Mało które owoce pnącza dojrzewają w październiku. A właśnie akebia, zwana czekoladowym pnączem, taka jest. Jej mięsiste owoce niektórym kojarzą się z... parówkami i faktycznie coś w tym jest.
Roślina przywędrowała do nas z Dalekiego Wschodu, z Chin, Japonii i Korei. Nie ma wygórowanych wymagań, jeżeli chodzi o glebę. Można ją spotkać praktycznie na każdej glebie. Sucha gleba, lub przeciwnie, zbyt mokra, nie zaszkodzą jej, chociaż roślinie sprzyja gleba przepuszczalna.
Zobacz: Rdest – pnącze, które szybko okryje altankę, pergolę i brzydki płot
Dwa gatunki akebii
W Polsce uprawiane są dwa gatunki akebii. – To akebia pięciolistkowa i akebia trójlistkowa, obie są mrozoodporne, ale bardziej mrozoodporna jest pięciolistkowa – informuje Jarosław Mikietyński, ogrodnik Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. – Akebia jest półzimozielona, co jest dosyć oryginalne u roślin. To dlatego, że akebia zrzuca liście dopiero, gdy temperatura wynosi przynajmniej minus 15 stopni Celsjusza.
Akebia – pnącze nie tylko na pergole
Akebia dorasta niekiedy do 10 metrów. Może pełnić rolę pnącza osłonowego. Może rosnąć przy ścianach, na altanach lub pergolach i kratach. Potrafi też owijać się wokół innych roślin. Pasożytem jednak nie jest. – Akebia wytwarza też własny chlorofil, nie uszkadza rośliny, wokół której się owinie – podkreśla Mikietyński.
Polecamy też: Clematisy, czyli pnącza wieloletnie, które ozdobią każdy ogród
Czekoladowe pnącze kwitnie zazwyczaj na przełomie kwietnia i maja. Jego kwiaty mają fioletową, brązową lub czekoladową barwę. Kwiaty rodzaju męskiego i żeńskiego znajdują się na jednym osobniku. Zapach kwiatów akebii jest czasem kojarzony z zapachem pierników, bo to zapach korzenny, z nutą cynamonu.
Owoce akebii – smak i właściwości
Akebia wydaje owoce dopiero w październiku. – Te owoce mają woskowy nalot. Są najpierw pełne, a gdy dojrzewają, to pękają. Widać wówczas biały miąższ i słupek – tłumaczy ogrodnik.
Owoce akebii są jadalne (miąższ smakuje jak melon), chociaż Polacy raczej ich nie smakują. Co innego w Japonii, gdzie z akebii tworzy się farsz do mięs, klusek i pierogów oraz wykorzystuje jako dodatek do tortów i deserów. Z pędów akebii Chińczycy przygotowywali wywar, który działał przeciwbólowo, przeciwzapalnie i antybakteryjnie. Akebia jako składnik kremów czy maści pomaga wyleczyć trudno gojące się rany. Sproszkowane owoce akebii są zalecane na dolegliwości wątrobowe, działają również przeciwreumatycznie. Napój z owoców akebii ma właściwości napotne, ale też moczopędne. Kobiety ciężarne i matki karmiące oraz osoby cierpiące na choroby nerek, nie powinny spożywać akebii w jakiejkolwiek postaci.
Polecamy poradnik: Jak uprawiać i pielęgnować orzech włoski
Cięcie akebii
Akebia to roślina, w przypadku której głównej zabiegi można ograniczyć do cięcia. Jako młoda roślina powinna być przycinana na wysokości 30–40 cm. Potem trzeba wybrać 5 lub 6 silnych, rozrośniętych pędów i przymocować je do podpory. Wkrótce same zaczną się owijać. Później nie trzeba już mocno ciąć akebii. Wystarczy wiosną likwidować uszkodzone, suche pędy. Warto też skracać pędy, gdy zrobią się zbyt długie i zaczną się plątać.
