Uprawa czarnej porzeczki. Jak sadzić i pielęgnować porzeczkę

Warto mieć krzak czarnej porzeczki (Ribes nigrum) w ogrodzie, ponieważ wydaje on jedne z najzdrowszych owoców występujących w naszej strefie klimatycznej. Jej świeżymi owocami możemy cieszyć się w lipcu. Gdy zapewnimy odpowiednią ilość składników odżywczych, to krzew porzeczki zaowocuje już rok po zasadzeniu.

Owoce czarnej porzeczki pomagają w infekcjach górnych dróg oddechowych i bólach głowy. Na przeziębienie porzeczka też jest skuteczna. Kto cierpi na reumatyzm albo zapalenie stawów, też powinien pić sok z czarnej porzeczki albo herbatę z nią w składzie. Pacjenci cierpiący na bóle żołądka i problemy z jelitami, powinni polubić ten owoc. Kobiety ciężarne również powinny mieć czarną porzeczkę jako stały składnik w menu. Te owoce stanowią składnik kremów przeciwzmarszczkowych. Niektórzy nawet sałatki i surówki przygotowują z liśćmi z czarnej porzeczki.

Źródło: Dzień Dobry TVN/x-news

Dowiedz się: Jakie właściwości ma czarna porzeczka

Jest kilka odmian czarnej porzeczki godnych polecenia. Ojebyn owocuje wcześnie i obficie. Titania to popularny krzew owocowy, często spotykany w naszych ogrodach. Kolejne odmiany, Ben Alder i Roodknop, nadają się na przetwory. Bona jest odporna na krzywika porzeczkowiaczka (najczęstszego ze szkodników).

Czarna porzeczka nie jest wymagającą rośliną. Aby cieszyć się obfitymi zbiorami, powinniśmy posadzić ją w miejscu słonecznym i osłoniętym od wiatru, w glebie przepuszczalnej o odczynie obojętnym (pH 6-7). – Im więcej słońca porzeczka dostanie, tym lepiej będzie rosła i się rozrastała – mówi Jarosław Mikietyński, ogrodnik z Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.

Uprawa tej rośliny nie jest trudna. – Wystarczy raz na dwa, trzy lata przycinać stare pędy – podkreśla Mikietyński. – Czarną porzeczkę należy też regularnie podlewać. Lepiej robić to raz na kilka dni, ale obficie. To znaczy tak, żeby woda dotarła na głębokość przynajmniej około 10 centymetrów w ziemię, czyli do korzeni porzeczki. Częste, ale powierzchowne podlewanie, nie zdaje egzaminu. Roślina może przestać się rozwijać. Trzeba także pamiętać, aby podlewać glebę, w której rośnie roślina, a nie bezpośrednio samą roślinę.

– Najlepiej jest pobrać zdrewniałe albo na pół zdrewniałe sadzonki – radzi Mikietyński. – Można też odciąć młode pędy, na długości około 15 centymetrów. Robimy to w ten sposób, żeby dobrze przyciąć pędy znajdujące się pod oczkiem, a więc pod miejscem, z którego będą wyrastały nowe liście. Taką sadzonkę wsadzamy do doniczki, wypełnionej w połowie ziemią, a w wyższej warstwie żwirem, który jest lekki. Doniczkę wsadzamy w glebę na wysokości około ¾.

O czym jeszcze warto pamiętać? Wykopany otwór powinien być na tyle głęboki, aby po wsypaniu do niego kompostu lub obornika i popiołu drzewnego, swobodnie zmieściły się w nim wszystkie korzenie. Przy czym szyjka korzeniowa rośliny powinna znaleźć się około 5 cm pod powierzchnią ziemi. Korzenie zasypujemy glebą, a znajdujące się w niej pęcherzyki usuwamy, uklepując ziemię. Aby pobudzić wzrost nowych pędów, należy przyciąć istniejące już pędy nad drugim lub trzecim pąkiem. Zostawiamy najsilniejsze 4–6 pędów, które rosną pionowo. To one posłużą nam do budowy szkieletu krzewu. Pomimo tego, że roślina jest mrozoodporna, to młode sadzonki przed nastaniem mrozów warto osłaniać (przez ściółkowanie korą, trocinami lub kompostem).

Zanim zdecydujemy się na nawożenie mineralne czarnej porzeczki, warto wykonać analizę gleby, aby nie zaszkodzić porzeczce. Nawożenie jest istotne dla tej rośliny, jak dla każdej innej. – Kompost warto stosować przez cały rok, natomiast tylko jesienią powinno używać się obornika – zaznacza Mikietyński. –Te nawozy naturalne posiadają dużo minerałów, które wzbogacają glebę. Dzięki temu roślina lepiej rośnie.

Przeczytaj również: Kolorowe porzeczki w ogrodzie 

Termin sadzenia krzewu zależy od rodzaju sadzonki. Tę z odkrytymi korzeniami wsadzamy do gruntu jesienią (od października do listopada). Natomiast sadzonkę z uformowaną bryłą korzeniową sadzić możemy przez cały okres wegetacji.

Decydując się na kilka krzewów, musimy zachować pomiędzy nimi odległość około metra. Chodzi o to, żeby roślina rozwijała się swobodnie.

By owocować, krzewy wymagają usuwania starych gałęzi. W przypadku czarnej porzeczki najlepiej owocują pędy jednoroczne i dwuletnie, dlatego wycinamy pędy wyrastające u podstawy, tak, jak wspomnieliśmy: 3-letnie i starsze (ich kora jest ciemna).

Jeżeli spóźnimy się z cięciem pędów jesienią, to powinniśmy zrobić je na wiosnę, jednak zanim zacznie się wegetacja porzeczki.

W drugim roku i latach kolejnych pędy przycinamy na wys. ok. 40–50 cm, żeby się rozgałęziły. Zostawiamy od 4 do 6 pędów jednorocznych i od 2 do 3 pędów dwuletnich. Gdy krzew jest już dorodny, to usuwamy tylko gałęzie, które nie rosną pionowo, ale są krzywe, porażone chorobą, słabe i cienkie. 4-letni krzew czarnej porzeczki powinien mieć koronę kulistą, gęstą i rozłożystą.

Najczęstszym schorzeniem porzeczek jest zamieranie pędów. Na ratunek przyjdzie preparat Switch. Na białą plamistość liści i opadzinę skutecznie przeciwdziałają choćby Polyram oraz Signum. Spośród szkodników występuje krzywik porzeczkowiaczek. Ten uszkadza pąki wczesną wiosną (głównie w marcu). Czasem szkodnik ten zaczyna żerować już w lutym. W walce z nim pomocne są opryski z wykorzystaniem preparatów Sierpa lub Sumi-Aplha. Odmianą odporną na tego szkodnika jest Bona.

Mszyca też atakuje krzewy czarnej porzeczki. – To maleńkie owady, które obsiadają młode, nie do końca rozwinięte pędy – tłumaczy Mikietyński. – Mszyca wysysa soki z rośliny. Aplikuje jej jednocześnie wirusy. To sprawia, ze roślina traci odporność. Gdy jest osłabiona, jest bardziej podatna na choroby grzybicze. W tym przypadku radziłbym zastosować opryski Calypso, Decis, Karate lub Mospilan.

Mączniak to następne utrapienie czarnej porzeczki. – Objawia się tym, że na liściach i owocach widać biały nalot – wyjaśnia ogrodnik. – W walce z tym szkodnikiem pomocne są wszystkie preparaty antygrzybicze.

Polecamy: Pożyteczne rośliny, które zwalczą szkodniki i użyźnią glebę 

I jeszcze anegdota: nasze babcie mówiły, że czarna porzeczka to zapowiedź ciąży w rodzinie. To znaczy: jak młodej kobiecie przychodziła wieczorem albo nocą ochota na kiszone ogórki jednocześnie ze smakiem na czarne porzeczki, to był znak, że kobieta jest prawdopodobnie w ciąży, chociaż jeszcze o tym nie wie.