Wybór pompy ciepła do domu - jak zrobić to dobrze?

Dobór pompy ciepła (PC) zaczynamy od określenia zapotrzebowania budynku na moc grzewczą oraz ciepłą wodę użytkową (c.w.u.). W przypadku nowo budowanego domu nie jest to problem, ponieważ informacje te powinny być zawarte w projekcie. Obowiązujące przepisy mówią bowiem, że częścią projektu budowlanego powinien być dokument nazywany "Projektowa charakterystyka energetyczna budynku". Natomiast w przypadku domu poddawanego termomodernizacji sprawa jest bardziej skomplikowana.

Przeczytaj również: Domy z pompami ciepła, by obniżyć koszty ogrzewania

Dobór pompy ciepła do domu poddawanego modernizacji

Przed oszacowaniem zapotrzebowania na ciepło i c.w.u. musimy wiedzieć, czy modernizacja budynku dotyczyć będzie tylko źródła ciepła, czy związana jest również z poprawieniem izolacyjności termicznej przegród zewnętrznych domu.

W pierwszym przypadku, przy założeniu, że dotychczasowe źródło ciepła miało odpowiednią moc, pod uwagę bierzemy dane dotyczące istniejącej kotłowni. Analizujemy: typ i moc urządzenia grzewczego, rodzaj zużywanego paliwa oraz jego ilość w skali roku.

W drugim przypadku potrzebujemy przede wszystkim: ogrzewaną powierzchnię i kubaturę budynku, współczynniki przenikania ciepła U przegród budowlanych po modernizacji (ścian, stropów, podłóg na gruncie, drzwi, okien i dachu), lokalne warunki atmosferyczne, które charakteryzują naszą strefę klimatyczną oraz usytuowanie budynku względem południa.

Aby na podstawie zebranych danych samodzielnie obliczyć zapotrzebowanie domu na ciepło, możemy skorzystać z oprogramowania OZC (Obliczanie Zapotrzebowania na Ciepło). Udostępniane jest ono na stronach producentów pomp ciepła. Jeśli nie czujemy się na siłach, by samodzielnie obliczyć OZC, lepiej skorzystajmy z usług projektanta lub instalatora. To ważne, ponieważ dopiero znając zapotrzebowanie naszego domu na moc i energię cieplną, możemy dobrać optymalną pompę ciepła.

Zobacz: Moc pompy ciepła – jak ją oszacować 

Wybór pompy ciepła – jak zrobić to mądrze?

Przy wyborze PC istotne są parametry techniczne stanowiące pochodną zastosowanych komponentów i technologii. Na co więc zwrócić uwagę?

– Dobierając pompę ciepła do naszego domu musimy wziąć pod uwagę współczynnik sprawności COP/SCOP, maksymalną temperaturę zasilania systemu grzewczego, ilość czynnika chłodniczego i poziom hałasu emitowany przez urządzenie. Przy czym pamiętajmy, że im wyższy jest współczynnik sprawności pompy ciepła, tym niższe będzie zużycie energii elektrycznej przez pompę ciepła. To natomiast przełoży się na jeszcze niższe rachunki za ogrzewanie. Na przykład roczny koszt ogrzewania domu o powierzchni 130 mkw. gruntową pompą ciepła wyniesie ok. 1500 zł/rok, a powietrzną pompą ciepła w granicach 1700–2300 zł/rok – w zależności od sprawności wybranego modelu – tłumaczy dr inż. Małgorzata Smuczyńska, Menedżer ds. marki NIBE.

Ekspertka dodaje: – W świetle nowych przepisów o tzw. F-gazach, warto wybrać taki model pompy ciepła, który zawiera mniej niż 5 ton ekwiwalentu dwutlenku węgla, czyli zazwyczaj poniżej 3 kg czynnika chłodniczego (np. R407C, R410A). Urządzenie takie nie będzie wymagało specjalistycznych przeglądów, dostosowania kubatury pomieszczenia, w którym stoi, rocznych kontroli szczelności, monitoringu i rejestracji.

Etykieta energetyczna pompy ciepła

O wartościach parametrów, jakimi charakteryzuje się wybrana przez nas pompa ciepła, dowiemy się z etykiety energetycznej urządzenia. Od 26 września 2015 r. obowiązują przepisy mówiące o tym, że producenci urządzeń muszą umieszczać na nich etykiety energetyczne. Chodzi o dyrektywę w sprawie wskazywania zużycia energii przez etykietowanie 2010/30/UE oraz rozporządzenia 811/2013 i 812/2013, które określają wygląd i sposób wyznaczania etykiet energetycznych dla różnego rodzaju urządzeń grzewczych.

Wygląd etykiet energetycznych pomp ciepła przypomina ten znany nam z urządzeń AGD, takich jak: lodówki, pralki czy kuchenki mikrofalowe. Są jednak rozszerzone o informacje dotyczące warunków pracy urządzenia (m.in. symbol rodzaju ogrzewania, symbol c.w.u. i odpowiadający mu profil zużycia, poziom hałasu - jednostki wewnętrznej i zewnętrznej, jeśli są obie), dla których wyznaczono klasę efektywności energetycznej. Klasa energetyczna pompy ciepła oznaczona jest na piktogramie przedstawiającym typoszereg od A++ do G.

Dowiedz się: Czy pompa ciepła może być jedynym źródłem ogrzewania domu?