Koszula z długimi rękawami i długie spodnie nie zawsze są w stanie uchronić nas przed kleszczami, przenoszącymi groźne choroby, m.in. boreliozę i odkleszczowe zapalenie mózgu. Kleszcze atakują przeważnie w lasach, ogrodach i parkach, nad jeziorami. W tym roku kleszcze to istna plaga. Ostatnio pojawiły się komunikaty, że kleszcze przeniosły się również do miast. Są preparaty do smarowania i spryskiwania odstraszające kleszcze oraz ultradźwiękowe odstraszacze.
Warto przeczytać: Jakich chorób odkleszczowych musimy się obawiać w Polsce
Można także bronić się przed krwiopijcami, wykorzystując rośliny, których zapachu te małe pajęczaki nie znoszą. Oto rośliny odstraszające kleszcze (i często także inne dokuczające nam latem owady). Przedstawiamy je w alfabetycznej kolejności.
Chrzan
Chrzan pochodzi z rodziny kapustowatych. Kojarzy się z przyprawą kuchenną, a tymczasem wyciąg z korzeni chrzanu pospolitego odstrasza, ale także zabija kleszcze. To dzięki specyficznemu zapachowi chrzanu. – Najbardziej intensywnie pachną liście chrzanu i jego korzeń, również po ususzeniu czuć zapach – mówi Jarosław Mikietyński, ogrodnik Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.
Cebula
Cebula należy do rodziny amarylkowatych. Nie tyle cała cebula, co konkretnie suche łuski cebuli zniechęcają kleszcze. Jedna z teorii mówi, że to rosyjscy ogrodnicy jako pierwsi zauważyli, iż cebula odstrasza kleszcze. Jej działanie potwierdziła grupa rosyjskich naukowców. Łuski cebuli muszą być zmielone na proszek. Warto opylić nim rośliny.
Przeczytaj poradnik: Środki na kleszcze oraz sposoby naturalne i szczepionka przeciw kleszczom
Czosnek
Z rodziny amarylkowatych. I świeży, i ususzony, posiada specyficzny, nieprzyjemny dla nas zapach. Woń jest także nieprzyjemna dla kleszczy. Przed wyjściem np. do lasu warto zjeść 2-3 ząbki czosnku, a kleszcze nie powinny zaatakować. Nieprzyjemne, ale skuteczne: można posmarować się ząbkami czosnku - wtedy skóra przez dłuższy czas będzie wydzielała jego zapach.
Czeremcha
Czeremcha to roślin z rodziny różowatych. – Jest to duży krzew leśny lub niższe drzewo, o wysokości około 3 metrów – dodaje Mikietyński. – Ma jadalne czarne jagody. Charakterystyczny zapach czeremchy, odstraszający kleszcze, pochodzi od jej kwiatostanów. Gdy kora i liście czeremchy zostaną uszkodzone czy oderwane, też wydziela się specyficzna woń.
Przeczytaj również: Czeremcha – drzewo o upojnym zapachu i ciekawych właściwościach
Eukaliptus
Eukaliptus wywodzi się z rodziny mirtowatych. To drzewo albo krzew najczęściej o białych kwiatach. - Gdy zgnieciemy świeży liść eukaliptusowy, poczujemy ostry, drażniący zapach – wyjaśnia ogrodnik. - Dla kleszczy jest on wyjątkowo nieprzyjemny. Suszony eukaliptus, podobnie, jak mięta, także zniechęci kleszcze.
Kocimiętka
Kocimiętka to roślina z rodziny jasnotowatych, która z daleka przypomina lawendę, bo ma podobny fioletowy lub niebieski kolor. Koty, jak sama nazwa wskazuje, uwielbiają kocimiętkę. Ona działa na nie, niczym wabik, jak narkotyk. Bawiąc się nią i ocierając o nią, głośno miauczą i mruczą. Kleszcze jednak nienawidzą miętowo-cytrynowego zapachu kocimiętki. To głównie za sprawą olejku eterycznego znajdującego się w kwiatostanach.
Lawenda
Lawenda pochodzi z tej samej rodziny, co kocimiętka, czyli jasnotowatych. Kwitnie na fioletowo, różowo albo biało. – Olejek eteryczny w kwiatach lawendy zniechęca kleszcze do ataku ofiary – kontynuuje ogrodnik. – Podobnie olejek ten działa na mole. To dlatego suszone kwiaty lawendy lub saszetki o zapachu lawendowym wkłada się między ubrania do szafy.
Dowiedz się więcej: Uprawa i zastosowanie lawendy
Tatarak
Tatarak należy z rodziny tatarakowatych. Tatarak rośnie na terenach wilgotnych, przy mokradłach, stawach, nad jeziorami. Olejek eteryczny tej aromatycznej rośliny zawiera ponad 80 procent azaronu. Jest to substancja, która odstrasza kleszcze. Zmielone na proszek kłącze tataraku także jest skuteczne w walce z kleszczami. Tak samo, jak odwar z kłącza tataraku.
Tymianek
Macierzanka tymianek wywodzi się z rodziny jasnotowatych, podobnie, jak kocimiętka i lawenda. - Tymianek to zioło, które kwitnie na liliowo, różowo albo biało – wymienia nasz rozmówca. - Jego orzeźwiający zapach odpędza jednak kleszcze. Wypróbowany środek to ziołowy preparat własnoręcznej roboty. Należy zaparzyć w małej ilości wody tymianek oraz rozmaryn, dodając sok z wyciśniętej cytryny. Otrzymany płyn trzeba przelać do buteleczki z atomizerem i spryskać skórę.
Polecamy również: Jak prawidłowo usunąć kleszcza
Wrotycz
Z rodziny astrowatych. To popularna roślina w walce z kleszczami. Żółte kwiaty wrotycza mają korzenny zapach, który zniechęca kleszcze. Nasze babcie stosowały roślinę na wszawicę. Trzeba uważać i nie spożywać wrotycza, bo ten może zawierać szkodliwy dla człowieka związek, tujon. Niektóre wrotycze nie mają go w ogóle, inne natomiast mają bardzo dużą dawkę tego związku. Objawy zatrucia to m.in. wymioty i biegunka oraz zawroty głowy.
