Wentylacja w domu: grawitacyjna, czy mechaniczna. Działanie, wady i zalety

Najpopularniejsza jest wentylacja grawitacyjna, czyli naturalna. Jest po to, aby bez konieczności używania wentylatorów móc wymienić powietrze wewnątrz. Działa poprzez różnicę temperatur w domu i na zewnątrz. Jej działanie zależy głównie od pory roku, m.in. od temperatury powietrza i siły wiatru.

Zalety wentylacji grawitacyjnej

Wentylacja grawitacyjna ma szereg zalet. Najważniejsze to stały dopływ powietrza, działanie bez zużywania energii, mniej zauważalne brzydkie zapachy w domu, lepsze nawilżenie powietrza w pomieszczeniach, ale też eliminacja wilgoci, która może powodować np. grzyby na ścianach i pleśń. Nie trzeba kupować do niej tzw. centrali wentylacyjnej i układać przewodów. Należy też pamiętać, że wentylacja grawitacyjna to tylko system wywiewny. Potrzebny jest jeszcze właściwy nawiew powietrza. Można go zapewnić choćby przez uchylone okno albo nawiewniki, przez które powietrze z zewnątrz dopływa do pomieszczenia.

O wadach wentylacji grawitacyjnej

Minusem takiego rozwiązania jest to, że nie mamy wpływu na nią. Jedyne nasze oddziaływanie na ten rodziaj wentylacji polegać może na odpowiedniej konstrukcji kanałów wentylacyjnych na dachu. Te muszą być tak zbudowane, żeby z powrotem nie było wdmuchiwane powietrze. Latem, gdy nie wieje wiatr, a temperatura jest wysoka, naturalna wentylacja się w ogóle nie sprawdza. Wilgoć i nieprzyjemne zapachy nie są usuwane na zewnątrz. Wentylacja grawitacyjna inaczej działa zimą, inaczej latem. Otóż zimą ciepłe powietrze z mieszkania jest lżejsze od tego na zewnątrz. To dlatego ucieka przez komin wentylacyjny czy rozszczelnione okna i szpary w drzwiach. Z zewnątrz natomiast w jego miejsce dostaje się świeże powietrze. Z tym, że zimą ta „ucieczka" powietrza ogrzanego może być za duża, co skutkuje zimnem w pomieszczeniach.

Wentylacja mechaniczna, czyli jaka?

**Problemu z "uciekającym" na zewnątrz ciepłym powietrzem nie będzie, jeśli zdecydujemy się na wentylację mechaniczną. W odróżnieniu od naturalnej, możemy ją nastawić wg swojego uznania**. O ile grawitacyjna to standard, o tyle mechaniczna jest w Polsce wciąż dużo mniej popularna.

W projekcie wentylacji mechanicznej należy zwrócić uwagę na odpowiedni dobór sieci przewodów, części nawiewnych i wyciągowych. Dzięki temu instalacja nie będzie hałasowała podczas pracy, za to zapewni komfort świeżego, czystego powietrza domownikom.

Sposób działania systemu wentyacji mechanicznej 

**Za pomocą wentylatorów wytwarzana jest duża różnica ciśnienia w przewodach**, które rozprowadzają powietrze i to bez względu na pogodę za oknem. Różnica ta jest potrzebna do pokonania strat ciśnienia podczas oczyszczania powietrza. Takie ulepszone powietrze jest rozprowadzane siecią przewodów na znaczne odległości. Powietrze doprowadzone do pomieszczenia musi być potem usunięte na zewnątrz, ponieważ jest już zużyte.

Wentylacja mechaniczna dzieli się na ogólną i miejscową. Pierwsza odnosi się do całego pomieszczenia, powietrze jest równomiernie w nim rozprowadzane. Drugi typ dotyczy doprowadzenia świeżego powietrza i usunięcie tego zanieczyszczonego z określonego miejsca. Mamy trzy systemy takiej wentylacji:

• wentylację nawiewną,
• wentylację wywiewną,
• wentylację nawiewno-wywiewną.

Pierwsza doprowadza powietrze do pomieszczenia i wytwarza w ten sposób nadciśnienie, a powietrze zużyte umyka na zewnątrz lub do innych pomieszczeń, np. przez specjalne otwory lub przewody. Jest rzadko stosowana, nadaje się np. do kin, urzędów albo innych dużych obiektów użyteczności publicznej. Wywiewna, nadająca się do domów i mieszkań, usuwa powietrze z pomieszczenia. Dzięki temu tworzy się podciśnienie i powietrze przedostaje się do środka poprzez nieszczelności lub otwory z innych pomieszczeń. Z tym, że nie pasuje ona do domów, w których są zamontowane kotły z otwartą komorą spalania czy kominki. Mogłoby to powodować zasysanie spalin do wewnątrz. Obecnie w wielu domach buduje się kominki, więc nie każdy może pozwolić sobie na wentylację mechaniczną wywiewną. Nawiewno-wywiewna wentylacja **powoduje napływ świeżego powietrza i odpływ tego zużytego**.

Plusy wentylacji mechanicznej** **

**Przede wszystkim można w pomieszczeniach mieć taką temperaturę, jaką sobie zażyczymy**. System może ograniczyć ilość zimnego powietrza np. zimą. Poza tym z powietrza usuwane są zanieczyszczenia. Gdy latem nie działa wentylacja grawitacyjna, ta może ją zastąpić. System taki nie wymusza zainstalowania kominów. System może gwarantować odzysk ciepła nawet do ponad 80 procent.

O minusach wentylacji mechanicznej

**Główną wadą tego rozwiązania jest hałas, jaki powoduje. To dlatego, że prędkości przepływu powietrza są znaczne, a przez to zawirowania są większe, i w konsekwencji robi się głośno. Co więcej, zużywa energię. Potrzebne są okresowe przeglądy systemu. Awarie są niewykluczone. Dom czy mieszkanie należy także dostosować do instalacji przewodów. No i są jeszcze koszty. Instalacja wentylacji mechanicznej to z reguły minimum 10 tysięcy złotych, nie licząc robocizny. **A eksploatacja? Rozważmy przykład: dom ma powierzchnię 160 mkw. Dla tego budynku zalecana jest wymiana powietrza 250 m3/h. W sezonie grzewczym trwającym około 200 dni zaoszczędzimy 6100 kWh energii. Jeśli przyjmiemy, że 1 kWh kosztuje 0,55 zł, rocznie zaoszczędzimy prawie 3,4 tys. zł.