Oświetlenie w domu. Jakie lampy, w jakim pomieszczeniu

Tak jak zmienia się moda na meble, dywany, podłogi, tak też moda obowiązuje w rodzaju i sposobach rozmieszczenia oświetlenia pomieszczeń. Okazuje się, że światło może w domu pełnić rożne role – głównie użytkowe ale także dekoracyjne, a dobór rodzaju oprawy oświetleniowej nie jest bez znaczenia.

Dowiedz się: Jak oszczędzać energię elektryczną w mieszkaniu 

Najważniejsza zasada doboru oświetlenia w domu

Zastosowana oprawa musi dawać odpowiednią ilość światła, np:

• do czytania – 300 luksów,
• do czynności bardziej precyzyjnych (szycie, rysowanie) – 750 luksów,
• do oglądania telewizji, odpoczynku – od kilkunastu do kilkudziesięciu luksów.

To oznacza, że powinniśmy zastosować różne rodzaje oświetlenia (żyrandole, kinkiety, plafony, lampki na biurko, lampy podłogowe, lampy sufitowe, lampki podświetlające) w różnych miejscach w pomieszczeniach.  

Jakie oprawy oświetleniowe, w którym pomieszczeniu

Sypialnia – nie potrzebuje intensywnego górnego światła, bo nie wykonujemy w niej czynności, które wymagałyby takiego oświetlenia. Do odpoczynku i układania się do snu ważne są natomiast kinkiety czy lampki nocne przy łóżku. Istotne jest, aby było to światło kierowane, aby jego strumień nie oświetlał całego pomieszczenia i np. nie przeszkadzał partnerowi spać, podczas gdy druga osoba np. czyta książkę. w sypialni dobrze sprawdzają się halogeny w suficie nakierowane na ściany lub na boki czy inny rodzaj oświetlenia sufitowego bardziej służący celom ozdobnym - np. wyeksponowaniu światłem ozdobnej ściany w pomieszczeniu.

Jadalnia, pokój dzienny – wymagają różnego rodzaju oświetlenia. Nad stołem w jadalni można umieścić lampę wiszącą lub modne obecnie lampy typu wędka – zamocowane na długim pałąku, w niektórych przypadkach regulowanym. Taka sama lampa może też oświetlać miejsce odpoczynku (kanapy i fotele).
– Ponieważ projekty współczesnych mieszkań zakładają tworzenie dużych otwartych przestrzeni, projektanci oświetlenia proponują różnego rodzaju oprawy z jednej rodziny, tak aby można je było dobrać do części takich otwartych pomieszczeń, pełniących jednak różne funkcje – mówi Joanna Kochel z salonu oświetlenia Elstilo w Opolu. – Na przykład kinkiety do holu, lampa wisząca do części jadalnej i lampa stojąca w takim samym stylu do części wypoczynkowej.

Pokój dzienny wymaga światła górnego. Źle spisują się w nim na przykład halogeny wokół podwieszanego sufitu, bowiem nie dają one wystarczającego strumienia światła, a zużywają sporo energii.

Zobacz również:Żarówki żarowe czy energooszczędne

Kuchnia – to jedno z pomieszczeń domowych, w którym oświetlenie odgrywa znaczącą rolę, a punkty powinny być umieszczone w różnych jego częściach.

Na pewno światło górne jest w kuchni niewystarczające, bowiem zabudowa umieszczona wzdłuż ścian sprawia, że wykonując czynności na blacie kuchennym stoimy tyłem do światła. Konieczne jest zatem oświetlenie podszafkowe do doświetlenia blatów, np. halogenami umocowanymi pod szafkami (ten rodzaj montażu odchodzi do lamusa) lub zamocowanymi na ścianie. Nie sprawdza się w tym przypadku oświetlenie zamocowane na górze szafek wiszących – pełni raczej funkcje ozdobne niż użytkowe.

Modne obecnie są listwy ledowe, które można mocować pod szafkami. Wprawny stolarz potrafi wyfrezować miejsce na nie w meblach i zamaskować je. Można też je umieścić w ścianie.

W nowocześnie zaaranżowanych kuchniach z tzw. wyspami, które pełnią funkcję roboczą, ważne jest doświetlenie właśnie tych wysp światłem od góry – np. zwisającymi lampami. Chyba że na wyspie umieszczona jest płyta kuchenna, a nad nią okap, który zwykle ma własne źródło światła.

Jeśli w kuchni mamy zamontowany także blat barowy, konieczne jest doświetlenie tego miejsca lampą wiszącą. Takie lampy nad blatem barowym czy wyspą mogą pełnić w kuchni dodatkowe funkcje ozdobne.

Przedpokój, korytarz – w tym pomieszczeniu sprawdzają się kinkiety i oświetlenie sufitowe. Dobrze oświetlone powinny być miejsce przed lustrem, gdzie sprawdzamy nasz wygląd przed wyjściem z domu. Przedpokój to także dobre miejsce do zamontowania listw ledowych np. jako podświetlenie wnęk. Taki efektownie wyglądający, ale też ekonomiczny rodzaj oświetlenia sprawia, że możemy światło palić przez całą noc, np. w korytarzu, przez który przechodzimy do łazienki. To szczególnie praktyczne rozwiązanie w sytuacji, gdy mamy w domu małe dzieci lub gości, którzy nie znają dobrze topografii domu czy mieszkania.

Łazienka – wymaga dobrze doświetlonej przestrzeni przy lustrze, gdzie kobiety zwykle wykonują makijaż. Niektóre lustra mają własne światło, jeśli nie to możemy zainstalować oprawy liniowe nad całym lustrem. Modne obecnie są także lampy zwisające przy lustrze. W łazience sprawdza się też oświetlenie mocowane w suficie oraz wspomniane listy ledowe, np. pod wanną, które pełnią wówczas i funkcje ozdobne i możemy wykorzystywać użytkowo - dziecko w nocy może bezpiecznie skorzystać samo z toalety.   

Pokój dziecięcy – wymaga światła górnego, ale także lampki na stół (dla dziecka w wieku szkolnym) i światła przytłumionego (np. zapalanego na noc, kiedy dziecko boi się spać w całkowitych ciemnościach), czy kinkietu, lampki nocnej (wykorzystywanego przy usypianiu, gdy np. czytamy maluchowi książki lub starsze dziecko czyta samo).

Przeczytaj poradnik: Oświetlenie w pokoju dziecięcym

Współczesne rozwiązania stosowane w oświetleniu mieszkania czy domu pozwalają na sterowanie światłem, np. z pilota czy przez zainstalowanie detektorów ruchu (np. zbliżając się do drzwi światło zapala się samo). Istnieją "inteligentne" oprawy, które jasność swojego świecenia dostosowują do ilości panującego oświetlenia dziennego. Na rynku dostępne są także np. lampki na biurko, w których możemy regulować nie tylko natężenie światła, ale także jego barwę. 

Eksperci radzą**

Joanna Kochel, salon oświetlenia Estilo Opole

– Tam, gdzie jest to możliwe, stosujmy oświetlenie energooszczędne. Nie sprawdza się ono w pomieszczeniach, gdzie często włączamy i gasimy światło, np. w łazience czy przedpokoju, ale w pozostałych pomieszczeniach daje duże korzyści ekonomiczne. Współczesne wzornictwo w zakresie opraw oświetleniowych daje projektantom i właścicielom wnętrz duże pole do popisu: lampy różnego rodzaju (wiszące, stojące, lampki na biurko czy nocne), kinkiety, plafony, listwy. Wydaje się, że obecnie nieco do lamusa odchodzą stylizowane kryształowe żyrandole, a dominują formy proste: świetlówki o prostych kanciastych kształtach, w podobnym stylu lampy stojące, czy loftowe lampy stojące na trzech nogach. Modne są także tzw. wędki – czyli lampy na długich wygiętych wysięgnikach, które sprawdzają się np. nad stolikami kawowymi, w części wypoczynkowej salonu czy nad stołami w jadalni. Część z nich ma regulowane ramiona, więc wysokość i zasięg można dopasować do indywidualnych potrzeb.Do części wypoczynkowej dostępne są także duże lampy w formie stolików kawowych, których wnętrze jest oświetlone. Pełnią równocześnie funkcje ozdobną i użytkową. Projektanci dbają także o najmłodszych – proponują np. lampki montowane do ścian w kształcie zwierząt, małe lampki,w których zmieniają się kolory światła, sprawiając, że dziecko nie boi się ciemności, gdy obudzi się w nocy, dopasowane kształtami i motywami lampy wiszące i lampki nocne.

Agata Chomiak, projektant wnętrz, Fabryk-Art Dylaki

– Zanim zaczniemy wybierać konkretne lampy, już na etapie budowania zastanówmy się, gdzie chcemy mieć źródła światła. To wymaga zaplanowania, gdzie, co będzie stało, żeby móc doprowadzić tam przewody elektryczne, ulokować kontakty i włączniki. Może być tak, że w jednym pomieszczeniu zdecydujemy się na trzy różne źródła światła. Dobór opraw oświetleniowych w dużej mierze zależy od gustu, stylistyki wnętrza, funkcji, jakie ma spełniać dane źródło światła i zasobności portfela. Ogromny wybór mamy także w rodzaju oświetlenia. Obecnie wielkim powodzeniem cieszą się ledy. W łazience lepiej stosować światło chłodne, bo ciepłe może sprawiać, że makijaż w nim zrobiony, będzie źle wyglądał w świetle naturalnym. Nad stolikiem kawowym nie zalecam lamp wiszących - staną się one problemem w sytuacji, gdy zmienimy nieco ustawienie mebli albo będziemy chcieli zrobić na jakiś czas pustą przestrzeń w miejscu stolika. Przy takim stoliku sprawdzą się za to lampy na wysięgnikach.  

Polecamy: Nowoczesne lampy wiszące do salonu (zdjęcia)