Kino domowe: projektor i ekran zamiast telewizora?

Jest też oczywiście druga strona medalu: projektor jest znacznie droższy w eksploatacji od odbiornika TV. Jeśli więc w naszym zwyczaju jest włączać obraz od rana, to nie jest to zbyt opłacalne rozwiązanie. Jednak do oglądania filmów już w sam raz.

Zwróć uwagę na technologię

Na rynku znajdziemy zatrzęsienie projektorów rożnej klasy i z różnych półek cenowych. Nie na klasę, producenta, czy cenę powinniśmy zwracać uwagę, ale na parametry, które sprawiają, że dany model najlepiej nada się do określonego przeznaczenia w danym pomieszczeniu.

Przeczytaj również poradnik: Dźwięk jak w kinie - jak ustawić głośniki w domu

Pierwszą sprawą jest technologia w jakiej został wykonany i funkcjonuje dany model. Spotkamy się na ogół z projektorami działającymi w jednej z dwóch dominujących technologii: DLP lub LCD.
Pierwsza doskonale sprawuje się w sprzęcie prezentacyjnym, używanym podczas konferencji czy prezentacji biznesowych. Zawdzięcza to doskonałej reprodukcji czerni i bieli, dzięki czemu podkreśla komunikaty tekstowe. Zdecydowanie słabiej jednak radzi sobie z pozostałymi kolorami. Między innymi dlatego też nie najlepiej sprawdzi się w kinie domowym do oglądania filmów, czy to animowanych, czy fabularnych.

Dlatego wybierając rzutnik jako element kina domowego, lepiej od razu zdecydować się na LCD, która to technologia zapewnia zdecydowanie lepsze odwzorowanie kolorów i zakres zoom, bez „efektu tęczy", z którym możemy się spotkać w technologii DLP. Na niekorzyść projektorów w technologii LCD przemawiają nieco większe gabaryty i większa niż w DLP podatność na uszkodzenia.

Format i rozdzielczość projektora

Format wyświetlanego obrazu może być dwojaki: przybliżony do kwadratu 4:3 lub bardziej „kinowy" panoramiczny 16:9 lub 16:10. Bezpośrednio z formatem wiąże się też rozdzielczość rzucanego obrazu. Jest to drugi z najważniejszych parametrów projektora, zaraz po, omówionej już przez nas, technologii. Zasada jest prosta: im więcej pikseli jest w stanie wyświetlić rzutnik, tym wyraźniejszy będzie obraz i doskonalsze odwzorowanie szczegółów. W formacie obrazu 4:3 spotkamy się z czterema rozdzielczościami:

• SVGA (800 x 600),
• XGA (1024 x 768),
• SXGA (1280 x 1024)
• SXGA+ 1400 x 1050

Z kolei w formatach panoramicznych najczęściej znajdziemy jedną z następujących rozdzielczości:

• WVGA (854 x 480),
• WSVGA (1024 x 576)
• WXGA (1280 x 800),
• HD Ready (1280 x 720),
• Full HD/ HDTV (1920 x 1080).

Do domowego kina najlepiej wybrać model o jednej z dwóch ostatnich rozdzielczości, dzięki czemu będzie można oglądać programy i filmy w jakości HD, również te, nadawane w telewizji, choć do odtwarzania obrazów w formacie DVD wystarczy spokojnie nawet najmniejsza rozdzielczość w standardzie WVGA. Wszystko zależy od tego, czego oczekujemy po domowym zestawie.

Jasność i kontrast

Kolejny istotny parametr, czyli jasność projektora określa moc światła, z jaką dany model prezentuje obraz. Jasność określa się w ANSI Lumenach, przy czym, w przeciwieństwie do rozdzielczości, wyższa wartość wcale nie oznacza lepszej jakości obrazu. Silniejsze lampy znajdują zastosowanie raczej w projektorach wykorzystywanych do prezentacji w dużych i jasnych pomieszczeniach. W zaciemnionym salonie raczej zmęczyłyby oczy oglądających, dlatego do zestawów kina domowego poleca się raczej wybór projektorów o lampach, których jasność nie przekracza 2000 ANSI Lumenów.

Z kolei kontrast określa zakres reprodukcji kolorów. Im wyższy kontrast projektora, tym więcej barw i tym głębszy i żywszy obraz. Nie można jednak porównywać tego parametru w oderwaniu od innych, bo zdarza się, że producenci uwypuklają go, by przykryć słabsze strony danego modelu.

Złącze ma znaczenie

Na nic najwyższa nawet rozdzielczość i źródło obrazu w HD, jeśli w projektorze brak odpowiedniego wejścia sygnału. Jeśli nie zależy nam na jakości HD, wystarczy wejście na kabel VGA. Jednak najlepszą bezstratną jakość obrazu cyfrowego zapewni jedynie kabel HDMI. Dlatego warto wybrać projektor wyposażony w takie właśnie złącze.

Lampy: żywotność i gwarancja

Producenci określają żywotność lamp w dwóch trybach: normalnym i ekonomicznym. Te do domowego użytku mają na ogół żywotność na poziomie odpowiednio 2000 i 3000 godzin. Oglądając filmy lepiej ustawić projektor na tryb ekonomiczny, tym bardziej, że różnica w jakości obrazu nie bywa na ogół znacząca. Gdy żywotność lampy dobiega końca, odbija się to na jakości obrazu. Wówczas trzeba będzie ją wymienić. I tutaj pojawia się pytanie, które warto zadać sprzedawcy: jaki będzie koszt nowej lampy?

Warte zainteresowania w tym kontekście są projektory LED, w których źródło światła stanowi lampa diodowa. Jej zastosowanie ma znaczenie przede wszystkim ze względu na żywotność i stopień zużycia energii. Jest to zdecydowanie bardziej energooszczędne rozwiązanie, a żywotność sięga aż 20.000 godzin. Niekoniecznie natomiast musi przekładać się na ostrość obrazu i wierność odwzorowania kolorów, bo to zależy głównie od zastosowanej technologii i - ogólnie rzecz ujmując – klasy sprzętu. To nie telewizor, więc nie dajmy się nabrać na chwyty marketingowe sprzedawców.

Jako, że lampy należą do materiałów eksploatacyjnych i ulegają zużyciu, objęte są też krótszą niż samo urządzenie gwarancją: na ogół 3–6 miesięcy lub na określoną ilość godzin. Z kolei gwarancja na projektor może wynosić przepisowe 24 miesiące, albo też 36, co również mówi coś o jakości.

Szumi, czy buczy?

Kto pamięta wizyty w kinie przed laty, być może przypomni sobie również jednostajny szum towarzyszący ścieżce dźwiękowej. Taki efekt „starego kina" będzie nam towarzyszył również przy okazji oglądania filmu z projektora. Niestety albo „stety", bo może dla części widzów będzie to miało swoisty urok. Tym, którzy wolą jednak słuchać dialogów, radzimy przed zakupem zwrócić uwagę na głośność pracy urządzenia i wybrać to najcichsze.

Wybieramy ekran

Najprostszym i najmniej kosztownym ekranem, jaki możemy sobie zafundować jest... biała, gładka ściana. Decydując się jednak na zakup ekranu, możemy wybierać z szerokiej gamy produktów. Ekran może być przenośny lub montowany na stałe, rozwijany ręcznie lub sterowany elektrycznie, czy też wyposażony w napinacze: boczne linki niwelujące wszelkie fałdy i marszczenia mogące zakłócać odbiór obrazu.

Format ekranu dobieramy do formatu obrazu rzucanego przez projektor: 4:3, 16:9, rzadziej i ciągle raczej na zamówienie: 16:10. Zdecydowanie łatwiej jest przy tym dobrać ekran do projektora niż odwrotnie. Kolejną sprawą jest wielkość, którą należy dobrać do pomieszczenia i ustawienia mebli. Jeśli zwykliśmy oglądać filmy siedząc na ulubionej kanapie, wysokość ekranu powinna wynosić ok 1/6 jego odległości od tejże kanapy. Odległość nie powinna być też mniejsza niż 1,5 raza szerokości ekranu. Ekrany różnią się też między sobą rodzajem powierzchni projekcyjnej i jej parametrami: stopniem odbicia światła, kątem widzenia i grubością materiału. Powierzchnia ekranów do zestawów kina domowego powinna przede wszystkim maksymalnie pogłębiać kontrast rzucanego na nią obrazu. Warto też by była dość elastyczna i łatwa w konserwacji.