa, mimo to owad może doprowadzić do zniszczenia całej plantacji narcyzów (zaatakowane cebule w kolejnym sezonie mogą wypuścić liście, ale nie zakwitną).
Jak zwalczać muchę narcyzową
Walka z tym szkodnikiem jest bardzo trudna, ale możliwa. W pierwszej kolejności należy zastosować profilaktykę. Jesienią, przed sadzeniem cebul, każdą z nich należy nacisnąć i sprawdzić, czy jest twarda. Miękkie cebule szkodnik prawdopodobnie już zaatakował iw ich wnętrzu znajduje się duża, biaława larwa, dlatego trzeba je jak najszybciej zniszczyć.
Jeśli plantacja nie jest duża, cebule narcyzów zaraz po przekwitnieniu warto wykopać, przechować w suchym, ciemnym miejscu i ponownie posadzić do gruntu jesienią (skuteczny, ale pracochłonny sposób).
Można też spróbować w połowie kwietnia, czyli przed oblotem muchówek, okryć narcyzy bardzo cienką, wiosenną włókniną, która zabezpieczy rośliny przed nalotem owadów.
Ostatecznym rozwiązaniem jest użycie środków ochrony roślin, co jednak jest ryzykowne, gdyż nie ma preparatów dedykowanych pobzydze, wiec trzeba korzystać z innych środków owadobójczych (np. Karate Zeon 050 CS).
Podpowiadamy: Co zrobić z wiosennymi kwiatami cebulowymi, gdy przekwitną
Szkodnik różnych kwiatów cebulowych – udnica cebulówka
Bardziej uniwersalnym szkodnikiem, atakującym cebule różnych roślin ozdobnych (narcyzy, tulipany, hiacynty, lilie) i użytkowych (czosnek, cebula) jest udnica cebulówka (Eumerus strigatus). Dorosły owad ma postać małej, smukłej, brunatnej muchy z jasnymi, poprzecznymi paskami na odwłoku. Samica składa wiosną (w maju) u podstawy łodyg lub na łuskach cebul liczne jaja, z których wylęgają się drobne, kremowo-żółte larwy wgryzające się do wnętrza cebuli (w jednej cebuli może ich żerować nawet kilkanaście).
Jak zwalczać tego szkodnika
Walka ze szkodnikiem jest równie trudna, jak z pobzygą. Rośliny z objawami uszkodzeń (skarłowaciałe, zwiędnięte lub zdeformowane), należy wykopać i zniszczyć. Do gruntu należy sadzić tylko zdrowe cebule, pochodzące ze sprawdzonego źródła, unikając ich uprawy na stanowiskach wcześniej zajmowanych przez inne rośliny cebulowe.
Szkodnik bardzo często atakuje rośliny wcześniej porażone przez śmietkę cebulankę, dlatego warto sprawdzać uprawy również pod kątem obecności tego szkodnika. W ostateczności można zastosować jeden z preparatów owadobójczych (np. Karate Zeon 050, Mospilan 20 SP).
Niszczyk zjadliwy – szkodnik cebul kwiatów i warzyw
Rzadszym, choć także niebezpiecznym szkodnikiem cebul jest niszczyk zjadliwy, który może mieć w jednym roku nawet kilka pokoleń. Ten niewielki, bezbarwny nicień oraz jego larwy żerują na łodygach oraz w cebuli. Porażone przez niego rośliny żółkną, deformują się i więdną, a cebule gąbczeją, tracą korzenie i mają popękane piętki.
Aby zapobiec zniszczeniom roślin, należy zachować kilkuletni okres zmianowania i sadzić do gruntu wyłącznie zdrowe cebule, pochodzące z pewnego źródła. Warto też na stanowisku przeznaczonym pod uprawę roślin zastosować jeden z preparatów przeciwko nicieniom (np. Basamid).
Polecamy: Metody biologiczne zwalczania nicieni i innych szkodników oraz chorób roślin
Uwaga na myszy i nornice
Za zniszczenie cebul roślin ozdobnych odpowiadają też większe szkodniki do których należą myszy i nornice. Zwierzęta zimą chętnie sięgają po każdy dostępny pokarm, w tym także mięsiste cebule (m.in. krokusów, tulipanów, lilii). Aby zapobiec ich zniszczeniom, warto sadzić rośliny w specjalnych koszykach ochronnych, zapobiegających dostaniu się gryzonia do cebuli. Przydatne będą również odstraszacze ultradźwiękowe (np. solarne, łatwe w montażu).