Lilia wodna może ozdobić twój ogród. Jak sadzić nenufary i jakie warunki trzeba im zapewnić? Nawożenie, pielęgnacja i zimowanie grzybieni

Nenufary, czyli lilie wodne albo grzybienie, mają okazałe kwiaty, bo mierzące kilkanaście centymetrów średnicy. Najczęściej są białe, ale spotykane są też m.in. kremowe, różowe, żółte, pomarańczowe, a nawet czerwone. Kwitną długo, nawet przez całe lato, a niektóre odmiany nawet do października. Efektownie wyglądają liście grzybieni – skórzaste, pokryte woskiem i duże, bo nawet o 30-centymetrowej średnicy.

– Kwiaty i liście lilii wodnych utrzymują się na wodzie, ponieważ w liściach oraz w ogonku mają specjalne komory powietrzne, powodujące, że roślina sama wypływa nad poziom wody – wyjaśnia Jarosław Mikietyński, ogrodnik Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. – Stąd też mówi się, że grzybienie mają kwiaty pływające. Rośliny sprawdzają się w zbiornikach, w których woda jest stojąca, nieruchoma.

Również śluz produkowany przez włoski znajdujące się na spodzie liścia sprawia, że lilia znajduje się na wodzie. Warto ponadto zwrócić uwagę na kłącze. – W przypadku nenufarów ma ono niekiedy ponad 2 metry długości, a jego średnica to zazwyczaj około 5 centymetrów. Rozmiary kłącza w dużym stopniu zależą od głębokości wody – precyzuje ogrodnik. – Kłącze sięga samego dna i w nie wrasta.

Woda i słońce są tym, co kochają nenufary. Nie są roślinami kapryśnymi. Nie potrzeba specjalnych umiejętności, aby je zasadzić. Można to jednak robić nie wcześniej, niż w połowie maja. – Jeżeli jest mały, tym samym dosyć płytki zbiornik wodny, przykładowo beczka lub inny większy pojemnik, wypełniony wodą, można włożyć grzybienia z jego kłączami w specjalny koszyk (z wyściółką) lub woreczek (przeznaczony do sadzenia roślin wodnych) i usadowić na dnie – dodaje Mikietyński. – Koszyki te można kupić choćby w sklepach ogrodniczych. Taki pojemnik trzeba najpierw wypełnić ciężką, gliniastą ziemią i dodać torfu. Tym sposobem pojemnik z ciężką zawartością mieszanki nie powinien wypłynąć. Takie pojemniki powinny być dość duże – o pojemności ok. 10 l. W sprzedaży są także specjalne ażurowe pojemniki do sadzenia tego rodzaju roślin.

Głębokość sadzenia lilii wodnych zależy od odmiany i wielkości, którą osiągają rośliny. Karłowe nenufary sadzi się na głębokości 30-50 cm, a większe – na głębokości 80-100 cm. Natomiast najlepszy termin sadzenia nenufarów to późna wiosna i wczesne lato (choć można to robić aż do jesieni).

Niektórzy nie używają pomocników w postaci koszy czy pojemników i sadzą nenufary bezpośrednio w podłożu. – Nenufary najlepiej rosną i się rozwijają w miękkiej oraz lekko kwaśnej wodzie – zaznacza ogrodnik. – Aby były zdrowe i jeszcze lepiej się prezentowały, co roku zaleca się nawożenie. Najwygodniej zastosować nawozy długo działające przeznaczone dla roślin wodnych. Mają one zbilansowany skład i dostarczają różnych substancji potrzebnych roślinom (nie tylko azotu, który wpływa na rozwój masy zielonej, a więc liści, ale też potasu i w mniejszym udziale – fosforu, które mają wpływ m.in. na kwitnienie).

Zimą oczko wodne zamarza aż do dna, więc lilie wodne trzeba wcześniej wykopać i przechowywać w pojemniku w wodzie, wstawiając go do pomieszczenia, w którym nie ma minusowej temperatury. W sezonie zimowym niektórzy zostawiają swoje lilie nadal w zbiorniku, w którym spędziły one całe lato. – Kwiaty przekwitają, liście opadną na dno wody, a kłącze przezimuje we wspomnianym koszyku lub pojemniku – tłumaczy ogrodnik. – Wiosną, jeśli niskie temperatury nie dały się zbytnio we znaki, roślina wypuści nowe pędy. Ten sposób jest jednak polecany przy głębszych i większych zbiornikach. W tych, które całkowicie zamarzają lub w beczkach czy innych pojemnikach, kłącza mogą nie przetrwać. Dlatego bezpieczniej przechować je np. w piwnicy.

Lilia wodna posiada nie tylko walory dekoracyjne. Jest też rośliną leczniczą. – Surowiec zielarski stanowią kłącza oraz kwiaty – wymienia specjalista. – Jej właściwości doceniono m.in. w korzystnym działaniu na serce. Wyciągi z rośliny działają uspokajająco.  UWAGA: nenufary zawierają również toksyczne związki, dlatego nie wolno samodzielnie wykorzystywać ich jako surowca zielarskiego.