Nagroda Jamesa Dysona, przyznawana od 2007 r., to wyróżnienie dla wynalazców, których dzieła pomagają rozwiązać jakiś ważny problem. Patronem nagrody jest założyciel firmy Dyson, znanej m.in. z produkcji odkurzaczy i innych urządzeń AGD. Na zwycięzcę konkursu – poza sławą – czeka kwota 30 tys. funtów (ponad 160 tys. zł), którą można przeznaczyć na dalsze prace nad zaprezentowanym wynalazkiem. W konkursie mogą brać udział studenci z 28 krajów i regionów świata, a wyniki tegorocznej edycji poznamy 17 listopada. W galerii prezentujemy najciekawsze propozycje finalistów.
Zobacz przytulający fotel i inne dzieła wynalazców walczących o Nagrodę Jamesa Dysona 2021:
Fotel, dla osób z autyzmem, który przytula
Jednym z 20 wynalazków, które zakwalifikowały się do finału, jest fotel o nazwie OTO, zaprojektowany przez Alexię Audrain z Francji. Dzięki specjalnemu mechanizmowi pompującemu osoba siedząca w OTO może sprawić, że wnętrze mebla ją „przytuli”. Można nawet regulować, z jaką siłą to zrobi. Nie chodzi jednak wyłącznie o wygodę.
Wynalazek powstał z myślą o osobach z autyzmem, które w codziennym życiu często czują się przytłoczone nadmiarem bodźców takich jak światła, dźwięki czy zapachy (wynika to z odmiennego funkcjonowania mózgu). Ulgę w takiej sytuacji może przynieść poczucie bycia mocno ściskanym czy ciasno owiniętym, np. w koc. Fotel OTO może pełnić właśnie taką funkcję, pozwalając osobie z autyzmem wyciszyć się w razie potrzeby. Dodatkowo budowa fotela sprawia, że wycisza on dobiegający z zewnątrz hałas. Przy tworzeniu swojego mebla jego autorka współpracowała z osobami z autyzmem, by mieć pewność, że wynalazek spełnia ich oczekiwania.
Toaleta bez kanalizacji, która sprawdzi się w trudnych warunkach
Przytulający fotel to tylko jeden z wielu fascynujących pomysłów, jakie znalazły się w finale konkursu o Nagrodę Jamesa Dysona. Innym ciekawym wynalazkiem jest LOTA+, czyli innowacyjna toaleta. Stworzyła ją trójka studentów z Narodowego Uniwersytetu Singapuru:
- Kiruthika A. Palanisami,
- Eingeel Khan,
- Ankit Sati.
Wynalazek ma szansę poprawić sytuację higieniczną w krajach takich jak Indie, gdzie na terenach wiejskich kanalizacja jest słabo rozwinięta. Toaleta LOTA+ przypomina konstrukcją znane w Polsce sławojki, jest jednak dużo bardziej zaawansowana technologicznie. Pod toaletą znajduje się system filtracji ścieków, dzięki któremu nie dochodzi do zanieczyszczenia gleby. Oczyszczone ścieki mogą następnie zostać wykorzystane jako nawóz.
Co więcej, woda zużyta na mycie rąk jest ponownie wykorzystywana do spłukiwania toalety. Dodatowym plusem wynalazku jest łatwość montażu – nawet osoba niewykwalifikowana da radę zmontować toaletę z części w zaledwie 3 godziny.
Poznaj innych finalistów konkursu o Nagrodę Jamesa Dysona 2021:
Wynalazki, które powstały z empatii
Wśród wynalazków walczących o główną nagrodę znalazły się też innowacje w zakresie m.in. medycyny (opatrunek z „myślącego” tworzywa, maszyna utylizująca zużyte maseczki chirurgiczne), oraz ekologii (system rozpoznający różne rodzaje plastiku, produkowany z resztek materiał zastępujący drewno). Zaprezentowano również wiele udogodnień dla osób z różnymi typami niepełnosprawności.
– Kiedy wybieraliśmy 20 projektów finałowych, największe wrażenie zrobiło na mnie to, że w przypadku wielu zgłoszeń źródłem inspiracji była bardzo ludzka cecha, a mianowicie empatia – mówi Eilenne Loh z firmy Dyson, członkini jury konkursu. – Wynalazki powstały po to, aby pomóc osobom zmagającym się z różnymi problemami: niepełnosprawnościami ruchowymi, wadami wzroku, barierami komunikacyjnymi itp. Zajmując się tymi kwestiami, młodzi wynalazcy dowiedli, że troszczą się o innych i naprawdę chcą zrobić coś dla dobra ludzi, którym na co dzień żyje się trudniej.
