Jak zaprojektować funkcjonalną kuchnię

Przy projektowaniu kuchni powinniśmy uwzględniać przede wszystkim cykl obróbki produktów spożywczych. Składają się na niego takie czynności, jak: segregacja, mycie, obieranie, krojenie, przygotowywanie i wreszcie gotowanie.

Dostosowanie układu kuchni do kolejnych etapów pracy i połączenie ich w spójny ciąg roboczy zagwarantuje nam wygodne przygotowywanie posiłków, a przy okazji do minimum ograniczy powstający podczas gotowania bałagan. W dobrze rozplanowanej przestrzeni kuchennej wyeliminujemy konieczność każdorazowego przenoszenia produktów z miejsca na miejsce. Odpowiednie rozlokowanie stanowisk, w połączeniu z wyposażeniem dostosowanym do potrzeb domowników, sprawi że kuchnia będzie praktycznym i przyjaznym miejscem. Od czego zacząć planowanie przestrzeni?

Strefa pierwsza: zapasy

Pierwszym punktem kuchennego ciągu roboczego jest strefa zapasów. W teorii, należą do niej: lodówka, zamrażarka, szafki na produkty spożywcze i spiżarnia. W praktyce, ogranicza się zwykle do sprzętów chłodzących. Ze względu na podstawową funkcję – składowanie żywności, obszar ten powinien być jak najbliżej wejścia. Po to, by umożliwić szybkie rozpakowanie zakupów po ich przyniesieniu. Dzięki odizolowaniu zapasów od okna i grzejnika, będących potencjalnym źródłem wilgoci i wysokich temperatur, zyskamy pewność, że suche artykuły spożywcze, jak makarony i inne produkty zbożowe nie stracą swoich właściwości.

Strefa druga: przechowywanie

Kolejny obszar to przestrzeń służąca magazynowaniu kuchennych akcesoriów, naczyń, talerzy czy sztućców. Aby zachować niezbędny porządek i ułatwić odnalezienie potrzebnych przedmiotów, warto wyposażyć się w pojemne szuflady z wmontowanymi stelażami segregującymi typu cargo. Wysuwane kosze sprawdzają się szczególnie w przypadku najczęściej używanych przyborów. W strefie przechowywania warto także mieć szeroki blat, który ułatwi nam segregację wyciąganej z lodówki żywności. Standardowa głębokość blatu roboczego wynosi ok. 60 cm. Warto jednak zastanowić się nad kupnem modelu o nieco większym obszarze pracy. Z pozoru niewielka zmiana może znacząco podnieść komfort wykonywania kuchennych czynności.

Strefa trzecia: zmywanie

Strefa zmywania nazywana jest „kuchennym centrum dowodzenia". Jest ona głównym punktem decydującym o poziomie higieny i czystości kuchni. Odpowiednio dobrane zlewozmywak i bateria kuchenna muszą ułatwić mycie warzyw i owoców oraz umożliwić komfortowe sprzątanie stanowisk roboczych.

Dowiedz się: Jaki model zlewozmywaka będzie wygodny w użytkowaniu 

– Kluczowym dla wyboru zlewozmywaka czynnikiem jest obecność zmywarki. Jeśli mamy taki sprzęt, wystarczy jednokomorowy model zlewu. W przeciwnym wypadku, przydatne będą dwie komory – tłumaczy Aneta Dziedzina, ekspert Grupy Armatura. Warto również zwrócić uwagę na dodatkowe funkcje dostępnych na rynku zlewozmywaków – wbudowaną deskę do krojenia czy cedzak do warzyw, które mogą okazać się przydatne przy częstym przygotowywaniu posiłków w domu.

Ważne jest również odpowiednie dopasowanie armatury. – W kuchennych wnętrzach sprawdzą się modele wyposażone w wyciąganą wylewkę. Tego typu baterie umożliwiają dotarcie do trudnodostępnych miejsc. Dzięki funkcji zmiany intensywności strumienia, szybko napełnimy głębokie naczynia lub wiadra – tłumaczy ekspert. – Powinniśmy także sprawdzić, czy wybrany przez nas model baterii jest wyposażony w napowietrzacz. Dzięki niemu ograniczymy ilość zużywanej wody – dodaje. Wylewka baterii, jeżeli nie jest wyciągana, powinna być odpowiednio wysoka, żeby można było wstawić pod nią nawet wysokie naczynie lub garnek.

Radzimy: Jak zmniejszyć wydatki na wodę w naszym domu 

Strefa zmywania to także miejsce, w którym najczęściej miejsce, w którym umieszczamy kosz na śmieci oraz środki czyszczące. Jednak jeśli wśród domowników znajdują się małe dzieci, warto zastanowić się nad wygospodarowaniem zamkniętej lub umieszczonej poza ich zasięgiem szafki tak, by najmłodsi nie mieli dostępu do niebezpiecznych specyfików.

Strefa czwarta: przygotowywanie posiłków

Obszar przygotowywania pożywienia, ze względu na liczbę potrzebnych w tym procesie akcesoriów zajmuje w kuchennym ciągu roboczym najwięcej miejsca. Szerokość blatu powinna wynosić w związku z tym nie mniej niż 90 cm. Konieczne jest również zorganizowanie przestrzeni do przechowywania garnków, noży, desek do krojenia oraz sprzętów elektronicznych, takich jak mikser czy blender. Zajmujące dużo miejsca wyposażenie najpraktyczniej schować do pojemnych szuflad. W ten sposób zapewnimy łatwy dostęp nawet do najcięższych przedmiotów o nietypowych kształtach. W strefie przyrządzania posiłków warto umieścić także najpotrzebniejsze przyprawy. By nie utraciły swych właściwości, konieczne jest jednak wygospodarowanie dla nich zaciemnionej, zabezpieczonej przed wilgocią półki.

Strefa piąta: gotowanie

Na ostatnie stanowisko przygotowywania posiłków składa się zarówno płyta kuchenna, piekarnik, mikrofalówka, jak i przestrzeń, która pomieści blachy, patelnie oraz naczynia żaroodporne. Z uwagi na nieodmiennie związaną z gotowaniem parę wodną i wysoką temperaturę, konieczne jest także zamontowanie okapu, który wyeliminuje ich negatywne oddziaływanie na meble znajdujące się w otoczeniu kuchenki. Okap ustrzeże nas również przed rozchodzeniem się zapachów, co jest szczególnie ważne w otwartych kuchniach i aneksach kuchennych.

– Jeśli kuchnia jest na tyle duża, że możliwe jest zainstalowanie wyspy kuchennej, organizacja stref może przebiegać w nieco inny sposób – tłumaczy Aneta Dziedzina. – W jednym ciągu roboczym urządzamy obszar zapasów, przechowywania oraz gotowania. W osobnym segmencie umiejscawiamy natomiast zlewozmywak wraz z baterią oraz blat służący do przygotowywania produktów spożywczych. Należy jednak pamiętać, że tego typu układ wymaga innego podłączenia instalacji wodnej, co może wiązać się z dodatkowymi kosztami – dodaje.

Ergonomia trójkąta roboczego

Istnieje prosta zasada, która określa minimalne odległości między trzema kluczowymi punktami w kuchni – lodówką, zlewozmywakiem i kuchenką. Ułatwią one wykonywanie pracy i zapewnią optymalną przestrzeń poruszania się.

Funkcjonalność na poziomie

Innym, przydatnym sposobem na organizację kuchennej przestrzeni jest poziomy podział stref. Zakłada on segregację akcesoriów i sprzętów według częstotliwości ich wykorzystywania. Przedmioty codziennego użytku – kubki, talerze, sztućce i produkty spożywcze, powinniśmy umieścić w szafkach znajdujących się na wysokości linii naszego wzroku, nie niżej niż w pierwszej szufladzie pod blatem. Dolne szafki posłużą nam natomiast do przechowania dużych garnków, blach lub suchych produktów spożywczych o długim terminie przydatności do spożycia (cukier, mąka, ryż, makarony). Ostatni z obszarów, znajdujący się powyżej 170 cm to miejsce, w którym schowamy rzadko używane akcesoria, eleganckie szkło czy odświętną zastawę.