Pochodzenie jarzębogruszy (znanej też jako jarzębinogrusza) nie do końca jest jasne. Została ona odkryta prawdopodobnie przed 1610 roku w Alzacji, historycznej krainie we Francji. Odkrycia dokonał Jean Bauhin, botanik pochodzący z Francji, gdy przebywał w ogrodach barona Polvillera, właśnie w Alzacji. Wówczas drzewo to było naturalnym mieszańcem gruszy pospolitej oraz jarzębu mącznego.
Hybrydy w ogrodzie
Jarzębogrusze, które można spotkać obecnie, są czasami mieszańcami (hybrydami)... tamtego mieszańca. - Jest to mieszaniec międzygatunkowy. Może to być przykładowo połączenie jarzębu szwedzkiego i gruszy – mówi Jarosław Mikietyński, ogrodnik Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. – Swoim pokrojem jarzębogrusza przypomina gruszę. Wysokością również jej dorównuje. Drzewo mierzy przeważnie do 15 metrów wysokości. Najpopularniejsza jest jarzębogrusza uszkowata, rosnąca maksymalnie do 12 metrów. Drugą odmianę stanowi jarzębogrusza malifolia, bardzo rzadko spotykana. Jest jeszcze jarzębogrusza bollwillera. Jej cechą charakterystyczną jest to, że wydaje brązowe owoce z rumieńcem.
Polecamy poradnik: Gruszki, odmiany i ich uprawa
Jarzębogrusza rośnie stosunkowo szybko. – W ciągu roku może urosnąć nawet pół metra – precyzuje ogrodnik.
Owoce podobne do jabłek
Jarzębogrusza posiada pojedyncze, zielone, owalne lub podłużne liście. – Kwitnie na biało w środku wiosny, najczęściej w maju, a kwiaty są zebrane w baldachogrona – dodaje Mikietyński. – Owocuje pod koniec sierpnia. To tak, jak grusza, chociaż ta druga wydaje owoce częściej, bo zależnie od odmiany, wiosną, latem lub jesienią. Okrągłe owoce jarzębogruszy są podobne do jabłek. Niektórzy mówią jednak, że wyglądają one, jak spłaszczone gruszki. Są zielone, często z czerwonym rumieńcem, który pojawia się od strony, gdzie na owoce świeciło słońce. Mają ziarnisty miąższ w odcieniu żółtego, są soczyste i słodkie.
Dowiedz się: Jak uprawiać arbuzy w ogrodzie. Poradnik
Owoce jarzębogruszy są jadalne. Mają smak podobny trochę do gruszek, trochę do jabłek. Nadają się m.in. do przetworów, np. dżemów, konfitur, kompotów, domowych nalewek oraz jako dodatek do deserów, ciast, marynat czy sosów.
Kto chce sprawić sobie jarzębogruszę, może kupić roślinę, która przeważnie jest już szczepiona (na gruszy). Kupuje się ją w formie piennej, więc po posadzeniu należy umocować ją do podpory i usuwać pędy, które wyrastają z podkładki.
Silne drzewo bez wygórowanych wymagań
Ten mieszaniec, coraz częściej spotykany w ogrodach (i nie chodzi jedynie o ogrody botaniczne, jak bywało jeszcze dziesiątki lat temu), nie jest drzewem specjalnie wymagającym. Przyjmuje się na prawie każdej glebie, chociaż najlepiej rośnie w żyznej ziemi. Tyle że lubi stanowiska nasłonecznione, osłonięte od wiatru. Nie lubi zbyt dużej wilgoci. Potrafi dobrze rosnąć nawet podczas długo utrzymującej się suszy. – Jarzębogrusze to także rośliny mrozoodporne, chociaż na zimę gubią liście – podkreśla Mikietyński. – Drzewa te wytrzymują duże skoki temperatur.
Jarzębogrusza zwykle jest odporna na działanie szkodników i chorób, w tym chorób grzybowych i wirusowych. Kto uprawia to drzewo, nie musi poświęcać mu wiele czasu. – Zabiegi pielęgnacyjne wystarczy ograniczyć do przycinania formującego – tłumaczy nasz rozmówca. – Jeżeli jarzębogrusza rośnie na dosyć ubogiej glebie, warto ją wzbogacić i stosować nawozy z azotem w składzie.
Warto przeczytać: Choroby drzew owocowych – jak je zwalczać
W ciągu pierwszych dwóch lat wystarczą nawozy azotowe. W kolejnych latach nawozy azotowe można stosować na początku wiosny, natomiast fosforowo-azotowe są wskazane jesienią i wiosną.
