Krzewy i drzewa owocowe w ogrodzie. Co uprawiać, by smakować własne owoce

**Jogody goji to nazwa handlowa owoców kolcowoju chińskiego (Lycium chinense) i kolcowoju pospolitego (Lycium barbarum). To roślina lecznicza, nadająca się do konsumpcji i ozdobna, stosowana od stuleci w tradycyjnej medycynie Dalekiego Wschodu. Jest mrozoodporna i może rosnąć nawet w ubogiej glebie, ale na stanowiskach słonecznych. Można ją przypinać do kratek lub podpór (podobnie jak różę) lub pozostawić bez podpory.

Polecamy poradnik: Jak uprawiać kolcowój chiński w ogrodzie

Kolcowój chiński owocuje na czerwonopomarańczowo w okresie od sierpnia do października. Pierwsze owoce daje po roku od posadzenia. Owoce jagody goji zawierają sporo witaminy C, ale także witaminy z grupy B i witaminę E oraz mikroelementy cynk, żelazo, miedź, wapń, german, selen, fosfor, minerały i aminokwasy.

Ponoć regularne ich spożywanie wzmacnia odporność, stawy i kości, pomaga w leczeniu reumatyzmu oraz poprawia wzrok. Ich spożywanie zalecane jest dzieciom z obniżoną odpornością oraz osobom żyjącym w dużym stresie. Dieta wzbogacona o te owoce pomaga wyregulować pracę serca i ciśnienie krwi oraz reguluje poziom cukru. Hamuje też procesy starzenia. Z tego powodu owoce goji często nazywa się owocami wiecznej młodości.

Zobacz również: Agrest – krzew ogrodowy o pysznych owocach 

W krajach anglojęzycznych jagody goji określa się również mianem wolfberry, co można przetłumaczyć jako wilcza jagoda. W Polsce nazwy tej używa się dla innej rośliny (atropa belladonna), której nie należy spożywać, ponieważ jest trująca!

Kolcowój pospolity występuje również pospolici w niektórych regionach Polski. Jest uznawany za roślinę trującą, choć według najnowszych źródeł zaszkodzić mogą jedynie liście oraz niedojrzałe owoce (spożyte w dużych ilościach).

Zdaniem przedstawicieli Centrum Ogrodniczego Mrówka z Opola Jagody Goji podobnie jak innych owocujących drzew i krzewów cieszą się w tym roku ogromnym wzięciem. – Widocznie chcemy, żeby ogrody nie tylko ładnie wyglądały, ale też, żebyśmy mogli spróbować tego, co w nich rośnie – informuje przedstawiciel centrum.

Jakie jadane rośliny ogrodowe cieszą się jeszcze popularnością? Wymienić można świdośliwy, dereń jadalny, morwę białą i czarną, rosę rugosa, borówki amerykańskie obok porzeczek, agrestu czy aronii i rabarbaru malinowego.

**Owoce świdośliwy możemy zbierać już na przełomie czerwca i lipca i jeść je bezpośrednio z krzewów lub robić z nich przetwory. Są w smaku lekko winne, słodkawe, choć bywają też dość mdłe. Przypominają kształtem małe jabłka, a ich barwa zmienia się w miarę dojrzewania z czerwonej, poprzez purpurową aż do prawie granatowej lub czarnej.

Tę roślinę warto uprawiać: Stewia – naturalny słodzik na zdrowie

Odmiany świdośliwy o smacznych owocach można jeść świeże. Mają one właściwości antynowotworowe. Często stosowane są też w ziołolecznictwie. Można z nich robić również dżemy, soki, konfitury i nalewki. 

Krzew urośnie nawet na ubogiej glebie (nie toleruje jednak stanowisk ekstremalnie suchych lub mocno podmokłych). Rośliny są mrozoodporne i mogą rosnąć nawet 30 lat. Zaczynają owocować w 3–4 roku po posadzeniu. W okresie kwitnienia krzew świdośliwy pokryty jest białymi, małymi kwiatkami, a jesienią miewa czerwone liście. 

Rosa rugosa (tzw. róża pomarszczona), kiedyś królowa żywopłotów, dziś wraca do łask w ogrodach w nowej odsłonie z powodu dobroczynnych owoców i smacznych płatków. Pochodzi z Azji wschodniej, m.in. Japonii, stąd bywa nazywana różą japońską, ewentualnie różą fałdzistolistną lub pomarszczoną z powodu kształtu liści.

Krzewy róży pomarszczonej sięgają ok. 1–1,5 metra wysokości i rosną szybko. Kwiaty pojawiają się w czerwcu, w pod koniec lata i jesienią można już zbierać czerwono-pomarańczowe owoce. Ponieważ róża fałdzistolistna może kwitnąć do przełomu września i października, to krzew zdobią jednocześnie piękne kwiaty i owoce. 

Krzewy tej odmiany róży można sadzić pojedynczo, w grupach 1–2 szt./mkw. lub tworzyć nieformowane żywopłoty. Musimy zostawić odstęp 1,5–2 metry pomiędzy roślinami. Z płatków tej odmiany rosy rugosa można robić konfitury, a owoce nadają się na przetwory, nalewki i wina.

**Borówka wysoka (znana jako jagoda amerykańska) to krzew sięgający 3 metrów, pochodzący z Ameryki Północnej. Lubi ziemie lekkie, próchniczne, kwaśne i ciepłe. Zawartość próchnicy w glebie musi wynosić co najmniej 3,5%, ale najlepiej żeby to było nawet więcej niż 7%. Dlatego warto przed jej posadzeniem przebadać glebę. Ważne jest też utrzymywanie jej stałej wilgotności i obsypywanie krzewów ściółką z trocin drzew iglastych i kory sosnowej. 

Warto przeczytać: Azalie w ogrodzie

Odmiany borówki wysokiej kwitną od drugiej połowy maja aż do czerwca, a owoce dojrzewają od początku lipca do końca września. Przeciętnie z jednej odmiany zbiera się jagody przez 2-4 tygodnie. Owoce dojrzewają nierównomiernie i dlatego należy zbierać je 3-4 razy w kilkudniowych odstępach.

– Ciekawostką w ogrodach może być też rabarbar malinowy. Przy odrobinie fantazji możemy posadzić rabarbar w dowolnym miejscu naszego ogrodu i mieć na podorędziu nie tylko surowiec na orzeźwiający kompot i pyszną szarlotkę ale również ciekawą kompozycję roślinną – zachęca przedstawiciel Centrum Ogrodniczego "Mrówka".