Spis treści
- Lubczyk lekarski lub ogrodowy (Levisticum officinale, nazwy ludowe: lubiśnik lekarski, łakotne ziele, mleczeń) jest byliną należącą do rodziny selerowatych. Leczniczo stosuje się owoc, ziele i korzeń lubczyku, jednak najwięcej właściwości prozdrowotnych wykazuje korzeń lubczyku – wymienia Monika Góralska, w swoim artykule dla Strony Zdrowia.
Kiedy i jak sadzić lubczyk?
Nazywany maggi, ponieważ swoim zapachem przypomina słynną przyprawę. Może osiągnąć nawet 1,5 metra wysokości. Rozwija potrójne zielone liście, które przypominają liście pietruszki, ale są większe.
Najlepszym czasem na sianie lubczyku jest późne lato lub wczesna jesień. Lubi ciepło i słońce, więc trzeba wybrać dobrze nasłonecznione stanowisko, ale bez obaw w półcieniu również świetnie sobie poradzi. Ziemia powinna być żyzna i dobrze przepuszczalna.
Nasiona umieszczamy w ziemi na głębokości co najmniej 2 centymetrów. Pielęgnacja lubczyku nie jest trudna. Wystarczy regularnie go podlewać i pilnować, aby w pobliżu nie rosły żadne chwasty. Lubczyk nie lubi kwaśnej gleby i mało prawdopodobne, że w takiej się przyjmie.
Możemy też użyć gotowych sadzonek, wówczas luzujemy glebę, w której chcemy posadzić zioło (jedna lub dwie sadzonki są wystarczające), kopiemy dołek trochę większy i szerszy niż doniczka, w której się znajduje. Najpierw dodajemy trochę kompostu, następnie wkładamy roślinę, przysypujemy i lekko ugniatamy. Podlewamy często, aż lubczyk dobrze się ukorzeni.
To roślina, która trzykrotnie odrośnie po ścięciu. Na okres zimowy część nadziemna zamiera, a wiosną wypuszcza młode liście i pędy.
Uprawa lubczyku zwykle oznacza obfite zbiory, a wszystkie części rośliny są smaczne i jadalne. Liście są traktowane jako zioło i używane do przyprawiania zup, sałatek, sosów i warzyw. Łodygi i korzenie można gotować lub smażyć jak warzywo, a pachnące nasiona są używane jako przyprawa.
Wokół lubczyku dobrze jest rozłożyć naturalną ściółkę, a impulsem do wzrostu będzie kompostowa herbata stosowana nawet kilka razy w ciągu sezonu wegetacyjnego.
Zbiór lubczyku
Liście i łodygi lubczyku można zbierać przez cały okres wegetacyjny, pobudzi to również nowy wzrost. Najlepiej smakuje, kiedy liście są młode i delikatne oraz zanim roślina zacznie kwitnąć.
Lubczykowi warto pozwolić zakwitnąć, ponieważ uzyskane nasiona również wykorzystywane są jako przyprawa. Usuwamy główki nasion późnym latem, kiedy są suche i brązowe, umieszczamy w papierowej torbie i rozcieramy miedzy palcami, aby uwolnić ze środka aromatyczne nasiona.
Kiedy roślina ma już 2-3 lata, można zacząć zbierać również korzenie. Wykopujemy część korzeni pazurkami ogrodowymi, zanim lubczyk zakwitnie. Dokładnie myjemy korzenie i kroimy w centymetrowe kawałki. Czekamy, aż wyschną i wykorzystujemy lub przechowujemy na później.
Przechowywanie lubczyku
Lubczyk smakuje najlepiej, kiedy jest świeży, zaraz po zbiorach, ale można go też przechowywać i cieszyć się jego smakiem poza sezonem wegetacyjnym.
Liście i łodygi lubczyku można umieścić w plastikowej, zamykanej torbie i przechowywać w lodówce, dzięki czemu przedłużymy przydatność rośliny do spożycia o kilka dni.
Jeśli chcemy, aby posłużył nam dłużej, wystarczy wysuszyć gałązki z listkami powieszone do góry nogami w ciepłym, ciemnym miejscu. Im szybciej wyschnie, tym więcej smaku zachowa. Można do tego użyć również piekarnika.
Liście lubczyku można też blanszować i zamrażać. Inną opcją jest pokrojenie rośliny, włożenie do pojemników na kostki lodu, zalanie wodą i zamrożenie w ten sposób.
Lubczyk w kuchni
Lubczyk jest popularną przyprawą w polskiej kuchni. Najczęściej stosuje się go do rosołu lub do mięsnych sosów, chociaż ma dużo więcej zastosowań.
Herbata lubczykowa
W związku z tym, że lubczyk ma bardzo dużo pozytywnych właściwości, zawiera m.in. witaminę C, witaminy z grupy B, potas i fosfor, można z niego przygotować napój, który podajemy zarówno na gorąco jak i na zimno, z lodem.
Wykonanie lubczykowej herbaty jest bardzo proste. Wystarczy 1 łyżeczkę, drobno posiekanych liści lubczyku lub rozdrobnionych korzeni zalać 1 filiżanką wrzącej wody i odstawić miksturę na 5 minut. Odcedzamy i pijemy od razu lub dodajemy lodu. Można też wykonać lemoniadą lubczykową, wówczas gotowy napar łączymy z sokiem z 1 cytryny i miodem.
Lubczykowa sól
Świetnie sprawdzi się do przyprawiania pieczonych mięs i warzyw, zup, sałatek i tak naprawdę do każdego dania, do którego dorzucilibyśmy świeży lubczyk. Wystarczy połączyć drobno posiekane liście lubczyku z solą morską w równych proporcjach. Pozostawiamy mieszankę do wyschnięcia na słońcu na kilka dni.
