Fotowoltaika od kilku lat zyskuje w Polsce na popularności. Montaż paneli z ogniw fotowoltaicznych nie tylko pozwala obniżyć rachunki za prąd, ale również pomaga chronić środowisko dzięki zmniejszeniu zapotrzebowania na energię ze źródeł nieodnawialnych. Decydując się na tego typu instalację, warto pamiętać o możliwości uzyskania dofinansowania, które czyni inwestycję znacznie bardziej opłacalną. Przedstawiamy opcje dofinansowania, z jakich może w 2020 r. skorzystać inwestor indywidualny.
Fotowoltaika – ile to kosztuje?
Przygodę z fotowoltaiką trzeba rozpocząć od zastanowienia się, jak duże jest w danym budynku zapotrzebowanie na energię. Im więcej energii mają wytwarzać panele słoneczne, tym więcej trzeba ich będzie zamontować, a to wpływa na koszt przedsięwzięcia. Jak widać w tabeli, instalacje fotowoltaiczne kosztują od ok. 15 200 zł brutto do ok. 26 tys. zł brutto. Warto pamiętać, że ceny mogą się różnić w zależności od producenta oraz regionu kraju.
Opracowanie: Marianna Leśniewicz, na podstawie: Viessmann.pl.
Bardzo ważne jest, żeby przy zakupie paneli fotowoltaicznych i ich montażu zdawać sobie sprawę, że to inwestycja na całe dekady. Zbyt słaba lub nieprawidłowo zamontowana instalacja może bowiem oznaczać, że oszczędności będą mniejsze, niż zakładano, a inwestycja będzie zwracać się znacznie dłużej. Jak oceniają eksperci, okres zwrotu fotowoltaiki to w przypadku domowych instalacji ok. 6–8 lat.
Fotowoltaika – dofinansowanie 2020. Z jakich opcji można skorzystać?
Obecnie w Polsce działa kilka programów, które umożliwiają otrzymanie dofinansowania w przypadku montażu paneli fotowoltaicznych. Większość z nich ma zasięg ogólnopolski, ale w niektórych częściach Polski działają też programy regionalne – o te ostatnie warto zapytać w swoim urzędzie. Wszystkie pozwalają uzyskać środki finansowe w formie bezzwrotnej dotacji lub atrakcyjnie oprocentowanej pożyczki czy kredytu. Można również skorzystać z kilku programów komercyjnych, choć są one na ogół przeznaczone dla wąskiego grona – to np. kredyty na specjalnych warunkach oferowane klientom konkretnego banku.
Zobacz: Panele fotowoltaiczne. Czym są, jak działają i gdzie się je montuje?
Ogólnopolskie programy niekomercyjne, z jakich może w 2020 r. skorzystać indywidualny inwestor, to:
- program „Mój Prąd",
- program „Czyste Powietrze".
Warto również wspomnieć o programie „BOCIAN", w ramach którego można uzyskać dofinansowanie w formie pożyczki do 85 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji. Z programu tego mogą skorzystać jednak wyłącznie przedsiębiorcy. Z kolei rolnicy mogli w 2019 r. uzyskać dotację lub pożyczkę na systemy fotowoltaiczne w ramach skierowanego do nich programu „Agroenergia". Program ten powinien być kontynuowany w 2020 r.
Poniżej omawiamy dokładniej, kto może skorzystać z programów „Mój Prąd" oraz „Czyste Powietrze" i na jakich zasadach się to odbywa.
Mój Prąd 2020 – zasady programu
Uruchomiony w 2019 r. program „Mój Prąd" pozwala uzyskać bezzwrotną dotację na założenie instalacji fotowoltaicznej. Zarządza nim Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, zaś całkowity budżet programu to 1 mld zł. Zeszłoroczna, pierwsza edycja „Mojego Prądu" cieszyła się dużym zainteresowaniem – dofinansowano ponad 27 tys. instalacji na łączną kwotę 132 mln zł. W związku z tym 13 stycznia 2020 r. rozpoczął się nabór wniosków w ramach edycji drugiej.
Oto najważniejsze informacje na temat programu „Mój Prąd":
- skorzystać może każda osoba fizyczna,
- dofinansowanie otrzymają osoby, które zainstalują cały zespół urządzeń fotowoltaicznych o mocy od 2 kW do 10 kW,
- bezzwrotna dotacja może pokryć do 50 proc. kosztów instalacji, ale nie może wynieść więcej niż 5000 zł,
- wniosek o dofinansowanie składa się osobiście, listownie lub elektronicznie do NFOŚiGW,
- nabór wniosków w ramach drugiej edycji trwa do 18.12.2020 r.
Żeby otrzymać dofinansowanie, trzeba dokonać zakupu i montażu paneli fotowoltaicznych wraz z pozostałymi elementami instalacji (okablowanie, inwertery, urządzenia montażowe). Instalacja musi być również przyłączona do sieci elektrycznej (zamontowany jest licznik dwukierunkowy oraz podpisano umowę z zakładem energetycznym). Co ważne, na dofinansowanie mogą liczyć tylko instalacje fotowoltaiczne przyłączone po dniu 23.07.2019 r.
Do wniosku o skorzystanie z programu „Mój Prąd" należy dołączyć:
- kopię faktury potwierdzającej, że zakupiono i zamontowano instalację,
- dowód opłacenia faktury lub oświadczenie zrealizowania zapłaty,
- zaświadczenie potwierdzające montaż licznika dwukierunkowego, wystawione przez operatora sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej,
- podpisaną klauzulę RODO,
- jeśli instalację zainstalowano samodzielnie – oświadczenie stwierdzające ten fakt.
Wzory wszystkich wymaganych załączników można znaleźć na stronach rządowych. W razie wątpliwości warto poszukać szczegółowych informacji na stronie programu: mojprad.gov.pl.
Program Czyste Powietrze 2020 – jak z niego skorzystać?
Program „Czyste Powietrze" ruszył w 2018 r., zaś jego podstawowym celem jest ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery oraz poprawienie efektywności energetycznej budynków mieszkalnych w Polsce. W jego ramach można uzyskać dofinansowanie dla wielu przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Pieniądze z „Czystego Powietrza" mogą posłużyć do sfinansowania m.in. wymiany starego kotła na bardziej ekologiczny, wymiany drzwi i okien, montażu pompy ciepła, ocieplenia ścian czy stropów oraz montażu wentylacji mechanicznej.
Dofinansowaniem w ramach „Czystego Powietrza" objęty jest także montaż instalacji odnawialnych źródeł energii (OZE), w tym mikroinstalacji fotowoltaicznej. Jak podaje serwis GLOBEnergia, w latach 2018–2019 w ramach programu złożono 2610 wniosków o montaż takiej instalacji (dane z dnia 13.12.2019 r.). Stanowiły one 2,5 proc. wszystkich złożonych wniosków.
Oto najważniejsze zasady programu „Czyste Powietrze" w odniesieniu do fotowoltaiki:
- z programu mogą skorzystać osoby fizyczne będące właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych, a także osoby posiadające zgodę na rozpoczęcie budowy,
- koszty mikroinstalacji fotowoltaicznej mogą zostać dofinansowane do 100% kosztów kwalifikowanych w formie pożyczki,
- maksymalny okres finansowania pożyczką to 15 lat,
- oprocentowanie pożyczki jest zmienne i wynosi nie więcej niż WIBOR 12M + 70 pkt bazowych oraz nie mniej niż 2 proc. rocznie,
- koszt kwalifikowany instalacji fotowoltaicznej za 1 kWp wynosi maksymalnie 6 tys. zł, a maksymalny jednostkowy koszt kwalifikowany na budynek jednorodzinny to maksymalnie 30 tys. zł,
- wnioski przyjmują Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz urzędy gmin, które podpisały z WFOŚiGW stosowne porozumienie,
- nabór wniosków prowadzony jest w sposób ciągły przez cały okres programu.
Szczegółowe zasady programu „Czyste Powietrze" są dość skomplikowane – warto zasięgnąć informacji na ten temat na stronie nfosigw.gov.pl/czyste-powietrze/ lub poprosić o pomoc urzędnika.
Sprawdź: Będą rekompensaty za podwyżki cen prądu. Kiedy dostaniemy pieniądze?
Ujmując rzecz w skrócie, procedura wygląda tak, że właściciel nieruchomości składa wniosek o dofinansowanie wraz z wymaganymi załącznikami. Po jego pozytywnym rozpatrzeniu podpisywana jest umowa o dofinansowanie. Następnie właściciel składa wniosek o płatności – środki mogą być wypłacane w jednej lub kilku transzach, np. po zakończeniu kolejnych etapów przedsięwzięcia. Na realizację przedsięwzięcia właściciel ma 30 miesięcy od daty złożenia wniosku o dofinansowanie.
Po zakończeniu prac przedstawiciel Funduszu odwiedzi dom i sprawdzi, czy przedsięwzięcie zostało prawidłowo zrealizowane. Jeśli tak, następuje rozliczenie przedsięwzięcia. Dodatkowo przez 3 lata może zostać przeprowadzona kolejna kontrola realizacji przedsięwzięcia.
Co ważne, nie można jednocześnie skorzystać z programów „Mój Prąd" i „Czyste Powietrze" – trzeba się zdecydować na jeden z nich. Można za to łączyć udział w programie z ulgą termomodernizacyjną. Trzeba też pamiętać, że od 1 stycznia 2020 r. nie jest już możliwe uzyskanie w ramach „Czystego Powietrza" dofinansowania, by zamontować fotowoltaikę w budynku nowobudowanym. Program ma potrwać do 2029 r.
Fotowoltaika a ulga termomodernizacyjna
Rozważając opcje dofinansowania, warto też pamiętać, że od 1 stycznia 2019 r. możliwe jest odliczenie od podatku dochodowego kwoty wydanej na przedsięwzięcie termomodernizacyjne. Przedsięwzięciem tym może być także zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej. Z ulgi mogą skorzystać zarówno osoby rozliczające się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, jak i osoby rozliczające się według stawek 18 proc., 32 proc. i jednolitej 19 proc. Warunkiem jest jednak bycie właścicielem lub współwłaścicielem już wybudowanego domu jednorodzinnego.
Przeczytaj: Farmy fotowoltaiczne w Polsce. Będzie ich coraz więcej?
Fotowoltaika podlegająca odliczeniu może być zamontowana zarówno na domu, jak i na służącym temu domowi innym budynku, np. na obiekcie gospodarczym lub garażu. Kwota odliczenia nie może być wyższa niż 53 tys. zł (dotyczy wszystkich przedsięwzięć termomodernizacyjnych realizowanych w danym budynku). Wysokość poniesionych wydatków podlegających odliczeniu określa się na podstawie faktur (uwzględnia się kwoty brutto), koniecznie wystawionych po 1 stycznia 2019 r. Odliczane od podatku przedsięwzięcie termomodernizacyjne musi być zakończone w ciągu 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek (mogło to być przed 2019 r.).
Co ważne, z ulgi można skorzystać również wtedy, gdy otrzymało się dotację z programu „Mój Prąd". Jednak w takim przypadku kwotę do odliczenia od podatku należy pomniejszyć o kwotę dotacji. Ulgę termomodernizacyjną wykazuje się w załączniku PIT-O (PIT zerowy).
