Schody do domu i mieszkania dwupoziomowego

Wybierając rodzaj schodów do nowego czy remontowanego domu i mieszkania musimy pamiętać, że jest to najczęściej inwestycja na lata. Do tego jest to niemały wydatek i warto starannie przemyśleć decyzję. Niezaprzeczalnie funkcja komunikacyjna schodów jest cechą wiodącą ale równie ważne dla przyszłego użytkownika powinny być takie cechy jak wygoda, bezpieczeństwo i estetyka.

Wybór konstrukcji schodów

Ze względu na konstrukcję wyróżniamy 5 podstawowych rodzajów schodów: proste, łamane (spocznikowe), zabiegowe, wachlarzowe i kręcone. Schody proste i łamane dzielimy dodatkowo na: jednobiegowe proste, dwubiegowe proste, dwubiegowe równoległe, dwubiegowe łamane i trójbiegowe łamane. Jeśli do tego dodamy różne kombinacje podstawowych konstrukcji, to otrzymamy sporą liczbę możliwych rozwiązań.

Przeczytaj poradnik: Schody przyjazne dla dzieci: jakie rozwiązanie wybrać

Wybierając schody trzeba koniecznie pamiętać o podstawowej komunikacyjnej funkcji schodów.
O funkcjonalności i wygodzie schodów decydują przede wszystkim takie parametry, jak:

• szerokość biegów schodowych – normy podają minimalną szerokość biegów 80 cm ale z praktyki wiadomo, że najwygodniejsze są biegi o wymiarach 90–100 cm, taka szerokość schodów pozwoli na swobodne poruszanie się oraz przenoszenie mebli i innych gabarytowych elementów wyposażenia;
• wysokość stopni – wg normy maksymalna wartość to 19 cm ale raczej dla własnej wygody powinniśmy wybierać schody o stopniach wysokich na 15–17 cm;
• głębokość (szerokość) stopni – najwygodniejsze i najbezpieczniejsze stopnie to takie o głębokości 29–32 cm;
• kąt nachylenia biegów – schody nie powinny być zbyt strome, optymalny stopień nachylenia to ok. 30°.

Nieco inne wartości określa się dla schodów piwnicznych oraz prowadzących na poddasze nieużytkowe. Można w tym przypadku przy szerokości biegów 80 cm, przyjąć pozostałe parametry na poziomie: wysokość – 20 cm, głębokość – 25 cm i kąt nachylenia – 45°.

O tym, czy schody są wygodne podczas poruszania się po nich decydują też balustrady i pochwyty.
Minimalna wysokość balustrady, mierzona do wierzchu poręczy do górnej powierzchni stopnia powinna wynosić 90 cm. Na takiej samej wysokości montuje się również pochwyty na ścianie w odległości nie mniejszej niż 5 cm od niej. Wielkości prześwitu lub wymiary otworu pomiędzy elementami wypełnienia balustrady nie są dla budownictwa mieszkaniowego regulowane żadnymi przepisami ale dobrze jest, aby wielkości te jednak nie przekraczały 12 cm.

Warto też pokryć schody materiałem antypoślizgowym. Sprawdzą się samoprzylepne profile z wykładziny, taśmy antypoślizgowe lub przezroczyste nakładki. Zabezpieczenie antypoślizgowe jest szczególnie ważne w przypadku schodów pokrytych śliskimi materiałami, takimi jak terakota, kamień lub lakierowane deski. 

Warto wiedzieć: Co zastosować na schody, żeby nie były śliskie 

Schody żelbetowe, drewniane czy metalowe?

Wybór konstrukcji schodów wiąże się nierozerwalnie z wyborem materiału, z jakiego mają być wykonane, projektowanym wystrojem wnętrza, możliwościami technicznymi, preferencjami inwestora oraz jego możliwościami finansowymi. Najczęściej spotykane, w nowo wznoszonych budynkach, są schody żelbetowe. Jest to rozwiązanie tanie, co jest ich niewątpliwą zaletą. Minusem takich schodów jest ich monolityczna ciężka budowa i fakt, że zajmują sporo powierzchni.

A może wybierzesz to? Schody wspornikowe dając wrażenie lekkości 

Osoby szukające innych mniej typowych rozwiązań mogą wybrać schody wykonane z drewna lub metalu (np. stal lub aluminium). Są to materiały łatwiejsze w obróbce i dzięki temu można z nich wykonać schody o najbardziej wyszukanych kształtach (wielozabiegowe, spiralne, wachlarzowe). W tej grupie możemy zdecydować się na kupno schodów gotowych lub zlecić wykonanie wg projektu indywidualnego. Niestety te rozwiązania są już droższe niż schody żelbetowe lub gotowe modułowe z drewna. 

By schody były bezpieczne i wygodne dla najmłodszych

Odstępy pomiędzy elementami balustrady nie powinny być większe niż 12 cm. Dlaczego? Bo nie zmieści się tam głowa małego dziecka. Najlepsze są pionowe wypełnienia balustrady (tzw. tralki) lub pełne. Radzimy unikać poziomych elementów wypełnienia, ponieważ bez trudu można się po nich wspiąć.
A jeśli jest taka możliwość, to dziecko prędzej czy później wpadnie na pomysł wspinania się.
Zadbajmy też o bezpieczne poręcze. Takie, po których dziecko nie będzie mogło się zsuwać podczas zabaw.

Dzieciom do drugiego roku życia należy zagradzać dostęp do schodów. Stosuje się do tego bramki bezpieczeństwa – montowane na dole i szczycie schodów. Dla dziecięcych nóg najwygodniejsze są stopnie schodów o głębokości 25–32cm i wysokości 15–16 cm.